«Ўзбекистон темир йўллари» акционерлик жамияти тошкент темир йўл муҳандислари институти «Темир йўл транспортида автоматика ва телемеханика» кафедраси «автоматика ва телемеханика тизимларининг ишончлиги ва харакат хавфсизлиги»

(5)

• (5)
• Параллел моделнинг барча элементларини бузилмасдан ишлашини бир хил эҳтимолида, яъни (формула) да, (4) ва (5) ифода қуйидаги кўринишга келади:
• PC(t)қ1-[1-Pk(t)]m(6)
• C(t)қ[1-Pk(t)]m(7)
• Юқорида кўрилган моделлар заҳира элементларини умумий, алоҳида ёки аралаш усулда улаб, амалга ошириладиган заҳиралаш усулларини яратиш учун асосий ҳисобланади.
• Умумий заҳиралаш барча схемаларни заҳиралашдан иборат.
• Алоҳида заҳиралаш алоҳида узел схемаларини дубллаштириш, унинг элемент ва ички элементлар алоқасини таъминлайди.
• Аралаш заҳиралашда схемада алоҳида узеллар ва бу узелдаги баъзи узелларни дубллаштирилади.
• Элемент бўйича умумий ва алоҳида заҳиралашни кўриб чиқайлик.
• Умумий заҳиралаш
• (3-расм).
• Фойдаланиш осонлиги учун темир йўл аппаратураларининг тузилишида қўлланилади. Лекин алоҳида заҳиралаш (4-расм) самаралироқ.

• 4-Расм
• Умумий заҳиралашга эга схема бўлмаганда биргина занжир ҳолатини ишлаш қобилиятини сақлаганда, меъёрий функционаллаштиради. Бундай тизим бузилиш эҳтимоли алоҳида занжирлар бузилиш эҳтимолини кўпайтириш назариясига асосланади:
• (8)
• Бу ерда, Qобҳ(t) - умумий заҳирали тизим бузилишининг эҳтимоли; gi(t) – ҳар бири n та элементдан иборат алоҳида занжирлар эҳтимоли; m – заҳиралаш карралиси.
• Умумий заҳирали тизимни бузилмасдан ишлаш эҳтимоли
• (9)
• Бу ерда, Pi(t) – i-занжир бузилмасдан ишлаш эҳтимоли.
• N та элементдан иборат i-занжир бузилмасдан ишлаш эҳтимолини эҳтимолларни кўпайтириш теоремасидан фойдаланиб аниқлаймиз: (10)
• бу ерда, Pij(t) –i-занжир j-элементини бузилмасдан ишлаш эҳтимоли.
• (10) тенгликдан фойдаланиб, (9) ифодани қуйидаги кўринишга келтирамиз:
• (11)

алоҳида заҳирали схемалар учун (9) тенгликдан фойдаланиб, заҳирали алоҳида элементларни бузилмасдан ишлаш эҳтимолини топамиз. Алоҳида заҳирали схемани бузилмасдан ишлашининг умумий эҳтимоли учун қуйидаги ифодага эга бўламиз: (12)

• алоҳида заҳирали схемалар учун (9) тенгликдан фойдаланиб, заҳирали алоҳида элементларни бузилмасдан ишлаш эҳтимолини топамиз. Алоҳида заҳирали схемани бузилмасдан ишлашининг умумий эҳтимоли учун қуйидаги ифодага эга бўламиз: (12)
• Барча элемент ишончлилик бўйича бир хил ва умумий заҳирали схемаларнинг ҳар бири n та кетма-кет уланган элементлардан иборат бўлганда, умумий заҳирали схемани бузилмасдан ишлаш эҳтимолининг ифодаси қуйидаги кўринишга эга бўлади:
• PОБ(t)қ1-[1-Pn(t)]m+1 (13)
• бу ерда, P(t)-алоҳида элементни бузилмасдан ишлаш эҳтимоли.
• Алоҳида заҳирали схемалар учун
• PРАЗ(t)қ{1-[1-P(t)]m+1}n(14)
• га эга бўламиз.
• Ҳақиқий схемаларда умумий ва алоҳида заҳиралашга эга узел ва элементларга аралаш заҳиралаш ишлатилади.
• Бу ҳолда заҳирлаш самарадорлиги ва Pcр(t) модел ишончлилик ҳисобини аниқлаш учун бир хил заҳиралаш услубига эга схема бўлакларини ажратиш ва уларнинг ҳар бирининг ишончлилигини аниқлаш керак.
• Заҳиралашнинг умумий ва алоҳида услубларини самарадорлигини аниқлаш учун (13) ва (14) ифодаларни қуйидаги ифодадан фойдаланиб ўзгартирамиз:
• P(t)қ1-g(t),
• Бу ерда, P(t) – кўрилаётган схемада алоҳида элемент бузилишининг эҳтимоли.