Зиѐвуддин Раҳим, Одилхон қори Юнусхон ўғли

“МЕНГА БОЗОРНИ КЎРСАТИНГ” 
(Ибратли ҳикоя) 
Абдураҳмон ибн Авф розияллоҳу анҳу Исломни энг олдин қабул қилганлардан бири эди. Мўминлик 
унинг нафсида иззат, Парвардигорига чин ишонч пайдо қилди, ҳаѐтида улкан из қолдирди. 
У Макканинг омадли савдогари эди. Лекин молини, тижоратини ташлаб, Аллоҳ ва Расули учун 
муҳожир бўлиб Мадинага келди. 
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам уни мадиналик Саъд ибн Рабиъ билан дўстлаштирдилар. 
Бу биродарлик қон ва насаб қариндошлигига қараганда анча мустаҳкам эди. Зеро, ҳар бир дўст ўзи эга 
бўлган нарсаларга биродарини ҳам шерик биларди. Шу боис Саъд ибн Рабиъ Абдураҳмон ибн Авфга: 
– Эй дўстим, мен ансорларнинг энг бойиман. Марҳамат, мол-дунѐйимнинг ярми сеники, – деди. 
Шунда Абдураҳмон ибн Авф: 
– Эй биродарим, Аллоҳ аҳлингни, мол-дунѐйингни баракали қилсин! Бу ерда бозор борми? – деб 
сўради. 
– Ҳа, Бани Қайнуқоъ бозори бор. 
– Менга шу бозорни кўрсатиб қўйсанг бўлди. 
Абдураҳмон ибн Авфга бозорни кўрсатишди. У бозорга бориб, савдо қилиб фойда кўрди. Биродари 
Саъд ибн Рабиъга юк бўлмади. 
Абдураҳмон ибн Авф розияллоҳу анҳу ризқ-рўзини ўз меҳнати, пешона тери, саъй-ҳаракати билан 
топиб, Парвардигорига чин эътиқод, ихлос, эзгу нияти билан ҳаѐтини давом эттирди, бировни алдамади, 
ѐлғон сўзламади, тарозидан уриб қолмади. Натижада Аллоҳ унинг тижоратига барака берди, ризқини мўл-
кўл қилди. 
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

78 
Абдураҳмон ибн Авф розияллоҳу анҳу савдо-сотиқ ҳақида шундай деган: “Мен ҳар бир ҳалол 
тижоратда фойда борлигига гувоҳ бўлдим. Баъзан тошни кўтарсам, остидан тилла ѐки кумуш чиқишига 
ишониб қолдим. Ҳатто туянинг тизгинини сотганимда ҳам фойда кўрардим”. 
Абдураҳмон ибн Авф тижоратда катта бойлик орттирди, Аллоҳ йўлида жуда кўп молини садақа 
қилди, фақирларга, мискинларга ѐрдам берди, ўлими олдидан эллик минг динорини Аллоҳ йўлида 
сарфлашни васият қилди. 
Бор мол-мулкини ташлаб, Маккадан муҳожир бўлиб келган, бировга оғирлиги тушишини истамаган 
Абдураҳмон ибн Авф ҳаракатларини Аллоҳ таоло муносиб тақдирлади, Маккада қолдирган мол-мулкининг 
ўрнини зиѐдаси билан тўлдириб, уни энг бой кишига айлантирди. 
Демак, барака ҳалолликда, Аллоҳга садоқатда, бировга юк бўлмасдан, пешона тери билан ризқ 
ахтаришда экан
44
.