Fonetika o‘qitish metodikasi Reja

Fonetika o‘qitish metodikasi

Reja:

I Kirish. Maktabda “Fonetika” bo‘limini o‘qitishning maqsad va vazifalari
II Asosiy qisim:
1.Maktabda “Fonetika” kursining mazmuni va uni o‘qitish metodlari
2.Unli tovushlar tasnifi
3.Undosh tovushlar tasnifi
4.Urg‘u
III Xulosa

KIRISH
Fikrimizni boshqalarga so‘zlash va yozish orqali bayon qilamiz. So‘zlash va yozish orqali ma’lum fikr bayon qilishimiz nutq hisoblanadi. Nutq ikki yo‘l bilan amalga oshiriladi. Tovushlar zanjiri asosida bayon qilingan nutq og‘zaki nutq, harflar ketma-ketligi asosida bayon qilingan nutq esa yozma nutq sanaladi.

Nutqimizni bo‘laklarga ajratadigan bo‘lsak, uning oxirgi bo‘linish nuqtasi tovushlar bo‘ladi. Masalan, O‘zbekiston — jannatmakon o‘lka jumlasi O‘zbekiston, jannatmakon, o‘lka so‘zlariga, bu so‘zlar, o‘z navbatida, O‘z-be-kis-ton, jan-nat-ma-kon, o‘l-ka bo‘g‘inlariga, bo‘g‘inlar esa o‘-z-b-e-k-i-s-t-o-n j-a-n-n-a-t-m-a-k-o-n o‘-l-k-a singari tovushlarga bo‘linadi. Bo‘linishning oxirgi nuqtasi bo‘lgan, boshqa mayda bo‘laklarga bo‘lish mumkin bo‘lmagan nutq bo‘lagi (akustik-artikulatsion birlik) tovush hisoblanadi va u bilan bog‘liq hodisalar tilshunoslikning fonetika bo‘limida o‘rganiladi. Fonetika so‘zi esa yunoncha phone – «tovush» so‘zidan olingan.

Fonetika bo‘limida quyidagilar o‘rganiladi :
1.Nutq tovushlari;
2.Nutq a’zolari;
3.Bo‘g‘in;
4.Urg‘u;
5.Tovush o‘zgarishi hodisalari;
6.Ohang (intonatsiya).