TTAUF Pediyateriya fakuteti 123”A”-guruh talabasi Jumaniyazov Azizbekning tibbiyot faniga kirish kasbidan ma’ruzasi. REJA: - REJA:
- 1.Akseleratsiyaning ahamiyati.
- 2.So’ngi yillarda yosh bolalarga qulay sharoitning ta’siri.
- 3.Akseleratsiyaga ijtimoiy ta’sirlar.
XIX- XX asr boshlarida ko’p mamlakatlarda bolalarning bo’yiga o’sishning tezlashganligi aniqlangan. Bu haqda 1875 yilda matbuotda elon qilingan. 1935 yilda nemis olimi Koh o’sish va rivojlanishdandagi tezlashuvni akselerasiya deb aytgan. Akseleratiya-lotincha tezlashuv degan manoni bildiradi. Akseleratsiya-yosh avlodning jismonan va ruxan o’sishidir. - XIX- XX asr boshlarida ko’p mamlakatlarda bolalarning bo’yiga o’sishning tezlashganligi aniqlangan. Bu haqda 1875 yilda matbuotda elon qilingan. 1935 yilda nemis olimi Koh o’sish va rivojlanishdandagi tezlashuvni akselerasiya deb aytgan. Akseleratiya-lotincha tezlashuv degan manoni bildiradi. Akseleratsiya-yosh avlodning jismonan va ruxan o’sishidir.
So’ngi 100 yil ichida yangi tug’ilgan chaqal;oqning bo’yi 5-6sm ga, kichik va o’rta maktab yoshdagi bolalar bo’yi 10-15 sm ga vazni esa 8-10 kg ga ortdi. Umruzayishi, hayz kechroq tugashi va odam rivojlanishidagi boshqa o’zgarishlarni o’z ichiga oladi. Akseleratsiya ko’pgina olimlarni qiziqtirib kelgan. - So’ngi 100 yil ichida yangi tug’ilgan chaqal;oqning bo’yi 5-6sm ga, kichik va o’rta maktab yoshdagi bolalar bo’yi 10-15 sm ga vazni esa 8-10 kg ga ortdi. Umruzayishi, hayz kechroq tugashi va odam rivojlanishidagi boshqa o’zgarishlarni o’z ichiga oladi. Akseleratsiya ko’pgina olimlarni qiziqtirib kelgan.
Bunga sabab: ultrabinafsha nurlar desa, ikkinchisi magnit to’lqinlari, bazilari esa komik nurlar deb aytadilar. Oksidlar, tuzlar, vitaminlar ortishi, fan va tex ta’lim-tarbiya, sport va jismoniy mexnat bilan shug’illanish, genetik omillarni ham misol qilib keladilar. Mamlakatimizda mustaqillikga erishganimizdan so’ng bolalarning individalosish va rivojlanishga katta etibor berilmoqda. - Bunga sabab: ultrabinafsha nurlar desa, ikkinchisi magnit to’lqinlari, bazilari esa komik nurlar deb aytadilar. Oksidlar, tuzlar, vitaminlar ortishi, fan va tex ta’lim-tarbiya, sport va jismoniy mexnat bilan shug’illanish, genetik omillarni ham misol qilib keladilar. Mamlakatimizda mustaqillikga erishganimizdan so’ng bolalarning individalosish va rivojlanishga katta etibor berilmoqda.
Katta maktab yosh davri yoki balog'at yosh davri. Qizlar uchun - Katta maktab yosh davri yoki balog'at yosh davri. Qizlar uchun
- 15-18, ug'il bolalar uchun 15-20 yosh. Bu davrda jinsiy bezlar
- kuchaygan buladi, ikkinchi darajali jinsiy belgilar rivojlanadi,
- tananing buyiga o'sishi va ogirligining ortishi tezlashadi.
- Barcha organ va sistemalarning funktsiyasi takomillashadi.
- Bolaning ruxiy xolati uzgaradi.
- 9. Etuklik davrining Birinchi boskichi. Ayollar 18-35, yigitlar
- 20-35 yosh.
- 10. Etuklik davrining ikkinchi bos kichi ayollar 35-55 yosh,
- erkaklar 35-60 yosh.
- 11. Keksalik davri ayollar 55- 74, erkaklar 60-- 74 yosh .
- 12.
- Karilik davri 75-90 yosh (ayollar va erkaklar).
- 13.
- Uzok yashovchilar davri. 90 yoshdan va undan yukori. 1965 yilda Moskvada yosh
- davrlariga bagashlangan ilmiy kengashda qabul qilingan.
Akseleratsiya holati. - Akseleratsiya holati.
- elementar nazariya-oziq.
- moddalar serobligi orqali.
- urbanizationazariya-turmush.
- madaniyatini yuksalishi orqali.
Ona kornidagi rivojlanish davri. Xomila xar tomonlama ona, - Ona kornidagi rivojlanish davri. Xomila xar tomonlama ona,
- organizmiga bog'liq bo'ladi.
- 2.
- Yangi tug'ilgan chakaloklik davri. 1kundan - 10
- kungacha (kindik tushguncha). Bu davrda bola yangi xayotga
- moslasha boshlaydi. Nafas olish, qon aylanish, ovqat xazm qnlish, analizatorlar sistemasi mustakil ishlay boshlaydi.
- 3. Kukrak yosh davri. 1 yoshgacha. Bu davr bola xayotidagi
- katta axamiyatga ega bo'lgan davr xisoblanadi. Bu davrda
- bolaning buyiga o'sishi 1,5 marta,ogirligi 3 martaga oshadi, nutk paydo bo'ladi.
- Babzi sistemalarning funktsional jixatdan
- mustaxkam bulmasligi, jumladan ovkat xazma qilish va nafas
- olish, bu yoshdagi bolalar orasida oshkozon-ichak kasalliklari
- va nafas olish organlarining kasalliklarining tarkalishiga olib
- keladi.
ETIBORINGIZ UCHUN RAHMAT SOG’ SALOMAT BO’LING.
Do'stlaringiz bilan baham: |