1- mavzu: mavzu ósimlik hujayrasi

17-rasm. Bezli tukchalar: 

1, 2, 3 –pelargoniyani barg bandi (Pelargoniumzonale); 4, 5 – qoraqatni barg  bandi 

(Ribesnigrum); 1 va 2 – sekret (efir moyi), kutikula osti; 3 – kutikula yorilgandan sóng chiqqan 

efir moyi; 4 va 5 – tukchalardan, efir moyi spirt bilan olingan. 

 

Ba`zan tashqariga sekret chiqaruvchi tóqimalar dag`al bezlar shaklida bóladi, 

ularga e  m e  r  g e  n ts  l a  r deb ataladi.  Emergenslar  hosil bólishida epidermadan 

tashqari, ichki tóqimalar ham qatnashadi. 

N e k t a r l a r ózidan qandli suyuqlik – nektar chiqaradi va hasharotlarni jalb 

etadi.  Nektarlarni  ajratuvchi  hujayralari  quyuq  sitoplazmaga  ega  bólib,  modda 

almashinuvida faol qatnashadi. 

Tashqariga  sekret  chiqaruvchi  tóqimalarga  hasharotxór  ósimliklarning 

(nepentis,  rosyanka)  h  a  z  m  b  e  z  l  a  r  i  ham  kiradi.  Bu  bezlar  tomonidan 

chiqariladigan shira tarkibida ferment va kislotalar bólib, tutilgan hasharotlar hazm 

etiladi. 

Takrorlash uchun savollar 

1.  Oddiy va murakkab tóqimalar deb qanday tóqimalarga aytiladi? 

2.  Qoplovchi tóqimalarning qanday xillari mavjud?  

3.  Qanday tóqimalarga asosiy tóqimalar deb aytiladi? 

4.  Mexanik tóqimalarning tiplari va vazifalari. 

5.  Wtkazuvchi tóqimalar tuzilishi va vazifalarini tushuntiring. 

6.  G`amlovchi,  ajratuvchi,  shamollatuvchi  va  boshqa  tóqimalar  tóg`risida 

tushuncha bering.