Mintaqaviy iqtisodiyot

FARG‘ONA DAVLAT UNIVERSITETI
IJTIMOIY-IQTISODIY FAKULTET
MINTAQAVIY IQTISODIYOT VA BUXGALTERIYA HISOBI KAFEDRASI

“MINTAQAVIY IQTISODIYOT” BAKALAVR YO‘NALISHI

“MAKROIQTISODIY TAHLIL” FANIDAN

KURS ISHI
MAVZU: Iqtisodiy tahlilni tahlil qiluvchi subyektlari bo’yicha tasniflash
BAJARDI: Mintaqaviy iqtisodiyot yo‘nalishi 2-kurs talabasi Abdulqosimova D.U


Ilmiy rahbar: i.f.n., dots. G.Bozorov


Fargona-2021-y


REJA:


Kirish
I BOB IQTISODIY TAHLILNING RIVOJLANISH TARIXI
VA FAN SIFATIDA SHAKLLANISHI
1.1-§ Bilish nazariyasi va iqtisodiy tahlil
1.2-§ Iqtisodiy tahlilning fan sifatida shakllanishi va rivojlanish bosqichlari
1.3-§ O‘zbekiston Respublikasida iqtisodiy tahlilni tashkil topishi va rivojlanishi
II BOB Iqtisodiy tahlilning turlari va shakllari
2.1-§ Iqtisodiy tahlil va uni turlarga ajratish.
2.2-§ Moliyaviy tahlil
2.3-§ Boshqaruv tahlili
2.4-§ Tezkor (Operativ) tahli
2.5-§ Joriy tahli
2.6-§ Istiqbolli tahlil
2.7-§ Kompleks tahlil
III BOB Iqtisodiy tahlil ishlarini tashkil qilish
3.1-§ Korxona faoliyatini iqtisodiy tahlil qilishning asosiy qoidalari
3.2-§ Korxonada iqtisodiy tahlilni tashkillashtirish shakllari va uning ijrochilari
XULOSA
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR


^KIRISH


O‘z oldimizga qo‘yilgan yuksak vazifa va marralarga erishishda zamonaviy bilim va tarbiya sohibi bo‘lgan, yangicha fikrlaydigan yoshlarimiz bizning asosiy tayanchimiz va suyanchimizdir.
I.A.Karimov
Biz mustaqil O‘zbekiston yoshlari har tomonlama yetuk barkamol avlod bo‘lib yetishishimiz uchun Prezidentimiz Shavkat Miromonovich Mirziyoyev keng imkoniyatlar yaratib, yosh avlod tarbiyasiga juda katta e’tibor berib kelmoqdalar.
Respublikamizni aql-zakovat va ilm borasidagi kuch-quvvatini rivojlantirish, jamiyat, davlat va oila oldidagi o‘z ma’suliyatini anglaydigan har jihatdan barkamol, erkin shaxslarni shakllantirishni o‘z oldiga maqsad qilib qo‘yadi. Bu borada Birinchi Prezidentimiz Islom Karimovning O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 23 yilligiga bag‘ishlangan tantanali marosimda “Inson manfaati, huquq va erkinliklarini ta’minlash, hayotimizning yanada erkin va obod bo‘lishiga erishish – bizning bosh maqsadimizdir” mavzusida qilgan ma’ruzasida jumladan shunday fikrlarni o‘qish mumkin:
“Bu – O‘zbekistonda tashkil etilgan dunyo miqyosida katta qiziqish va havas uyg‘otayotgan mutlaqo yangi o‘quv tizimida yuksak ta’lim-tarbiya olayotgan, eski asoratlardan, qarashlardan uzoq bo‘lgan, zamonaviy kasb-hunarlarni o‘zlashtirgan, mustaqil fikrlaydigan, ertangi kunga intilayotgan bizning farzandlarimizdir.
Ishonchim komil, bunday yoshlarimizning safi qancha ko‘paysa, qancha rivoj topsa, hech shubnasiz, marra bizniki, O‘zbekistonnikidir”
Shunday ekan I.Karimovning keltirgan fikrlariga hamoxang tarzda biz yoshlar o‘qib intilishimiz yuksak marralarni zabt etib yurtimizning jahon xamjamiyatida tutgan o‘rnini yanada yuksaklarga ko‘tarishimiz darkor.
O‘zbekiston Respublikasida jamiyat taraqqiyotining barcha
jabhalarida, eng avvalo iqtisodiy sohada islohotlarni yanada chuqurlashtirish va erkinlashtirish borasida aniq dastur ishlab chiqilgan. Bu dastuming joriy etishdan ko‘zlangan asosiy maqsad - O‘zbekistonning demokratik va bozor islohotlarini amalga oshirish, jahon hamjamiyatiga keng integratsiyalashuvi va barqaror olg‘a borishi uchun mustahkam zamin yaratishdir.
Prezidentimiz I. Karimov: «Oldiraizda turgan birinchi va asosiy vazifa - bu izchil iqtisodiy o‘sish, chuqur larkibiy o‘zgarishlami amalga oshirish, ishlab chiqarishni mukammallashtirish va ilg'or texnologiyalar bilan qayta qurollantirishning bosh sharti bo‘lgan makroiqtisodiy va moliyaviy barqarorlikka erishish muammosidir» deb ta’kidlagan. Bu, Respublika iqtisodiyotida faoliyat yuritayotgan barcha soha korxonalarining foyda ko‘rish maqsadida, bozor iqtisodiyoti talablaridan kelib chiqqan holda ishlab chiqarishi yoki xizmat ko‘rsatishini talab etadi.
Respublikaning iqtisodiy va moliyaviy barqarorlikka erishishida muhim omillar bo‘lib, ishlab chiqarish hajmining o‘sishi, pul qadrsizlanishini pasaytirish, eksport hajmini oshirish va boshqa shu kabi makroiqtisodiy o‘sishni ta’minlash bilan birga mamlakatda faoliyat yuritayotgan har bir korxona, firma, kompaniyalaming xo‘jalik subycktlari sifatida rivojlantirishni taqozo etadi.
Korxona, firma va kompaniyalaming iqtisodiy mustaqil hamda moliyaviy barqaror faoliyat ko‘rsatishlarida ulami oqilona boshqarish, hisob-kitob yuritilishini bozor iqtisodiyoti talablariga moslash, moliyaviy menejment ishlarini to‘g‘ri yo‘lga qo'yish, bor moddiy, moliyaviy va mehnat boyliklaridan samarali foydalangan
holda ishlab chiqarish yoki xizmat ko‘rsatishni tashkil etish, natijada yuqori foyda olib, davlat byudjeti oldidagi majburiyatlarini o‘z vaqtida bajarish, rezervlar tashkil etish eng dolzarb vazifalardan sanaladi.
Shu bois, bozor iqtisodiyotini erkinlashtirish har birimizdan buxgalteriya hisobi, iqtisodiy tahlil va audit haqida m a’lum bilimga ega bo‘lishimizni talab etadi. Tadbirkorlik faoliyatining muvaffaqiyati hisob-kitoblaming puxtaligiga, pul oqimlarini oqilona boshqarishligiga, moliyaviy masalalardagi qarorlarni
to‘g‘ri va o ‘z vaqtida qabul qilinishligiga hamda moliyaviy tahlilning sifatli tashkil etilishiga uzviy bog‘liqdir. Ayniqsa, bozorni to‘g‘ri o'rganishda, hamkorlami moliyaviy ishonchliligini bila olishda, o‘zaro hisob-kitob ishlarida yutqazib qo‘ymaslik va boyliklardan o‘rinli foydalana olishda kompleks iqtisodiy
tahlilning natijalariga asoslanib boshqaruv qarorlarini belgilash, foyda olishning zaruriy sharti ekanligi tajribada bir necha bor isbotlangan. Bu esa, xo‘jalik subyektlarida iqtisodiy tahlilni to‘g‘ri tashkil etish va samarali o‘tkazilishi bilan bog‘liq. Bunda iqtisodiy tahlilning fundamenti hisoblangan nazariy va uslubiy jihatlarini puxta o‘rganish, tahlilni samarali tashkil etilishiga olib keladi.