6- mavzu: Bo’g`imoyoqlilar tipi. Jabra bilan nafas oluvchilar. Bo’g`imoyoqlilar tipi, umumiy harakteristikasi va klasifikatsiyasi. Jabra bilan nafas oluvchilar kenja tipi, Heliseralilar kenja tipi

6- MAVZU:


Bo’g`imoyoqlilar tipi. Jabra bilan nafas oluvchilar.
Bo’g`imoyoqlilar tipi, umumiy harakteristikasi va klasifikatsiyasi. Jabra bilan nafas oluvchilar kenja tipi, Heliseralilar kenja tipi. Traheyalar bilan nafas oluvchilar kenja tiplarining asosiy vakillarini harakterli belgilari
Reja:
1. Bo`g`imoyoqlilar tipi
2. Jabra bilan nafas oluvchilar kenja tipi.
3. Daryo Qisqichbaqasining tuzilishi
4. Daryo qisqichbaqasining ko`payishi va rivojlanishi


Tayanch so`z va iboralar:

Zaxkashlar, traxeya, omar, diaptomus, komissura, bentoz, nauplius lichinkalar, mozaik, fasetkali, metatnefridiy, nidamental bezlar, mantiya, ktenidiy, lakunlar va sinuslar, veliger, chiqarish sifoni, mantiya egatchasi, Jabra.

Jabra bilan nafas oluvchilar azaldan suvda yashovchi hayvonlar hiso­blanadi. Ularning jabralari parapodiy o`simtalarining o`zgarishidan kelib chiqqan. Bir qancha juda mayda vakillarining jabralari bo`lmaydi; ular tana yuzasi orqali nafas oladi. Quruqlikda hayot kechirishga moslashgan turlari (zaxkashlar) o`ziga xos tuzilgan traxeyalar orqali nafas oladi. Bu kenja tipga faqat qisqichbaqasimonlar sinfi kiradi.

Yashash muhiti va tarqalishi. Qisqichbaqasimonlar birlamchi suv hay vonlari hisoblanadi. Asosiy ko`pchilik turlari suvda yashaydi; ayniqsa dengizlarda keng tarqalgan. Ular chuchuk suvlarda ham uchraydi. Bir qancha vakillari qumqlikda hayot kechiradi (zaxkashlar, ayrim krablar). Qisqichbaqasimonlar (kalanuslar, diaptomuslar, dafniyalar, sikloplar) dengiz va chuchuk suv planktonining 90 foizidan oshiqroq qismini tashkil etadi. Ко<sup>`</sup>p turlari suv tubida harakat qilib hayot kechiradigan bentos hayvon- lari hisoblanadi (daryo qisqichbaqasi, omarlar, krablar, langustlar). Mo `ylovoyoqli qisqichbaqasimonlar esa o`troq hayot kechiruvchi bentos hayvonlarga kiradi. Turli krevetkalar suv qa`rida suzib yuradi. Qisqich­baqasimonlar orasida suv hay vonlari tanasida parazitlik qilib hayot kechir­adigan turlari ham bor.
Qisqichbaqasimonlar eng keng tarqalgan hayvonlar bo`lib, ularni tropikadan boshlab shimoliy mintaqalardagi barcha suv havzalarida, g`orlardagi ko`llarda, hovuzlar va ayrim ko`lmak suvlarda uchratish mumkin. Ular ko`pchilik dengiz hay vonlari, jumladan baliqlar uchun asosiy oziq hisoblanadi. Yer yuzida eng yirik hisoblanadigan tishsiz kitlar ham mayda plankton qisqichbaqasimonlar bilan oziqlanadi.