1 author: Murodjon Isagaliev Fergana State University, Uzbekistan, Fergana 23

TAYYORGARLIK ISHLARI.

Bu davrda sho‘rlanganlik darajasini aniqlash kerak bo‘lgan joyni dala, kameral, laboratoriya va xaritalash ishlari hajmi aniqlanadi, kalendar ish rejasi va dastlabki laboratoriya tahlili dasturi tuziladi, adabiyotlar va xaritografik ma’lumot beradigan xujjatlar yig‘iladi.

Ishni bajaruvchi mutaxassislarga deshifrovka qilinadigan aeroplandan olingan surat asosida tayyorlangan 1:10000 nisbatdagi qishloq xo‘jalik xaritasi, shu xarita konturlari maydoni jamlangan yigma jild va tuproq xaritalari beriladi. Sho‘rlangan xaritogrammasini tuzishda yuqorida ko‘rsatib o‘tilgan xujjatlardan foydalanish zarur, chunki bular bir-birini to‘ldiradi.

Sho‘rlanish darajasi bo‘yicha konturlarga ajratish aeroplandan olingan suratlarda bajariladi. O‘zgartirish va tuzatish kiritilgan yerdan foydalanish rejasi xo‘jalik yerlarining aniq maydonini va ishlab chiqarish chegaralarini aniqlashda xizmat qiladi (bo‘limlar, brigadalar, almashlab ekish dalalari va boshqalar).

Aeroplandan olingan suratlar o‘rganilib, ranglarining farqiga qarab dastlabki tekshiruvdan o‘tadi. Har xil rangdagi konturlar oddiy qora qalam bilan chizib chiqiladi.

Agar aerosuratlar yo‘q bo‘lsa, sho‘rlanishni aniqlash ishlari xo‘jalikning sug‘oriladigan yerlarida yurib kuzatish ishini bajarib, ekilgan o‘simliklarni holatiga qorab konturlarga ajratiladi (1-ilova). Joylardagi o‘zgarishlar xo‘jalikning agronomi, gidrotexnik yoki brigadiri ishtirokida tekshiriladi. Qishloq xo‘jalik ekinlarining holatini aniqlab chiqish ishlari avgust-sentabr oylarida bajariladi. Har qaysi sug‘oriladigan konturni ko‘rib, aniqlab chiqiladi.

Tekshirilgan hujjatlar bo‘yicha xo‘jalikdagii o‘simliklar holatining 1:10000 nisbatdagi xaritasi tuziladi va unda kuchsiz sho‘rlangan, o‘rtacha sho‘rlangan, kuchli sho‘rlangan maydonlarning konturlari ajratiladi.

Dalaga chiqishdan oldin, bajaruvchilar kerakli xujjatlarini va dalada ishlash uchun kerak bo‘lgan anjomlarni olishadi (2-ilova).

2.