M. V. Lomonosovning Atom-malekulyar talimotini tushuntiring



Download 46,62 Kb.
bet1/12
Sana25.08.2021
Hajmi46,62 Kb.
#155379
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
Bog'liq
kimyo yakuniy


1. Kimyoning asosiy qonunlari. Madda massasining saqlanish qonuni, tarkibning doimiylik qonuni, karrali nisbatlar qonuni, ekvivalentlik qonuni va uning matematik ifodasi ?

Modda massasining saqlanish qonuni: “kimyoviy reaksiyaga kirishgan moddalar massalarining yig’indisi reaksiya mahsulotlari yig’indisiga teng”

Tarkibning doimiylik qonuni: “Kimyoviy brikma qanday usulda olinmasin bir xil elementlardan tarkib topadi, ularning massasi o’zgarmas nisbatda bo’ladi”

Ekvivalentlar qonuni: har bir elementning 8 massa qism kislarod yoki 1,008 massa qism vadarod bilan birika oladigan miqdoriga aytiladi.

Karrali nisbatlar qonuni: Ikki element o’zaro birikib , bir birikma hosil qilsa, bu birikmalardagi bir necha elementlarning massa miqdoriga to’g’ri keladigan ikkinchi element miqdori o’zaro oddiy karrali sonlar nisbatida bo’ladi.

2 M.V. Lomonosovning Atom-malekulyar talimotini tushuntiring.

Atom-malekulalar talimotini kimyoga birinchi bo’lib M.V.Lomonosov tatbiq etdi va uni rivojlantirdi. Lomonosov talimotining mohiyatini quyidagi qoidalar bilan bayon qilish mumkun : 1) Barcha moddalar “korpuskulalardan” tarkib topgan. 2) Malekulalar “elelmentlardan” tarkib topgan. 3) Zarrachalar - molekula va atomlar to’xto’vsiz harakatda bo’ladi. 4) oddiy moddalarning molekulalari bir xil atomlardan, murakkab moddalarning molekulalari – turli xil atomlardan tuzilgan.

3 Gey – Lyussakning hajmiy nisbatlar qonuni .

Fransus olimi Gey – Lyussak gaz moddalarning ta’sirlashuvini tekshirib, o’zining hajmiy nisbatlar qonunini kashf etdi. Bu qonun quyidagicha tariflanadi: “ O’zgarmas haroratda va bosimda reaksiyaga kirishgan gazlar hajmlarining o’zaro nisbati hamda reaksiya natijasida hosil bo’lgan gazlar hajmlariga nisbari butun kichik sonlar kabi bo’ladi”

H2O+Cl2=2HCl

1v 1v 2v 1:1:2

4 Ideal gaz qonunlari: Avagadro, Sharl, Gey Lyussak va Boyl – Mariot qonunlari. Mendeleyev klayperon tenglamasi.

Avagadro qonuni : Teng xajimli ideal gazlardan bir xil bosim va bir xil temperaturada zarralar soni bir xil bo’ladi. Gay-Lussac qonunlari - 1) gazlarning issiqlikdan kengayish qonuni: asosiy gaz qonunlaridan biri; unga koʻra oʻzgarmas bosimda gaz massasining hajmi temperatura oʻzgarishi bilan chiziqli oʻzgara bo-radi: V=V/l+a.J); bu yerda: Vo va V, gazning boshlangʻich va oxirgi temperaturalardagi hajmlari, / — shu temperaturalar farqi, av — oʻzgarmas bosimda gaz hajmining kengayish koeffitsiyenti, barcha gazlar uchun 1/273,15 K-’ga teng . Gay-Lussac qonunlari ideal gazlar uchungina toʻgʻri. 1802 yilda Joseph Louis Gay-Lussac aniqlagan. Boyl-mariott qonuni — gaz bosimi bilan hajmi orasidagi bogʻlanishni ifodalaydigan qonun; ideal gazning muayyan massasi uchun oʻzgarmas trada gaz bosimining u egallagan hajmga koʻpaytmasi oʻzgarmasligini ifodalaydi. B. — Boyl-mariott qonuni ideal gazlarga tatbiq qilinadi, real gazlar bu qonunga qisman boʻysunadi. Biroq uy temperaturasi va normal bosimga yaqin sharoitda koʻpchilik gazlar B. — Boyl-mariott qonuni ga boʻysunadi, yuqori bosimda esa bu qonundan chetga chiqadi. B. — Boyl-mariott qonuni ni 1662 yilda R. Boyya va undan mustaqil ravishda 1676 yilda E. Mariott topgan. Klapeyron-mendeleyev tenglamasi — berilgan t massali gazning holatini tavsiflaydigan bosim r, hajm Kva temperatura Torasidagi bogʻlanishni ifodalovchi holat tenglamasi: pV=BT, bunda V — berilgan gaz massasi uchun oʻzgarmas kattalik. Bu tenglamani 1834 yilda B. Klapeyron topgan. Tenglamalardagi V ning bir molga toʻgʻri keladigan qiymatini R bilan belgilansa, bir mol uchun pV—RT tenglama hosil boʻladi. Buni 1875 yilda D. I. Mendeleyev topgan. Shu sababli u K. — Klapeyron-mendeleyev tenglamasi deb ataladi.[1]

5 Elementlarni tizimlashtirish bo’yicha Mendeleyevgacha amalga oshirilgan ishlar. D.I.Mendeleyevning davriy qonuni va davriy sistema.


Download 46,62 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish