Ўзбекистон ресубликаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

Қўллаш соҳалари. Латерал фикрлаш методлари биринчи навбатда ғояларни топишда қулай, масалан, маҳсулот учун янги ғояларни топишда ёки маҳсулотни яхшилаш учун. Шляпа методи кўпинча музокара учун умумий шартлар сифатида қўлланилади. Тасодифий таъсир методи ва алмаштириш методи ғоялар тугаганда, блокада ёки «нолинчи пункт вазияти» бўлганда айниқса қўл келади.
Амалга ошириш шартлар.
Муваффақиятли ўтказиш шартларига қўйидагилар киради:

• 
  иштирокчиларнинг ижодий гуруҳлари;
  

- ўқитилган модератор / музокара раҳбари (латерал фикрлаш ва унинг методлари ҳақида билимлар).
Амалга ошириш босқичлари. Ўтказиш қуйидаги босқичларда амалга оширилиши мумкин:

• 
  муаммо ёки камчиликларни аниқлаш;
  
• 
  кўргазма учун гуруҳни шакллантириш;
  
• 
  мос модераторни танлаш;
  
• 
  метод(лар)ни танлаш;
  
• 
  қоидаларга асосан ўтказиш;
  
• 
  ғояларни жамлаш;
  
• 
  ечим учун таклиф этишда ғояларни қайта ишлаш / истиқболли ғояларни танлаш;
  
• 
  ечим вариантларини баҳолаш;
  
• 
  амалга оширишнинг биринчи қадамини режалаштириш.
  

Методлари. Мақсадли равишда билишнинг эвристик методларидан фойдаланиш тавсия этилди. Бу методларга қўйидагилар киради:

• 
  нуқтаи назарни тўнтариш;
  
• 
  визуал фикрлаш;
  
• 
  муаммони кичик бирликларга майдалаш ва уларни бошқадан яхлит ҳолатга келтириш;
  
• 
  эътиборни юзада турган жиҳатлардан аҳамияти пастроқ жиҳатларга қаратиш;
  
• 
  устивор қарашлар ва фикр боришини аниқлаш;
  
• 
  нарсаларни кўриб чиқиш учун бошқа йўлларни қидириш;
  
• 
  рационал-мантиқий (вертикал) фикрлаш ёрдамида амалга ошириладиган кучли назоратни сусайтириш;
  
• 
  тасодифни онгли қўллаш;
  
• 
  муносабатларни билиб туриб бузиш;
  
• 
  аналогиялар, бирон вазият муносабатларини қўллаш осонроқ бўлган бошқа муносабатга ўтказиш.
  

Латерал фикрлашга намуналар келтирилган.