Ózbekstan respublikasí joqarí HÁm orta arnawlí bilim ministrligi berdaq atíndaǵi qaraqalpaq mámleketlik universiteti

DENE TÁRBIYANÍŃ SHÓLKEMLESTIRIWDIŃ SABAQ FORMASÍ

Oqıw tárbiya jumısları boyınsha sabaqtı pedagogikalıq uqıp, kónlikpe hám bilim menen qurallanǵan muǵallim yamasa trener shólkemlestiredi. Ol jámiyet hám mámleket aldında oqıw tárbiya jumısınıń nátiyjeliligi tuwralı juwap beredi. Muǵallim hám oqıwshılar arasındaǵı óz-ara baylanıs dene tárbiya jumısı ushın eń qolaylı jaǵdaydı payda etedi. Sabaq aldın ala dúzilgen keste boyınsha ótkeriledi. Shınıqtırıw sabaqları sport klubınıń jobasına tiykarlanıp dúzilgen keste boyınsha shólkemlestiriledi. Sabaqqa hárakterli nárse - bul oqıwshılar quramınıń turaqlı bolıwı hám oqıw toparı jaslarınıń birgelikli bolıwı. Oqıwshılardıń úziliksiz iskerligi bir dizimge biriktiredi hám dene tárbiya jumısında tárbiyalıq hám bilim beriw wazıypalardı sheshiwge járdemin tiygizedi.
Dene shınıǵıw sabaqları ulıwma pedagogikalıq hám metodikalıq printsiplerge tiykarlanıp dúziledi. Olar sabaqta qollanatuǵın tómendegi talaplar menen tolıqtırıladı.
1. Sabaq hár tárepleme tásir jasawı tiyis-bilim beriwge, tárbiyalıq hám den sawlıqtı bekkemlewge.
2. Úyretiw hám tárbiyalaw sabaqtıń basınan aqırına shekem iske asırılıwı tiyis.
3. Sabaqtıń mazmunı hám paydalanatuǵın metodlar ózgerip onıń wazıypası quramalastırılıp shuǵıllanıwshılardıń denesinde dinamikalıq ózgeris payda etiwi kerek.
4. Barlıq oqıwshılardıń iskerligi jedellestirilip olardı jeke ózgeshelikleri esapqa alınıwı tiyis.
5. Sabaqtıń ulıwma hám jeke wazıypaları durıs anıqlanıwı talap etiledi mısalı: kúshti, tezlikti, shıdamlılıqtı, Shaqqanlıqtı tárbiyalaw.

SABAQTIŃ WAZIYPASIN ANIQLAW

Dene tárbiya sabaǵı metodikalıq jaqtan sapalı ótiw ushın qoyılatuǵın talaplardıń biri-bul onıń wazıypasın anıq qısqasha etip qáliplestiriw bolıp esaplanadı. Bul ushın shereklik hám bir jıllıq wazıypalardı jaqsı biliw kerek boladı. Sabaq wazıypasınıń izbe-izligi saqlanıp júdá anıq hám sabaq waqtında iske asırılıwı kerek.
Sabaq waqtında bilim beriw tárbiyalıq hám den sawlıqtı bekkemlew wazıypaları sheshiledi. Hár sabaqqa qoyılatuǵın wazıypánıń sanı baǵdarlama boyınsha berilgen, ol oqıwshılardıń berilgen shınıǵıwlardı úlgeriw múmkinshiligine hám oqıw tárbiya jumısınıń maqsetine baylanıslı boladı. Hár bir sabaqta wazıypaǵa shekem sheshiliwi múmkin, álbette birinshi ret sabaqtıń ótiliwine dıqqat kóbirek bolıwı tiyis.
Sabaqtıń wazıypasın anıqlaǵanda úyretiwdiń izbe-izligi, háreket sapasın tárbiyalaw, uqıp hám kónligiwdi qáliplestiriw, densawlıqtı bekkemlew, kollektivlikti tárbiyalaw, tártipti qáliplestiriw hám t.b. esapqa alınadı mısalı: jańa shınıǵıwdı túsindiriw bolıp úyretiw. ótilgendi qaytalaw, úyretilgendi jetilistiriw, belgili sapanı tárbiyalaw, tekserip kóriw hám t.b. Joqarı klasslarda wazıypa úyrenilgen shınıǵıwlardıń texnikasın jetilistiriwge baǵdarlanadı. Jańa materialdı úyretiw ushın wazıypa bir tema boyınsha belgileniwi múmkin.

Wazıypa tómendegishe belgileniwi múmkin:

Kanatqa órmelew

1. úsh usılda kanatqa órmelew ushın ayaqlar menen qanattı ilip uslawdı úyreniw.
2. úsh usılda kanatqa órmelegende ayaq hám qollardı retlestirip háreket islewge úyreniw
3. úsh usılda kanatqa órmelew texnikasın qaytalaw

Qısqa aralıqqa juwırıw

1. Tómengi starttan juwırıw ushın beriletuǵın komandalardı úyretiw «startqa tur», «dıqqat», «juwır»(«na start», «vnimanie», «marsh»)
2. Startqa turǵanda ayaqlardı hám qollardı qoyıwdıń tártibin úyretiw.
3. Jeńil, bir qálipte juwırıw texnikasın úyreniw
4. Belgili aralıqqa anıqlap berilgen tezlikti saqlap juwırıwǵa úyretiw