Mavzu: Fizioterapiya muolajalar. Zuluk qo‘yish Reja: Zuluklarni q o ‘llash — girudoterapiya

Mavzu: Fizioterapiya muolajalar.Zuluk qo‘yish
Reja:

1. 
   Zuluklarni q o ‘llash — girudoterapiya
   
2. 
   M uolaja algoritmi:
   

Zuluklarni q o ‘llash — girudoterapiya

Zuluklar chuchuk suvlarda yashaydigan ikki jinsli chuvalchanglardir. Ularning so ‘lak bezlarida qo n ivuvchanligini pasaytiruvchi girudin moddasi bo ‘ladi.
K o ‘rsatmalar: zuluklar mahalliy qon chiqarishda q o ‘llaniladi.
Monelik qiladigan hollar, qon ivish tizimining buzilishi, teri kasalliklari, kamqonlik va ayni vaqtda antikaogulantlar bilan dawolashdir. Zuluklar qon solribgina qolmay, balki unga maxsus modda — girudin ajratadi, bu modda qonning ivish xususiyatini pasaytirib, shifobaxsh ta’sir ko‘rsatadi.
Zuluk solingandan so6ng arterial bosim pasayadi. Bitta zuluk 2 ml dan 10 ml gacha qon solrishi mumkin. Ularni chuchuk suv yoki vodoprovod suvida, havo bilan ta ’minlangan holda bankalarda saqlanadi. Suvni har kuni yangilab turish lozim.
Banka yorug‘ joyda, ,хопа haroratida saqlangani m a’qul. Ko’proq
suvda tez harakat qilib yuradigan sog‘lom, och zuluklar ishlatiladi. Odatda, 6 dan 10 tagacha zuluk solinadi. Zuluklarni vena va arteriyalar joylashgan sohalarga q o ‘yib bo’lmaydi, ch u n k i u lar y u p q a va sezu v ch an , teri to ‘qim asi nozik (qovoqlar, yorg‘oq) joylarni tishlab olishi mumkin.
M uolaja algoritmi:
1. Ishlatiladigan zuluklarning sogMomligi ko‘zdan kechiriladi.
2. Kerakli ashyolarni tayyorlab, qulay joylashtiriladi
3. Bemor qulay vaziyatda yotqiziladi.
4. Hamshira qoMini zararsizlantiradi va qoNqop kiyadi.
5. Bemorning zuluk q o ‘yiladigan joylari tuklardan tozalanadi.
6. Teri vodorod peroksidi yoki iliq suv, spirt bilan artiladi.
7. Steril paxtani iliq suvga ho‘llab yana bir marotaba artiladi.
8. Pinset yordamida zuluklarning boshi yuqoriga qaratib steril probirkaga solinadi (b).
9. Zulukli probirka bemor tanasining tayyorlangan qismiga yaqinlashtirilib zuluklar teriga tekkiziladi va terini tishlab olgunicha ushlab turiladi (d).
10. Bir necha daqiqa zulukning ishi kuzatiladi, so g io m zuluk todqinsimon harakat qiladi.
11. Zuluklar qon so‘rib b o lg an d an so‘ng 20 daqiqa, 1 soat o ‘tgach, o ‘zlari ко‘сЬ1Ь tushadi.
12. Shu vaqtda maxsus idish zuluklar q o ‘yilgan joylarga yaqinlashtiriladi va to ‘ygan zuluk shu idishga tushadi.
13. Zuluk tishlagan joyni yod yoki spirt bilan artish man etiladi.
14. Bir sutkaga steril bog‘lam qo^yiladi.
15. Bemorning umumiy ahvoli kuzatiladi.
Eslatma:
1. N o so g ‘lom zuluklar sust harakatlanadi va tez tushadi.
2. Sog‘lom zuluk harakatlari sust bo ‘lib qolsa, ustidan iliq suvga ho‘llangan paxta ohista yurgiziladi.
3. Tushib ketgan zuluklar qayta qo ‘yilmaydi.
4. O lzi tushmagan zuluklar yopishgan joyga 1—2 tomchi tuzli eritma tomiziladi.
5. Zuluk tishlagan joydan 24 soatgacha qon chiqib turishi mumkin.
6. Steril bog‘lam almashtirilib turiladi.
Asoratlari: aseptika qoidalari buzilganda mahalliy asoratlar ro‘y berishi, jarohat atrofidagi teri qichishishi yoki chipqon chiqishi mumkin. Qichishishni y o ‘qotish uchun jarohat atrofiga nashatir spirti bilan vazelin aralashmasini barobar miqdorda surtish m um kin. Zuluk solinadigan bcmorlarni sinchiklab parvarish qilish zarur. Bemorning pulsi va arterial bosimini kuzatib borish lozim, chunki zuluk solishdan so‘ng u pasayadi. Zuluk solingandan 2—3 kun o ‘tgandan keyin ham jarohat
qonab tursa va bosib turadigan bog‘lam foyda bermasa, jarohatni kaliy pcrmanganatning to ‘yingan eritmasiga namlangan steril sharcha bilan bog‘lab q o ‘yiladi.


Foydalanilgan adabiyotlar:

1. 
   Zokirova K.O’, Tohtamatova D.O’ «Hamshiralik ishi asoslari». Toshkent, 2009
   
2. 
   Inomov K.S. «Hamshiralik ishi asoslari». Toshkent, 2003
   
3. 
   Inomov K.S. «Hamshiralik ishi asoslari». Toshkent, O’zbekiston milliy nashriyoti, 2007
   
4. 
   NazirovF.G. «Bemorlarni uyda va shifoxonada parvarish qilish». Toshkent, Abu Ali ibn Sino nashriyoti, 2003
   
5. 
   Tolkachyova O.V., Zinkovskaya I.V.«Osnovы sestrinskogo dela». Toshkent, Tasvir nashriyoti, 2008
   
6. 
   Tolkachyova O.V., Zinkovskaya I.V. «Osnovы sestrinskogo dela». Toshkent, CHo’lpon nashriyoti, 2009
   
7. 
   UmarovaT.YU. «Hamshiralikishi».Toshkent, 2003
   
8. 
   FozilbekovaM.A. «Hamshiralikishinazariyasoslari».Toshkent, 2003