Mustaqil ish mavzu- echiurida va spinculida tiplari. Topshirdi -a

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLGI
MIRZO ULUG’BEK NOMIDAGI O’ZBEKISTON MILLIY UNIVERSITETI
FAKULTET- BIOLOGIYA KECHKI YO’NALISH.

MUSTAQIL ISH

MAVZU- ECHIURIDA VA SPINCULIDA TIPLARI.


TOPSHIRDI –Abdurahmonova Lobar
TEKSHIRDI – Qo’chqorov Abduvohid

`
TOSHKENT 2021

MAVZU- ECHIURIDA VA SPINCULIDA TIPLARI.
REJA

1. 
   Haqiqiy zuluklar ( EUCHIRUDINEA) kenja tipi
   
2. 
   Exiuridlar (ECHIURIDA) sinfi.
   
3. 
   Spinkulida (SPINCULIDA) sinfi.
   
4. 
   Halqali chuvalchanglar filogeniyasi.
   

Haqiqiy zuluklar (Euchirudinea) kenja sinfi
Terisida qillar bo‘lmaydi. Selomi reduksiyaga uchragan. Qon aylanish
sistemasi to‘liq yoki qisman reduksiyaga uchragan 2 turkumga bo‘linadi.
1. Xartumli zuluklar (Rhynchobdellida ) turkumi. Erkin
yashovchi asosan, baliqlarda parazitlik qiluvchi zuluklar. Muskulli xartumi
bo‘lishi bilan boshqa zuluklardan farq qiladi. Xartumini og‘zidan chiqarab,
o ‘ljasini tutib oladi
Ayrim xartumli zuluklar baliqlargajiddiy zarar yetkazadi. Baliq zulugi
- Piscicola geometra (90-rasm) karpsimonlar qonini so‘rib, yosh baliqlarga
katta ziyon keltiradi. Ba’zi turlari issiqqonli hayvonlarda (mas.,
qushlarda) parazitlik qiladi. Ayrim xartumli zuluklar nasi to‘g ‘risida
g ‘amxo‘rlik qilish instinktiga ega. Erkin yashovchi yirtqich zuluk Glossiphonia
mentaria tuxumdan chiqqan naslini qorin tomonida olib yuradi.
Bu zuluk chuchuk suv havzalarida keng tarqalgan; qo‘ng‘ir-ko‘kish rangli,
kattaligi 3 sm ga yaqin; har xil molly uskalami tutib yeydi.
2. Jag‘li zuluklar (Gnathobdella) turkumi. Og‘iz bo‘shlig‘ida uchta
maxsus valigi - jag‘lari bor. Jag‘lari kopincha xitin tishchalar bilan qoplangan.
Tibbiyot zulugi (Hirudo medicinalis, (92-rasm) Ukraina va
Kavkazda uchraydi. Bu zulukni tromb hosil bo‘lishi bilan bog‘liq qon
tomirlari kasalliklari: gipertoniya, sklerozning boshlang‘ich davrlari, insultning
oldini olish va boshqalami davolashda foydalaniladi. Zulukning so‘lak
bezlaridan qimmatbaho dorivor modda girudin olinadi. Qon so‘rayoggan
zulukka qon ichki organlardan oqib kelishi tufayli kasal odamning ahvoli
yaxshilanishi qadimdan ma’lum. Tibbiyot zulugi maxsus zavodlarda
ko‘paytiriladi.