Зиѐвуддин Раҳим, Одилхон қори Юнусхон ўғли

“Сахр тижоратчи эди. Уям тижорат карвонини куннинг аввалида жўнатарди. Натижада мол-
дунѐси кўпайиб, бойиб кетди”.
Ҳадис ровийи Сахр ибн Вадоа Ғомидий розияллоҳу анҳу тижорат билан шуғулланарди. Расулуллоҳ 
соллаллоҳу алайҳи ва саллам суннатларига мувофиқ савдо карвонини кун аввалида жўнатарди. Суннатга 
астойдил амал қилгани, эрта тонгда ризқ талабида бўлгани учун унинг савдосига барака кирди, ишлари 
юришиб кетди. Сахр розияллоҳу анҳу бой-бадавлат кишилардан бирига айланди. 
44
Манба: “Ҳидоят” журнали, 2001-йил, 12-сон, 15-бет. 
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

79 
َو َع
ْن 
َع ِئا
َش َة
َر
ِض
َي 
ُللها
َع
ْػن َه
َق ا
َلا
ْت
: 
َق
َؿا
َر
ُس
ُؿو
ِللها
َص َّل
ا ى
ُلله 
َع َل ْي
ِو 
َو َس
َّل َم
: 
 َب َِي
 ُر
 ْلا او
 ُغ َُ
 َّو 
 ِف
 َ ي
 َل
 ِب
 
 ّْرلا
 ْز ِق
َف َِ
 َّن
ْلا
 ُغ َُ
 َّو 
 َدب َر ََ
 َة 
 َو َن
 َج
 َحي
 
ِطَسْوَلا ِفِ ُّ ِنِاَرَػبَّطلا ُهاَوَر
ٌفيِ َض ُهُدَنَسَو
.
Оиша розияллоҳу анҳо Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламдан ривоят қилади:
“Ризқ талабида 
барвақт ҳаракат қилинглар! Зеро, эрталабдан ҳаракат қилиш барака, муваффаққият 
(гарови)
дир”
(Табароний “Авсат”да ривоят қилган. Ҳадис санади заиф
45
).
Вақтли қилинган ҳаракат файз-барака, муваффақият калитидир. Бунга ҳеч қандай шубҳа йўқ. 
Аввал айтиб ўтганимиздек, ризқ моддий, маънавий-руҳий неъматларни ўз ичига олади. Чунончи, ақл, 
идрок, зеҳн, илм ҳам инсонга бериладиган ризқдир. Шунинг учун эрта тонгда илм олишга тарғиб қилинади, 
уламолар ҳаѐтидан ибратли ривоятлар келтирилади. Эрта тонгда бажарилган ишда барака бор. Маълумки, 
уйқудан уйғонгач, инсон танаси тетик, хаѐли жойида бўлади. Бундай ҳолатда ўқилган илм, ѐдланган оят ѐки 
ҳадис хотирага мустаҳкам ўрнашади. Хуллас, хоҳ дунѐвий ишлар бўлсин, хоҳ ухравий – зикр, дуо каби 
ибодатлар бўлсин, тонгда бажарилса, унумли бўлади. 
“Файзул қодир” китобида шундай дейилган: “Ким кунини хайрли бошласа, қолган қисми ҳам хайрли 
бўлади, ишлари ўнгидан келади, Аллоҳ тарафидан ризқига барака берилади. Ривоятларда келишича, қуѐш 
чиққунча бўлган вақтда ризқлар тақсимланади. Ризқ тақсимотида иштирок этмаган банда ундан айрилган 
билан баравар. Чунки, тонг отсаям уйқудан уйғонмаган одам ўрнидан ланж, дили хира бўлиб туради, 
тирикчилигида, касб-корида шижоат, ғайрат йўқолади, ишига ҳафсаласиз қарайди. Шу зайл ризқидан 
барака кетади”. 
ْنَعَو
َع ِل
ي 
ُوْنَع ُللها َيِضَر
َق
َؿا
: