1- mavzu: mavzu ósimlik hujayrasi

14-rasm. Wtkazuvchi nay boylam turlari: 

1 – ochiq kollaterall; 2 – ochiq bikollaterall; 

3 – yopiq; 4 – kontsentrik amfivazal; 5 - kontsentrik amfikribral: K – kambiy; Ks – 

ksilema; F – floema 

 

Ksilema  (yunon, ksilon-daraxt,  yog`ochli  parenxima)  naylari orqali  ildizdan, 

barggacha suv va unda erigan mineral moddalar harakatlanadi. Ksilema hujayralari 

birlamchi  va  ikkilamchi  bóladi.  Birlamchi  ksilema  hujayralarida  kambiydan  hosil 

bólgan  radial  chiziqlar  shaklidagi  parenxima  hujayralari  –  ó  z  a  k    n  u  r  l  a  r 

bólmaydi. Binobarin birlamchi ksilemadan farq qiladi.  

Ksilema tarkibiga ótkazuvchi,  mustahkamlik beruvchi,  g`amlovchi  va boshqa 

bir qancha elementlar (traxeidlar va traxeya yoki suv naylari) kiradi.  

Kollateral  ochiq  boylamlarda  floema  va  ksilema  órtasida  kambiy  joylashadi. 

Kambiy  bólmasa  bu  boylam  kollateral  yopiq  bóladi.  Agar  qóshimcha  floema 

joylashsa  bu  boylam  bikollateral  deyiladi.  (Masalan,  qovoqda)  kontsentrik 

---

ótkazuvchi  boylamlarning  órtada  floema  atrofida  esa  ksilema  bólsa  bu  boylam 

amfivazal,  ksilemani  floema  órab  tursa  amfikritral  deyiladi.  Wtkazuvchi  nay 

boylamlari