Ў збекистон р еспубликаси о лий ва ўрта махсус таълим вазирлиги том он и д ан олий ўқув ю ртлари

ишдан чиқади. Арча 350 йил яшайди, 80— 150 йиллик арчалар кури­
лиш учун энг яхши ашёдир.
Тилогоч 
қўнғир-қизғиш рангли бўлиб, ёғоч қатламининг юпқа- 
лиги ва ўзагининг ранги билан ажралиб туради. Ёғочи кўп қатлам- 
ли, пишиқ, оғир ва қатгиқ, нам ёки сув таъсирига чидамли. Унда 
смола кўп бўлганидан кемирувчилардан шикастланмайди. Гидротех­
ник ва ер ости иншоотлари қуришда кенг ишлатилади. Тилоғоч — 
дарахтлар ичида энг тез ўсувчи, танаси тўғри, кам шохли тур. Сувда 
кўп вақт сакданган ёғочи янада пишиқланади. Ёғочининг кўриниши 
тангенциал кесими бўйича бирмунча чиройли бўлса ҳам мебел са­
ноатида кам ишлатилади. Сабаби, унинг қаттикдиги ҳамда тарки- 
бида смола кўплигидир. У Россия Европа қисмининг шимоли-шар- 
қида ўсади.
Кедр 
ёғочи оқ-сарғиш , ўзаги эса сариқ-қизғиш рангларда бўли- 
ши мумкин, йиллик қатлами ю пқа, ўзи юмш оқ, аммо, етарли 
даражада пишикдир. Танаси тўғри ва узун. 6 0 0 — 700 йил яшайди. 
Асосан Россияда, Европада нам ерларда ўсади. Сифатига кўра кедр 
ёғочи қарағайга яқин туради. Курилишда ва дурадгорликда хода ва 
тилинган тахта ҳолида кўп ишлатилади.
Пихта 
ёғочи кам смолали. Қорақэрағайнинг ёғочи сингари ғовак, 
енгил ва осон синувчан, сифати эса қорақарағайникидан пастроқ. 
Пихта кам смолали бўлганлигйдан бошқа игнабаргли дарахтларга 
қараганда тезроқ чирийди. У Кавказда, Россиянинг ш имоли-ш ар- 
қида, Ўрта Осиёда ўсади. Пихта хода ва тилинган тахта ҳолида иш­
латилади.
81

---

Ёғочнинг хоссалари
Физик хоссалари. 
Ёғочнинг ранги асосан ҳужайралардаги ранг- 
ли моддалар миқдорига, дарахтнинг ёшига ва қандай шароитда