Ўзбкистон республикаси

Qisqa xulosalar

Kichik biznes va tadbirkorlik korxonalarining ish faoliyati ularning moliyaviy faoliyati bilan chambarchas bog‘langandir. Moliyaviy holat korxonaning har tomonlama faoliyati natijalarini aks ettiradi. Korxonalar faoliyatining moliyaviy natijalarini ifodalovchi kо‘rsatkichlardan asosiysi foydadir. Korxonalar oladigan foydasining turlari quyidagilardan iborat: mahsulotlar sotishdan tushgan yalpi foyda; asosiy ishlab chiqarish faoliyatidan tushgan foyda; umumiy xо‘jalik faoliyatidagi foyda; soliq tо‘lov-larigacha bо‘lgan foyda va yillik foyda.
Kichik biznes va tadbirkorlikni kredit bilan ta’minlash deganda, bu ularga pul yoki tovar shaklidagi vositalarni ma’lum muddatga haq tо‘lash sharti bilan qarzga olish va qaytarib berish yuzasidan kelib chiqadigan munosabatlar tushuniladi. kreditning quyidagi asosiy shakllari mavjud: tijorat krediti; bank krediti; iste’mol krediti; davlat krediti va xalqaro kredit. Kreditlarning foiz stavkalar mamlakatning ssuda kapitallari bozorida aniqlana-di. Xalqaro kreditlaning foiz stavkalari esa jahon ssuda kapi-tallari bozorida aniqlanadi. Unga xalqaro moliya bozoridagi holat-lar bevosita ta’sir kо‘rsatadi.
Kreditlarning foiz stavkasi turli omillar ta’sirida о‘zgarib turadi. Bu omillarning asosiylari quyidagilardir:
- moliya bozoridagi talab va taklif nisbati;
- qarzning qaytarish muddati va sharti;
- foiz stavkasi;
- kredit kо‘rnishi;
- kreditdan olinadigan naflilik;
- infliyatsiya sur’ati;
- tavakkalchilik darajasi va boshqalar.

Nazorat va mulohaza uchun savollar

1. Korxonalarning moliyaviy faoliyati natijalarini ifoda-lovchi kо‘rsatkichlarini hisoblash yо‘llarini tushuntirib bering.
2. Korxona foydasining nechta turi mavjud?
3. Korxona foydasi qanday aniqlanadi?
4. Korxonalarning moliyaviy xarajatlari qanday tasniflanadi?
5. Korxonaning о‘z mablag‘lari deganda nima tushuniladi?
6. Kredit qanday vazifalarni bajaradi va uning roli?
7. Kredit qanday turlarga bо‘linadi?
8. Kreditning qanday shakllari mavjud?
9. Tijorat krediti deganda nimani tushunasiz?
10. Xalqaro kreditlar deganda nimani tushunasiz?
11. Kreditlarning foiz stavkasi qanday aniqlanadi?