Ўзбекистон республикси

Rivojlanishda  nuqsoni  bo„lgan  bolalar  bilan  tasviriy  faoliyat 

jarayonida didaktik materiallardan foydalanishning o„ziga xosligi      

REJA: 

1. Maxsus  muassasalarda  tasviriy  faoliyat  jarayonida  foydalaniladigan 

uskunalar. 

2. Maxsus  muassasalarda  tasviriy  faoliyat  jarayonida  foydalaniladigan 

materiallar. 

3. Maxsus  muassasalarda  tasviriy  faoliyat  jarayonida  foydalaniladigan 

didaktik materiallar. 

 

Tasviriy 

faoliyat 

mashg„ulotlari  pedagogik  о„ylangan  moddiy 

jixozlanishni: maxsus uskunalar, asboblar va tasviriy materiallari talab qilinadi. 

Mashg„ulot  о„tkazish  uchun  sharoit  yaratuvchi  barcha  predmetlar  taxtalar, 

molbertlar, tagliklar va hakozolar; asboblar: tasviriy jarayonida kerak bо„ladigan 

qalamlar,  mо„yqalamlar,  qaychilar  va  boshqa  narsalar:  tasvir  yaratishda 

ishlatiladigan  tasviriy  materiallari  –  jixozlash  uskunalariga  kiradi.  Mudira 

tarbiyachi-metodist 

bilan 

birgalikda 

tasviriy 

faoliyat 

mashg„ulotlarini 

muvaffaqiyatli  о„tkazish  va  bolalar  ijodiyotini  о„stirish  uchun  olingan  borcha 

---

 

56 

kerakli  narsalarini  kо„rib  chiqadi,  material  hamda  uskunalardan  qanday 

foydalanilayotganligini,  bolalarda  ularga  nisbatan  ehtiyotkorona  munosabat 

tarbiyalanayotganligini  tekshirib  chiqadi.  Tasviriy  faoliyatning  har  xil  turlari 

turlicha jihozlanadi. 

     Rasm-predmetli,  mazmunli,  dekorativ,  о„ylangan  fikr  bо„yicha  solish 

mashg„ulotlari  uchun  lenolium  qoplangan  doskalar  (devorga  va  polgp 

qо„yiladigan);  bolalar  chizgan  rasmlarni  namoyish  qilish  uchun  uchta  reykali 

doskalar;  natura  uchun  taglik;  stolga  qо„yiladigan  doskalar–yig„ma  molbertlar 

(katta guruhlar uchun) va boshqalar kerak bо„ladi.  

Guruhda  seksiyalaridan  biriga  lenolium,  ikkinchisiga  flanel  qoplangan, 

uchunchisiga esa reyka qoqilgan, uch seksiyali, kombinatsiya qilingan, devorga 

о„rnatiladigan  doskaning  bо„lishi  maqsadga  muvofiqdir.  Bolalarning  kо„rish 

faoliyatini  saqlash  maqsadida  katta  guruhlarda  sathi  qiya  turadigan  individual 

taxtalardan  foydalanish  maqbuldir,  chunki  bunday  taxtalar  nurning  kо„zga 

burchak ostida emas, balki perpendikulyar yо„nalishda tushishni ta‟minlaydi. 

     Qalamlar. Rasm solish uchun bolalarga rangli qalamlar nabori kerak: 

kichik  guruxda  beshta  qalamdan  (qizil,  kо„k,  yashil,  sariq,  va  qora);  о„rta 

guruhda-oltita  qalamdan  (qizil,  kо„k,  yashil,  sariq,  qora  va  jigar  rang) 

foydalaniladi;  katta  guruhlarda  yuqorida  aytilganlardan  tashqari-qizg„ish, 

binafsha  rang,  tо„q  qizil,  pushti  zangori,  och  yashil  ranglar  qо„shiladi.  Kichik 

guruhlarda  qalamlar  dumaloq  bо„lishi  kerak.  Katta  guruxlarning  bolalariga 

yumshoq  grafitli  qalamlar  (“Shkolnoye”,  “Iskusstvo”  №1,  2)  tavsiya  qilinadi. 

Qalamni ishlatishga tayyorlashda yog„och qatlami 25-30 mm olinib, grafiti 8-10 

mm  ochiladi  (rangli  qalamlarning  yog„ochi  kamroq  olinishi  kerak,  chunki 

ularning о„zaklari yо„g„onroq, qattiqroq bosganda  uvalanib, sinib ketadi).