|
JUMÍS KÓLEMIN RETLESTIRIW METODÍ.
Dene tárbiya sabaǵında jumıs muǵdarın retlestiriw-bul onıń tezligin, kólemin retlestirip nátiyjeli tásir jasaw ushın qolaylastırıw. Oqıwshılarǵa tásir jasaw kúshi shınıǵıwdıń sıpatına baylanıslı bolıw menen basqada táreplerine baylanıslı:
Mısalı: túsindiriwge shınıǵıwdı orınlap kórsetiwge, shólkemlestiriw metodlarına hám t.b. Hámme waqıtta muǵallim sabaqtı paydalı jumıs kólemi menen támiyinlewge umtıladı. Bul sabaqtıń ulıwma tıǵızlıǵın támiyinleydi. Sabaqtıń ulıwma tıǵızlıǵı degenimiz, bul sabaq dawamında paydalanılǵan waqıttıń pedagogikalıq jaqtan anıqlanǵanlıǵı (paydalı tásir jasawı). Bul waqıttıń sabaq waqtında paydalı jumsalıwı, oqıwshılarǵa túsindiriliwi, shınıǵıwdı orınlap kórsetiw (basqada kórgizbeligi), muǵallimniń kórsetpe beriwi, shólkemlestiriw, dene shınıǵıwların orınlaw dem alıw járdemshi jumıslar (snaryadlardı ornalastırıw). Muǵallim sabaqtıń ulıwma tıǵızlıǵın 100% támiyinlewine erisiwi tiyis. Álbette kópshilik jumsalǵan waqıt dene shınıǵıwların orınlawǵa paydalanǵan durıs boladı. Hár bir sabaqta jumıs kólemi sabaqtıń wazıypasına, oqıwshılardıń jınısına, dene tayarlıǵına sáykes belgilenedi. Sabaqtıń tıǵızlıǵınıń joqarı bolıwı muǵallimniń jumıstı shólkemlestiriwshilik uqıbına baylanıslı mısalı: járdemshi jumıslardıń waqıttı az jumsap orınlanıwı, shınıǵıwlardı oqıwshılardıń ózinshe orınlawı, arnawlı tapsırma berip orınlatıw, jeńil shınıǵıwlar járdeminde dem alıwǵa úyretiw hám t.b.
Dene shınıǵıwlarınıń intensivligin retlestiriw hár qıylı usılda alıp barılıwı múmkin. Sóz benen kórsetpe beriw boyınsha shınıǵıwdıń tezligin qaytalanıw sanın túsindiriwi múmkin. Taǵıda shınıǵıwlardıń orınlanıw jaǵdayın ózgertiw arqalı (qumda juwırıw, biyiklikke qaray juwırıw, kishi maydanshada juwırıw), sonday-aq orınlaw metodların ózgertiw arqalı (jarıs metodı iskerlikti ) iske asırıw múmkin
SABAQTIŃ SHÓLKEMLESTIRIWDI TÁMIYINLEW
Sabaqtı shólkemlestiriwdi támiyinlewge tómendegiler kiredi: sabaqtıń materiallıq texnikalıq jaǵdayı, oqıwshılardıń sapta hár túrli ornalasıwı, oqıw iskerligin shólkemlestiriw tártibi, járdemshilerdi shólkemlestiriw h.t.b.
Materiallıq texnikalıq jaqtan shólkemlestiriw sabaq ornınıń tazalıǵı, kerekli úskeneler menen támiyinleniwi, gigienalıq jaǵdayı hám t.b. Bulardıń tayarlıǵı aldın ala kórilgen bolıwı tiyis.
Oqıwshılardıń ornalastırılıwı shınıǵıwlardı qolaylı keńlikte ornalasıwı, oqıwshılardıń muǵallimdi kórip turıwı, muǵallimniń oqıwshılardıń jumısın baqlap turıwı hám t.b. Bulardıń barlıǵı waqıttı únemlewge, shınıǵıwdıń nátiyjeli tásirin joqarılatıwǵa járdemin tiygizedi.
Oqıwshılardıń iskerligi sabaq waqtında tórt usılda shólkemlestiriledi: frontal usılda shólkemlestiriw (ulıwma topar) bunda hámmesi muǵallimniń basshılıǵında aldın ala belgilengen bir tapsırmanı orınlaydı. Bul jaǵdayda orınlaw túrin ózgertip orınlaw múmkin, shınıǵıwdı hámme bir waqıtta orınlaydı, eki oqıwshıdan birlesip orınlaydı (biri ekinshisine qarsılıq kórsetip). Tapsırmanı birinen keyin biri orınlaydı (gezeklesip) bul jaǵdayda shınıǵıwdıń orınlaw tezligi joqarılatıladı.
Toparǵa bólip shólkemlestiriw bunda barlıq oqıwshılar tayarlaǵanlıǵına sáykes toparlarǵa bólinedi. Hár toparǵa ayırım tapsırma beriledi, ishinen birewi basshı etip belgilenedi.
Muǵallim hámmesin baqlap turadı. Sabaq dawamında toparlardıń ornı, tapsırması ózgertiliwi múmkin.
Jeke shólkemlestiriw-bunda hár bir oqıwshı óziniń tapsırmasın orınlaydı. Bunı eki túrli shólkemlestiriw múmkin: muǵallimniń baqlawında jeke tapsırmanı óz ornında turıp orınlaydı yamasa hámmesi bir tapsırmanı orınlaydı, biraq hár kim ózine belgilengenin tezlik penen orınlaydı.
Aylanbalı túrinde shólkemlestiriledi (krugovoy) bunda kóp bolmaǵan quramdaǵı topar tapsırılǵan sanda hár qıylı shınıǵıwlardı orınlaydı, keyin usı shınıǵıwlar ushın tayarlanǵan orında izli-izinen sheńber (krug) boyında qaytalanıp ótiledi.
Pedagogtıń járdemshiniń jumısın shólkemlestiriw bunda topar basshıları, tóreshiler, komanda basshıların tayarlaw. Bular sabaqtıń nátiyjeli ótiwine oqıw tárbiya jumısların alıp barıwda úlken járdemin tiygizedi. Bularǵa tómendegi talaplar qoyıladı. Hár kim óziniń wazıypasın jaqsı túsiniwi kerek, tapsırmanı óz waqtında orınlawı tiyis.
Do'stlaringiz bilan baham: |
