№1 Amaliy mashg’lot mavzusi

Umurtqa pog’onasining shikastlanishi eng og’ir dard hisoblanadi Klinik kechishi bo’yicha umurtqa pog’onasining sinishi yopiq va ochiq bo’ladi. Bundan tashqari, orqa miya butunligi buzilmasdan, faqat umurtqa pog’onasining o’zi shikastlanishi va orqa miyaning butunligi buzilishi mumkin.
Belgilari. Umurtqa pog’onasi singanda quyidagi xarakterli simptomlarni nazarda tutish kerak: singan sohaning shishib qolishi, shikastlangan umurtqa pog’onasining to’g’ri qsiqlarida qattiq og’riq bo’lishi va umurtqa pog’onasi qismida hech kanday xarakat qila olmay qolish. Diagnoz qo’nishda rentgenologik tekshirish yordam beradi. Ba'zan umurtka pog’onasi bilan bir vaqtda orqa miya ham shikastlanishi mumkin. Orqa miya shikastlanganda yoki ezilganda, ko’pincha umurtqa pog’onasining pastki qismi singanda qo’l yoki oyoqlar falajlanadi, sezuvchanlik yo’qoladi, chanoq organlari funksiyasi buziladi va hokazo (siydik va ich kelmaydi).
Birinchi yordam. Transport immobilizatsiyasi va bemorni tezlik bilan kasalxonaga olib borishdan iborat.
Davolash. Sinishning qaerdaligiga va turiga qarab har xil bo’ladi. Orqa miya ezilganda yoki uning funksiyasi buzilganda operatsiya qilinadi. Orqa miya ezilganda bir-biridan qochgan umurtqa pog’onasi qismlarining tezroq bitishiga harakat qilinadi va umurtqa pog’onasining harakatini normallashtirish yuzasidan choralar ko’riladi. Umurtqa pog’onasining sinishi turiga qarab: o’rinda yotish, uzoq vaqt tortib qo’yish (bo’yin qismi singanda glisson halqasi yoki qo’ltiq osti bog’lami qo’yish), gipsli korset, davolash fizkul'turasi, fizioterapiya va boshqa metodlar qo’llanadi.
Siydik tutilib qolganda yordam berish. Turli sabablarga ko’ra siydik tutilib kolishi mumkin. Bunga asosan prostata bezidagi o’sma kasalliklari, qovuqdagi tosh, orqa miya kasalliklari sabab bo’ladi.
Siydik tutilib qolganda qovuq cho’zilib, qattiq og’riq paydo bo’ladi. Birinchi yordam sifatida bemorga bir stakan sovuq suv ichiriladi. Buti orasiga grelka qo’yiladi, vodoprovod kranini ochib, bemorga oqayotgan suvning tovushi eshittiriladi, tozalash klizmasi qilinadi, belladonnali shamchalar qo’yiladi. Bular yordam bermasa, bemor tezda kasalxonaga olib boriladi. Kasalxonada siydik kateter (maxsus rezina yoki metall naycha) yordamida olinadi.