1- mavzu: mavzu ósimlik hujayrasi

 

 

6-rasm. Gulsavsar bargining epidermasi (Irisgermanica): 

A – ustki kórinish; B – og`izchalar apparati; V – kóndalang kesma; 

1 – tutashtiruvchi hujayralar; 2 – og`izchalar; 3 – havo bóshlig`i; 

4 – epiderma hujayralari; 5 – kutikula; 6 – mezofill hujayralari. 

 

---

 

7-rasm. Tukchalar va qobiqchalar: 

A - kartoshka (Solanumtuberosum); B - olma (Malusdomestica); 

V - korovlyak (Verbascumthapsus); G - jiyda (Elaeagnusangustifolia); 

D - tamaki (Nicoticarustica); E - gazanda (Urticadioica). 

 

 

 

8-rasm. Makkajóxori bargining epidermasi (Zeamays): 

A – ustki kórinish; B – og`izchalar apparati; V – kóndalang kesma; 

1 - tutashtiruvchi hujayralar; 2 – qóshimcha hujayralar; 3 – epiderma hujayralari; 

4 – havo bóshlig`i; 5 – kutikula; 6 – mezofill hujayralari

. 

 

 

 

 

Epidermis  yuzi  parda  –  kutin  moddasidan  tuzilgan  kutikula  (teri  usti  qavati) 

bilan  qoplangan.  Wsish  konuslari  yuzasida  kutikula  juda  ham  yupqa  bóladi  yoki 

mutlaqo  bólmaydi.  Kutikula  yuzasi  kópincha  silliq  bóladi,  ba`zan  esa  yuzasida 

bórtma,  tósiqlar  tóg`ri  yoki  tólqinsimon  qirralar  shaklidagi  dónglar  yuzaga  keladi 

va  hokazo.  Bu  dónglar  kutikuladan  tuzilgan  yoki  tsellyuloza  devorining  kutikula 

bilan  qoplangan  bórtmalaridan  iborat  bóladi.  Epidermisning  kóndalang  kesigida 

kópincha  epidermis  hujayralarining  yon  devorlariga  kirib  ketgan  kutikula 

ósimtalari  kórinadi.  Ba`zan  kutikulaning  talaygina  mayda  ósimtalari  epidermis 

hujayralarining  tashqi  devoridagi  tsellyuloza  qavatiga  kirib  turadi.  Kutikula 

nurlarni  juda  yaxshi  sindiradi,  shuning  uchun  ham  epidermisi  kóndalangiga 

kesilgan  preparatlarda  aniq  kórinadi.  Ajratib  olingan  kutikula,  odatda,  rangsiz, 

strukturasiz  sidirg`a  pardadan  iborat.  Ba`zi  ósimliklarda  (masalan,  Aucubada) 

kutikula har biri bitta epidermis hujayrasiga tegishli bólgan plastinkalardan yuzaga 

kelgan; epidermis  hujayralarining chegara qismlarida kutikula bólmaydi  yoki juda 

yupqa bóladi.  

---

Periderma  óz  navbatida  bólinadi:  fellema  (pókak),  fellogen  (pókak  kambiysi) 

va  felodermaga.  Fellodermada  xlorofill  donachalari  bólgani  uchun  u  erda 

fotosintez jarayonida organik moda hosil qiladi va fellogenga etkazadi (9-rasm).