%zbekstan respublikasi a

Kerekli a`spab ha`m u`skeneler. Alyuminiy yaki shiyshe byuksler, eksikator, qısqısh, termostat, analitik ta`rezi, kaliy sulfatı duzı ha`m toyıng`an eritpesi.

Jumıstı islew ta`rtibi. Nomerlegen ha`m aldınnan salmag`ı anıqlang`an alyuminiy yaki shiyshe byukske analizge tayarlang`an topıraqtan 3-4 gramm alınadı ha`m analitik ta`rezide o`lshenedi, byukstin` qaqpag`ı ashıq halında termostatqa jaylastırıladı. Topıraq termostata 3-4 saat dawamında 105-110 ⁰ C keptiriledi. Bunnan son` byuks qısqısh ja`rdeminde termostattan alınıp eksikatorda suwtıladı, eksikatordın` to`mengi bo`limine kaliy sulfatının` toyıng`an eritpesi ha`m duzı salıng`an boladı. Topıraq u`lgisi suwıg`annan keyin qaqpag`ı jabılıp analitik ta`rezide o`lshenedi. Bunnan son` ishinde topırag`ı bar byuks qaytadan qaqpag`ı ashıq halında termostata 1 saat dawamında keptiriledi ha`m barlıg`ı kaytadan qaytalanadı. Keptiriw, suwıtıw ha`m o`lshew jumısları birdey na`tiyje alıng`ang`a shekem takirarlanadı. Topıraqtın` quramındag`ı gigroskopiyalıq ıg`allıqtın` mug`darı to`mendegi formula ja`rdeminde anıqlanadı.



Bul jerde: X%- gigroskopiyalıq suwdın` mug`darı,

a-byukstin` qurg`atılmag`an topıraq penen birge awırlıg`ı,

b-byukstin` qurg`atılg`an topırak penen birge awırlıg`ı,

100-protsentke aylandırıw koeffitsenti,

H-topıraqtın` awırlıg`ı.

Mısalı: a=20,53; b=20,42; H=3,8 g bolsa onda topıraqtag`ı gigroskopiyalıq ıg`allıqtın` mug`darı to`mendegishe esaplanadı.

Topıraqtı analizlegende ko`pshilik ko`rsetkishlerdi esaplag`anda gigroskopiyalıq koeffitsent qollanıladı ol to`mendegi formula ja`rdeminde esaplanadı.



Bunda: K-gigroskopiyalıq koeffitsent,

A-gigroskopiyalıq ıg`allıq mug`darı % te,

100-protsentke aylandırıw koeffitsenti.

Bizin` xalatımızda bul to`mendegishe boladı:

Usı shıg`arılg`an shama keyin ala topıraqtın` basqa ko`rsetkishlerinin` mug`darın anıqlawda paydalanıladı.