Ўзбекистон республикасида таълим

 
Kichik biznes va xusisiy tadbirkorlikni rivojlantirish yo‘llari 
 
J.T.Eshonqulov, TATU,
Y.Yu.Istamov, TATU 3-bosqich talabasi
B.X. Rustamov,TATU 1-bosqich talabasi
 
Bugungi kunda O‘zbekiston Respublikasida kichik biznes va xususiy 
tadbirkorlikni rivojlantirish maqsadida Tadbirkorlik faoliyatining jadal rivojlanishini 
ta’minlashga, xususiy mulkni har tomonlama himoya qilishga va ishbilarmonlik 
muhitini sifat jihatidan yaxshilashga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar qabul qilinganligi 
Respublikamizning 
ayrim 
qonun 
hujjatlariga 
o‘zgartish va qo‘shimchalar 
kiritildi.Kichik biznes va xususiy tadbirkorlik sub`ektlarini har tomonlama qo`llab 
quvvatlash va ularga qulay shart-sharoitlar yaratib berish bo`yicha amalga 
oshirilayotgan chora-tadbirlar natijasida ularning soni yil sayin oshib bormoqda. 2017 
yil 1 yanvar holatiga respublikamizda faoliyat ko`rsatayotgan kichik biznes sub`ektlari 
soni (dehqon va fermer xo`jaliklaridan tashqari) 218170 tani tashkil etib, 2000 yilga 
nisbatan 118731 taga yoki 2,2 barobar ko`paygan 

---

98 
 
Faoliyat ko‘rsatayotgan kichik biznes sub’ektlari soni 
 
2017 yil 1 yanvar holatiga iqtisodiy faoliyat turlari bo`yicha 61220 ta kichik 
biznes sub`ektlari (jami sub`ektlarning 28,1 foizi) savdo sohasida, 42862 tasi (19,6 
foizi) sanoatda, 21796 tasi (10,0 foizi) qurilishda, 18051 tasi (8,3 foizi) qishloq, 
o`rmon va baliq xo`jaliklarida, 15355 tasi (7,0 foizi) yashash va ovqatlanish bo`yicha 
xizmatlar ko`rsatish sohasida, 10639 tasi (4,9 foizi) yuk tashish va saqlash sohasida 
va 48247 tasi (22,1 foizi) boshqa sohalarda faoliyat ko`rsatmoqda. 
2000 yilda kichik biznes va xususiy tadbirkorlik sohasida mehnat faoliyati bilan 
band bo`lganlar soni 4,5 mln.kishini tashkil etgan bo`lsa, 2010 yilda bu ko`rsatkich 
8,6 mln.kishini, 2016 yilda esa 10,4 mln.kishini tashkil etib, mazkur sohada band 
bo`lganlar soni 2000 yilga nisbatan solishtirilganda 5,9 mln.kishiga yoki 2,3 barobar 
ko`payganligini ko`rish mumkin. 
Har bir xalq borki uning o‘tmishi bilan bir qatorda bugungi rivojlanish muhiti 
mavjud. O‘tmish durdonalaridan tortib bugungi zamonaviy texnologiyalar davrida 
ham har bitta davlat yoki mamlakatning o‘sib borayotgan sohasi va o‘z prinsiplariga 
asoslangan yo‘li bor. Eng asosiy soha sifatida nafaqat Evropa davlatlarida balkim 
butun Markaziy Osiyoda umuman butun jahonda Kichik biznes yoki bo‘lmasam 
biznesga qaratilgan iqtisodiy yo‘l eng muhim sohalardan biri hisoblanadi. Shunday 
ekan hech bir sohada birorta mamlakatdan ortda qolmay kelayotgan mustaqil 
O‘zbekistonimizda ham bu sohada yetarlicha chora tadbirlar amalda o‘z isbotini 
topib kelmoqda. Xususan 2016-yil butun yil davomida 31766 ta yangi kichik 
tadbirkorlik subyektlarini (dehqon va fermer xo‘jaliklaridan tashqari) tashkil topdi. 
Natijada 2017-yil 1-yanvar holatiga faoliyat ko‘rsatayotgan kichik tadbirkorlik 
sub’ektlarining soni 218170 tani tashkil etib, o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 
11066 taga oshdi. Har bir sohada bo‘lgani kabi tadbirkorlik yoki biznesda ham 
statistika muhim rol o‘ynaydi. Shunday ekan raqamlarga murojaat qilamiz: 
Ro‘yxatdan o‘tgan yuridik shaxslar holatiga ko‘ra 01.01.2017 natija, respublika 
bo‘yicha ro‘yxatdan o‘tgan korxona va tashkilotlar soni (fermer va dehqon 
xo‘jaligidan tashqari) 285,3 mingni tashkil etib, bu ko‘rsatkich o‘tgan yilga nisbatan 
2,5 foizga oshganligini ko‘rsatadi.