0 ‘zbek3ST0n tarixi umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 8- sinfi uchun darslik

lar  hukm­
ronlik  qilgan 
yillar
Mang‘itlar 
hukmronlik 
qilgan  yillar
Amirlikning 
yer  may- 
doni,  aholisi
1
2
3
4
5
153

---

Amirlikdagi 
yuqori  davlat 
mansablari
Yer  egaligi 
shakllari
Aholiga 
solingan  aso- 
siy  soliqlar
Aholi
o‘tashi  ke- 
rak  bo‘lgan 
asosiy  maj- 
buriyatlar
Amiri ikda 
ichki  savdo 
rivojlanma- 
ganligining 
sabablari
6
7
8
9
10
________ ^
2- jadval
Xiva 
xonligi 
tashkil 
topgan  yil
Xonlikning
asoschisi
Abulg‘oziy- 
xon  hukm- 
ronlik 
qilgan 
yillar  va 
u  bitgan 
tarixiy 
asarlar
Qo‘ng‘irot- 
lar  sulo- 
lasining 
bokimiyat 
tepasiga 
kelishi
Xonlik 
aholi sining 
umumiy 
soni
Aholining
milliy
tarkibi
1
2
3
4
5
6
154

---

Xonlikda 
Bosh 
vazir 
qanday 
nom  bilan 
atalgan?
Muhammad
Rahimxon
o‘tkazgan
islohotlar
Aholiga
solingan
asosiy
soliqlar
Aholi 
o'tashi  ke- 
rak  bo‘l- 
gan  asosiy 
majburi- 
yatlar
Ichan 
qal’a  -  
nodir  tari- 
xiy  yod- 
gorlik
Xiva
xonligi  ta- 
rixida  yuz 
bergan  eng 
muhim 
tarixiy 
voqealar
7
8
9
10
11
12
Xonlik
tashkil
topgan
sana
Xonlikning
asoschisi
Olimxon- 
ning  xonlik 
taTixidagi 
o‘rni
Xonlik
aholisining
umumiy
soni
Aholiga
solingan
asosiy
soliqlar
„Oltin 
beshik“ 
rivoyati- 
ning  maz- 
muni
1
2
3
4
5
6
155

---

Xonlikda 
Bosh 
vazir 
qanday 
nom  bilan 
atalgan?
Qo‘qon 
xonligi  ta- 
rixida  yuz 
bergan  eng 
muhim 
tarixiy 
voqealar
О
Umarxon 
va  Qo‘qon 
adabiy 
muhiti
Yer  egaligi 
shakllari. 
soliqlar  va 
majburiyat- 
lar
10
\ C
A
Buxoro -  
Qo‘qon 
munosabat- 
lari
11
Qanday 
sababga 
ko‘ra  qip- 
choqlar 
xonlik 
siyosiy 
hayotida 
katta  mav- 
qega  ega 
bo'lib  ol- 
gan  edilar?
12
156

---

MUNDARIJA
Kirish  ........................................................................................................... 3
I   BOB. 
XV  ASRNING  OXIRI 
-  
XVI  ASRNING 
BOSHLARIDA  MOVAROUNNAHR  VA  XUROSONDAGI 
SIYOSIY  VAZIYAT
1-  §.  Dashti  Qipchoqdagi  siyosiy  vaziyat  ........................................... 5
2 -  §.  Movarounnahr  va  Xurosondagi  siyosiy vaziyat  .......................... 8
3 -  §.  Zahiriddin  Muhammad  Bobur  va  Muhammad
Shayboniyxon  munosabatlari  .................................................................... 11
4 -  §.  Movarounnahr  va  Xurosonda  shayboniylar
hukmronligining  o ‘rnatilishi  .....................................................................13
II  BOB. 
BUXORO  XONLIGI  VA  BUXORO  AMIRLIGI
5 -  §.  Buxoro  xonligining  tashkil  topishi  .............................................17
6 -  §.  Abdullaxon  П  davrida  Buxoro  xonligining yuksalishi  .............. 19
7 -  §.  Buxoro  xonligida  ashtarxoniylar  sulolasi
hukmronligining  o ‘rnatilishi  .................................................................... 21
8 -  §.  Buxoro  xonligida  markaziy  hokimiyatning
zaiflashuvi  ...................................................................................................25
9 -  §.  Buxoro  xonligida  davlat  boshqaruvi  ..........................................28
10-  §.  Buxoro xonligida  harbiy  ish  .......................................................31
11-  §.  Buxoro xonligida  ijtimoiy-iqtisodiy  hayot  ................................34
12-  §.  Buxoro xonligining  tashqi  siyosati  ............................................38
13-  §.  Buxoro xonligida  madaniy  hayot  ...............................................43
14- §.  Buxoro  amirligining  tashkil  topishi  ...........................................50
15-  §.  Amirlikda  markaziy  hokimiyatning  mustahkamlanishi  .......... 55
16-  §.  Buxoro amirligida  davlat  boshqaruvi  ........................................ 57
17-  §.  Buxoro amirligida  harbiy  ish  ..................................................... 61
18-  §.  Buxoro amirligida  ijtimoiy-iqtisodiy  hayot  ...............................65
19-  §.  Amirlik shaharlari.  Ichki  va  tashqi  savdo  .............................. 68
20- §.  Buxoro  amirligining  tashqi  siyosati  .......................................... 71
21-  §.  Buxoro amirligida  madaniy  hayot  ..............................................75
157

---

I ll  BOB.  XIVA  XONLIGI
22- §.  Xiva  xonligining  tashkil  topishi  .................................................80
2 3 -  §.  XVII-X VIII  asrning  birinchi  yarmida
xonlikdagi  siyosiy  ahvol  .......................................................................... 82
2 4 -  §.  Xiva  xonligida  qo‘ng‘irotlar  sulolasi  hukmronligining
o‘matilishi.  XVIII  asr  oxiri  -   XIX  asr  birinchi  yarmida 
xonlikning  siyosiy  ahvoli  ........................................................................ 86
2 5 -  §.  Xiva  xonligida  davlat  boshqaruvi  ............................................90
2 6 -  §.  Xiva  xonligida  ijtimoiy-iqtisodiy  hayot.
Shaharlar  hayoti  ........................................................................................ 94
2 7 -  §.  Xiva  xonligining  tashqi  siyosati  ..............................................99
28- §.  Xiva  xonligida  madaniy  hayot  ...................................................103
2 9 -  §.  Xiva  xonligi  tarixi  bo‘yicha  manbalar  ..................................106
30-  §.  XVI—XIX  asrning  birinchi  yarmida  qoraqalpoqlar  .............110
31- §.  Qoraqalpoqlarda  madaniy  va  ma’naviy  hayot  .......................113
IV   BOB. 
XVIII-XIX  ASRNING 
BIRINCHI  YARMIDA  QO‘QON  XONLIGI
32-  §.  Qo‘qon  xonligining  tashkil  topishi  ........................................ 118
33-  §.  XVIII  asrning  ikkinchi  yarmi  —  XIX  asrning  birinchi
yarmida  Qo‘qon  xonligida  siyosiy  ahvol  ............................................120
34-  §.  Qo‘qon xonligida  davlat  boshqaruvi  .......................................126
35-  §.  Qo‘qon xonligida  harbiy  ish  .................................................... 129
36- §.  Qo‘qon  xonligida  ijtimoiy-iqtisodiy hayot  ................................133
37-  §.  Qo‘qon xonligining  tashqi  siyosati 
...................................... 137
38- §.  Qo‘qon  xonligida  madaniy  hayot  ............................................ 142
39-  §.  Qo‘qon xonligida  ta ’lim  ............................................................147
4 0 -  §.  0 ‘zbek davlatlarining  taraqqiyotda orqada  qolish
sabablari  va  oqibatlari  ............................................................................150
Yakuniy  dars  (mustaqil  ishlash)  ...........................................................153
158

---

Jo‘rayev  U.  va  boshqalar.
63.3(50') 
O‘zbekiston  tarbd:  Umumiy  o‘rta  ta’lim  maktablarining  8-sinfl 
U  73 
uchun  darslik  /  U.Jo‘rayev  va  boshq.  Qayta  ishlangan  va  to‘ldirilgan 
4-nashri.  -   Toshkent:  ,,0‘qituvchi“  NMIU,  2019.  -   160 b.
ISBN  978-9943-22-371-4 
UO‘K:  94(575.1X075.3)
KBK  63.3(50“)
USMON JO ‘RAYEY, QAMAR USMONOV,
GULIRA’NO JO‘RAYEVA,  NAIM NORQULOY
TA R IX I
0 ‘ZBEKISTON 
т
8-sinf  uchun  darslik
Qayta  ishlangan  va  to‘ldirilgan  4-nashri
, , 0 ‘qitu vch i"  nashriyot-m atbaa  ijodiy  uyi 
Toshkent
  -  
2019
Muharrir 
J. Yaxshiboyerv 
Badiiy  muharrir 
Q.Shomuratov 
Texnik  muharrir 
N.Niyazmuhamedova 
Musahhihlar: 
E.Najimova,  ShJahonov 
Kompyuterda  sahifalovchi 
0 ‘.Qurbonova
Nashriyot  litsenziyasi  AI  №012.  20.07.2018.  Original-maketdan 
bosishga  ruxsat  etildi  17.06.2019.  Bichimi  70x90V16.  Kegli  11,  12  shponli. 
„Tayms“  gamiturasi.  Ofset  bosma  usulida  bosildi.  Ofset  qog‘ozi. 
Shartli  b.t.  11,70.  Hisob-nashriyot  t.  11,0.  Adadi  506584  nusxa. 
Buyurtma  №
O'zbekiston  Respublikasi  Prezidenti  Administratsiyasi  huzuridagi 
Axborot  va  ommaviy  kommunikatsiyalar  agentligining  ,,0‘qituvchi“ 
nashriyot-matbaa  ijodiy  uyi.  Toshkent-206,  Yunusobod  tumani, 
Yangishahar  ko‘chasi,  1-uy.  Shartnoma  №  244-18.

---

I j a r a g a   b e r i l a d i g a n   d a r s l i k  h o l a t i n i  k o ' r s a t u v c h i  j a d v a l
№
O'quvchining 
ismi va 
familiyasi
O'quv
yili
Darslikning
olingandagi
holati
Sinfrah-
barining
imzosi
Darslikning
topshiril-
gandagi
holati
Sinfrah-
barining
imzosi
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Darslik ijaraga berilib, o‘quv yili yakunida qaytarib 
olinganda ynqoridagi jadval sinf rahbarlari tomonidan quyidagi 
baholash mezonlariga asosan toMdiriladi:
Yangi
Darslikning birinchi marotaba foydalanishga berilgandagi holati.
Yaxshi
Muqova butun, darslikning asosiy qismidan ajralmagan.
Barcha varaqlari mavjud, yirtilmagan, ko'chmagan, betlarida yozuv va 
chiziqlar yo‘q.
Qoniqarli
Muqova ezilgan, birmuncha chizilib, chetlari yedirilgan, darslikning 
<