*/ V /*v • •.* • j menejment nazariyasi 0‘quv qollanma 0‘zbekist0n respublikasi oliy va 0‘rta maxsus ta’lim vazirligi

0‘n birinchi bob bo‘yicha xulosa 
Menejer  mehnatining  asosiy  faoliyati  korxonada  yoiga  qo‘yilgan 
mahsulot  ishlab  chiqaruvchilar  faoliyatning  ajralmas  qismidir.  Shuningdek, 
uning  faoliyati  ishlab  chiqarish  natijalariga  sezilarli  ta’sir  ko‘rsatuvchi  va 
boshqamv  funksiyalarini  tezkor  ravishda  amalga  oshirib  bomvchi  xatti-
harakatlar jamlanmasini o‘zida mujassam etadi.
 
Umuman  ijtimoiy  mehnat  taqsimoti  va  boshqaruv  mehnati  taqsimoti 
tushunchalari  mavjud.  Ikkinchisi  menejment  samaradorligini  oshirishda 
muhim omil hisoblanadi.
 
Menejerlaming  mehnat  faoliyatining  mazmuni  rejalashtirish,  tashkil 
etish, rag‘batlantirish, nazorat qilish va boshqalar bilan bogiiq bir xil turdagi 
ishlami  ifodalovchi  vazifalar  tashkil  etadi.  Bu  fimksiyalarning  barchasi 
boshqamv  jarayonining  mazmunini  tashkil  qilganligi  sababli  umumiy 
funksiyalar deb nomlanadi.
 
Boshqarish jarayonida menejerlaming roli bo‘yicha mehnatni taqsimlash 
texnologik  taqsimlash  deb  ataladi,  u  bajarilgan  ishlaming  tabiati  va 
murakkabligini,  shuningdek,  ish  uchun  javobgarlik  darajasini  hisobga  olgan 
holda amalga oshiriladi.
 
Boshqaruv  apparati  mehnatini  maqbullashtirishga  yagona  yondoshuvni 
ta’minlash  maqsadida  ta’rif-malaka  ma  iumotnomasi  ham  qoilanilib,  ularda 
xodimlar  bajarishi  lozim  bo‘Igan  ishlar  hajmi  murakkabligi,  rahbarlik 
lavozimi,  turli  boshqaruvchilik  vazifalarini  bajaravchilar  uchun  talab 
etiladigan daraja hamda ish staji ko‘rsatiladi.
 
Mehnat  unumdorligiga  -  psixologik  omil,  xodimlar  va  rahbar, 
shuningdek,  xodimlar  o‘rtasidagi  o‘zaro  munosabatlar  ham  katta  ta’sir 

---

188 
 
ko‘rsatadi.  Ulaming  kayfiyati,  mehnat  faolligi,  mehnat  natijalari  bu  omilga 
bogiiq boiadi.
 
Ishlab chiqarish korxonalarida rahbar mehnatini tashkil etish o‘ziga xos 
jihatlarga ega. Rahbar o‘z qo‘l ostidagi xodimlarga iliq munosabatda boiishi, 
xodimlaming  o‘z  ishlarini  yuqori  sifatli  qilib  bajarishini  va  ko‘tarinki  mhda 
ishlashlarini ta’minlaydi.