Astronomiyadan ma’lumotnomalar

---

Astronomiyadan 
ma’lumotnomalar
Muzaffar Qosimov
©
www.Orbita.Uz 
www.Orbita.Uz ma’lumotnomalar markazi. 
w
w
w
.O
rb
it
a.
U
z 
m
a’
lu
m
ot
n
o
m
al
ar 
m
ar
ka
zi. 
© WWW.ORBITA.UZ | ...Ilm Fan fazosi uzra! 

---

Astronomiyadan ma’lumotnomalar
www.Orbita.Uz
kutubxonasi 
2
w
w
w
.O
r
b
it
a
.U
z
m
a
’
lu
m
o
tn
o
m
a
la
r
m
a
r
k
a
z
i.
Astronomiyadan
ma’lumotnomalar 
~ 
Yer
 ~ 
Quyosh
 ~ 
Oy
 ~ 
Sayyoralar
 ~ Tabiiy yo‘ldoshlar ~
~ 
Asteroidlar
 ~ 
Kometalar
 ~ 
Yulduzlar
 ~ Galaktikalar ~ 
[e-mail]
  
[e-mail]
  

---

Astronomiyadan ma’lumotnomalar
www.Orbita.Uz
kutubxonasi 
3
w
w
w
.O
r
b
it
a
.U
z
m
a
’
lu
m
o
tn
o
m
a
la
r
m
a
r
k
a
z
i.
UmUmiy ma’lUmotlar 
Astronomiyaga oid shartli belgilar. 
Jadvalda astronomiyaga oid adabiyotlarda uchraydigan shartli belgilanishlar keltirilgan bo‘lib, ulardan 
aksariyati, Quyosh, sayyoralar va boshqa osmon jismlarining ramziy ifodalanishi sifatida ancha qadimgi 
davrlarda yuzaga kelgan. Mazkur ramziy belgi-ifodalar ko‘p hollarda, osmon jismining sxematik tasviri yoki, 
yulduzlar turkumining ramziy shakllarini o‘zida namoyon qiladi. 
 
Muchal nomi 
Yaqin yillarda (XX-asr) 
Yaqin yillarda (XXI-asr) 
Sichqon
1936 1948 1960 1972 1984 1996 2008 2020 2032 2044 2056 2068 2080 
2092 
Sigir
1937 1949 1961 1973 1985 1997 2009 2021 2033 2045 2057 2069 2081 
2093 
Yo‘lbars 
1938 1950 1962 1974 1986 1998 2010 2022 2034 2046 2058 2070 2082 
2094 
Quyon 
1939 1951 1963 1975 1987 1999 2011 2023 2035 2047 2059 2071 2083 
2095 
Baliq 
1940 1952 1964 1976 1988 2000 2012 2024 2036 2048 2060 2072 2084 
2096 
Ilon 
1941 1953 1965 1977 1989 2001 2013 2025 2037 2049 2061 2073 2085 
2097 
Ot 
1942 1954 1966 1978 1990 2002 2014 2026 2038 2050 2062 2074 2086 
2098 
Qo‘y 
1943 1955 1967 1979 1991 2003 2015 2027 2039 2051 2063 2075 2087 
2099 
Maymun 
1944 1956 1968 1980 1992 2004 2016 2028 2040 2052 2064 2076 2088 
2100 
Tovuq 
1945 1957 1969 1981 1993 2005 2017 2029 2041 2053 2065 2077 2089 
2101 
It
1946 1958 1970 1982 1994 2006 2018 2030 2042 2054 2066 2078 2090 
2102 
To‘ng‘iz 
1947 1959 1971 1983 1995 2007 2019 2031 2043 2055 2067 2079 2091 
2103 
1
Zodiak – so‘zi qadimgi yunoncha «zoon» - so‘zidan olingan bo‘lib, u qadimgi yunon ilm-fani va madaniyatidan buyon fanda 
astrologiya fanida saqlanib kelayotgan ma’lum bir jonzot nomi bilan ataladigan yulduz turkumi nomini anglatadi. Bu yulduz 
turkumlari, Quyoshning yulduzlararo bir yillik bosib o‘tadigan yo‘li – ekliptika bo‘yicha joylashgan 12 ta yulduz turkumlarining 
nomi bo‘lib, mazkur yulduz turkumlariga qadimdayoq har bir tamaddun o‘choqlarida o‘ziga xos belgilar va nomlar berilgan. Mazkur 
ramzlar bilan, shuningdek yildagi 12 oy nomlari ham ifodalangan va atalgan. Jadvalda, qadimgi yunon va sharq tamaddunlarida 
falakkiyot sohasida qo‘llanilgan va hozirgi kunda ham adabiyotlarda ko‘p uchraydigan burj belgilarining nomlari keltrildi. 
Osmon jismlarining
ramziy belgilari 
Burj (Zodiak
1
)
Ramzi 
Nomi 
Sana 

Quyosh
 

Oy
 

Qo‘y (Hamal) 
22 mart – 21aprel 
Mars (Mirrix)

Buzoq (Savr) 
22 aprel – 21 may 
Merkuriy (Utorud)

Egizaklar (Javzo) 
22 may – 22 iyun 
Yupiter (Mushtariy)

Qisqichbaqa (Saraton) 
23 iyun – 22 iyul 
Venra (Zuxro)
 

Arslon (Asad) 
23 iyul – 22 avgust 
 
Saturn (Zuhal)

Parizod (Sunbula) 
23 avgust – 22 sentyabr 
Yer
 

Tarozu (Mezon) 
23 sentyabr – 22 oktyabr 

Neptun
 

Chayon (Aqrab) 
23 oktyabr – 22 noyabr 
Uran
 

O‘qotar (Qavs) 
23 noyabr – 22 dekabr 
Pluton
 

Tog‘ echkisi (Jadiy) 
23 dekabr – 21 yanvar 

Yulduz
 

Qovg‘a (Dalv) 
22 yanvar – 21 fevral