0 ‘zbek3ST0n tarixi umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 8- sinfi uchun darslik

Tarixnavislik
4 4

---

Muhammad  Solihamg  ,,Shayboniynoma“si  esa  o ‘zbek  tilida  yo- 
zilgan  asar  bo'lib,  u  Shayboniyxonning  harbiy  yurishlariga  bag‘ish- 
langan.
,,Abdullanoma“  asari  muallifi  mazkur  asarini  Chingizxonning  Mo- 
varounnaJu  istilosi,  chingiziylar  hukmronligining  o'rnatilishi,  Dashti 
Qipchoqda  Abulxayrxon  davlatining  tashkil  etilishi,  Shayboniyxonaing 
harbiy  yurishlari,  uning  o‘limidan  so‘ng  Movarounnahrda  vujudga 
kelgaa  ahvol,  Abdullaxon  II  ning  mamlakatni  siyosiy  jihatdan  bir- 
lashtirish  yo‘lida  olib  borgan  kurashi  tarixiga  bag'ishlagan.
XVII-X VIII  asming  birinchi  yarmida  ham  Buxoroda  tarix  fani 
sohasida  qator  tarixiy  asarlar  yozildi.  Xususan,  Muhammad  Yusuf 
Munshiyamg  „Tarixi  Muqimxoniy“,  Muhammad  Amin  Buxoriymng 
„Ubaydullanoma“  va  Abdurahmon  7b/ening  „Abulfayzxon  tarixi“  kabi 
asarlari  shular  jumlasidandir.
Bu  davr  adabiyotida  Muhammad  Shayboniyxon, 
uning  jiyani  Ubaydullaxon,  Kamoliddin  Binoiy, 
Muhammad  Solih  va  boshqalar  alohida  o ‘rin  tutadi.
Umrining  asosiy  qismini  jang-u  jadallarda  o‘tkazgan  Muhammad 
Shayboniyxon,  ayni  paytda,  she’riyat  bilan  ham  shug‘ullandi.  U  o‘zi- 
dan  yuqori  saviyali  badiiy  asarni  meros  qilib  qoldirdi.  Uning  asarlari 
dunyoning  turli  mamlakatlariga  olib  ketilgan.  Masalan,  uning  yagona 
she’rlari  to‘plami  -   ,JDcvon“i  Istanbul  shahri  kutubxonasida  saqlab 
kelinmoqda.
Muhammad  Shayboniyxon  she’rlarida,  ayniqsa,  Samarqand  va 
Buxoro  shaharlarini  eng  ko‘p  madh  etdi.  Chunonchi,  bir  she’rida 
Samarqandni  jannatga  qiyoslaydi.  U  she’rlarining  birida  bunday  deb 
kuylaydi: