1 «Asosiy texnologik jarayonlar va qurilmalar» fanining mazmuni

Issiqlik balans.

Issiqlik almashinish paytida temperatura yuqori bo‘lgan jismning bergan issiqlik miqdori (Q₁) temperaturasi past bo‘lgan jismni isitish uchun (Q₂) sarf bo‘ladi. Issiqlikni yo‘qolishi hisobga olinmagan xolatda. Issiqlik balansining tenglamasini quyidagicha yozish mumkun:

Bu yerda: Q - qurilmaning issiqlik sarfi.J.
Temperaturasi yuqori bo‘lgan issiqlik tashuvchining miqdorini .. uning qurilmaga kirishdagi issiqlik ushlanishini J_1b va qurilmadan chiqishdagi issiqlik ushlanishini J_2k temperaturasi past bo‘lgan issiqlik tashuvchining miqdorini G₂ uning boshlang‘ich issiqlishk ushlashini J_2b oxirgi issiqlik ushlanishi J_2k bilan belgilaymiz. Bunda issiqlik balansini tenglamasi quyidagi ko‘rinishga ega bo‘ladi:

Agar issiqlik almshinish jarayonini issiqlik tashuvchilarning agregat xolati o‘zgarmagan sharoitda sodir bo‘lsa, issiqlik tashuvchi jismlarning issiqlik saqlashi (yoki entalpiyasi) solishtirma issiqlik sig‘imini (s-ni) temperaturaga (t) ko‘paytmasiga teng bo‘ladi:

Solishtirma issiqlik balansi – moddalar birligi temperaturasini 1K-ga o‘zgartirish uchun zarur bo‘lagn issiqliq miqdoridir. O‘lchov birligi J/(kg*K). bunda issiqlik balansining tenglamasi:

Bu yerda: s₁ va s₂ – temperaturasi yuqori va past bo‘lgan issiqlik tashuvchilarning o‘rtacha solishtirma sig‘imlari. J/(kg*K); t_b va t_k- issiqlik tashuvchilarning boshlang‘ich va keyingi temperaturasi.
Issiqlik o‘tkazuvchanlik.

Muammoli vaziyat savol yoki topshiriq: Issiqlik o‘tkazuvchanlik yonma-yon joylashgan zarrachalar atom va molekulalarning issiqlik xarakati ta’sirida amalga oshadi. Bu jarayon qanday maqsadlarda ishlatiladi?