Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 1998 йил 27 июлда “Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Тарих институти фаолиятини такомиллаштириш тўғрисида”ги қарорида ўзбек халқи ва унинг давлатчилиги тарихини холисона ўрганишнинг илмий асос-ларини

Кишилик олмошлари – замоэрэ шахси. Форс тилида кишилик олмошлари қуйидагилардан иборат:

шахс	Бирлик	кўплик
I	من ман – мен	ماмо – биз
II	تو тў – сен	شماшўмо – сиз
III	او، آن، وی у, он, вэй – у	ایشان، آنهاишон, онҳо – улар

Ҳозирги замон форс жонли тилида ماмо – биз, شما шўмо – сиз олмошлари кўпликни ифодаласа ҳам, яна кўплик қўшимчасини олиб, ماهاмоҳо – бизлар, شماها шўмоҳо – сизлар сизлар шаклида ҳам қўлланади. Шунингдек, шўмо – сиз олмоши (ўзбек тилидаги сингари) бирликда ҳурмат маъносини ифодалаши ҳам мумкин.
Масалан: شما کیستید؟шўмо кистид? – Сиз кимсиз?
من دانشیارمман донэшйорам – Мен ўқитувчиман.
От кесим таркибига кирадиган است боғламаси тусланади, яъни эганинг қайси шахс ва сонда бўлишига кўра шахс ва сонда ўзгаради. Унинг тусланиши қуйидаги жадвалда келтирилган.
Бўлишли

шахс	Бирлик	кўплик
I	- ам م	- им یم
II	- и ی	- ид ید
III	- аст  است	- анд ند

Бўлишсиз

шахс	Бирлик	кўплик
I	- нистам نیستم	- нистим نیستیم
II	- нисти نیستی	- нистид نیستید
III	- нист نیست	- нистанд نیستند

Масалан:

шахс	Бирлик	кўплик
I	من شاعرمман шоэрам – Мен шоирман	ما شاعریمмо шоэрим – Биз шоирмиз
II	تو شاعریтў шоэри – Сен шоирсан	شما شاعریدшўмо шоэрид – Сиз шоирсиз
III	او شاعراستу шоир аст – У шоирдир	ایشان (آنها) شاعرند ишон (онҳо) шоэранд – Улар шоирлардир

Инкор маъноли гапларда боғламанинг қисқа шакли нист сўзига қўшилади.
Масалан:

шахс	Бирлик	кўплик
I	من شاعرنیستم ман шоир нистам – Мен шоир эмасман	ما شاعرنیستیم мо шоир нистим – Биз шоир эмасмиз
II	تو شاعرنیستی тў шоэр нисти – Сен шоир эмассан	شما شاعرنیستید шўмо шоэр нистид – Сиз шоир эмассиз
III	او شاعر نیست у шоир нист – У шоир эмас	آنها شاعرنیستند онҳо шоир нистанд – Улар шоир эмаслар

Боғлама ўзига мустақил урғу олмайди ва ўзидан аввалги сўзга қўшиб талаффуз этилади.
Боғламанинг I ва II шахс шакллари о унлиси билан тугаган сўзларга қўшилганда, сўз охиридаги унли билан тугаган сўзларга қўшилганда, сўз охиридаги унли билан боғлама бошидаги а унлиси орасига й ундоши орттирилади. Агар сўз э билан тугаса, й орттирилмайди. Масалан:
Бирлик
من دانایمман донойим – Мен дономан.
تو داناییтў донойи – Сен доносан.
او داناستу доност – У донодир.
Кўплик
ما داناییمмо донойим – Биз дономиз.
شما دنانییدшўмо донойид – Сиз доносиз.
آنها دنانیندонҳо донойанд – Улар донодир.
Сўроқ гаплар қуйидаги воситалар ёрдами билан тузилади:
1) Форс тилида сўроқ гап ўзбек тилидаги каби дарак ва ундов гаплардан оҳангнинг тури билан фарқланади. Агар дарак гапларда оҳанг гап бошида кўтарилиб, гап охирида пасайса, сўроқ гапларда, аксинча, гап бошида оҳанг паст бўлиб, гап охирида кўтарилади: 
این کتاب است ин кэтоб аст ? – Бу китобми ?
این دفتر نیست ин дафтар нист? – Бу дафтар эмасми?
2) Сўроқ гап сўроқ маносини англатадиган мустақил сўроқ сўзлар (کی ки – ким? چهчэ – нима? کدامкўдом – қайси?کجا кўжо – қаерда?, қаерга?, چطورчэтўвр – қандай?, چگونهчэгунэ – қанақа? каби) ёрдами билан тузилади.
این چیستин чист? – Бу нима?
آن چیستон чист? – У ким?
کتاب چطور  استкэтоб чэтўвраст? – Китоб қандай?
دفتر کجاستдафтар кўжост? – Дафтар қаерда?
دفتر جگونه است дафтар чэгунэ аст? – Дафтар қанақа?
3) Сўроқ гаплар сўроқни билдирадиган белгилар – آیا ойо ҳамда مگرмагар сўроқ юкламалари ёрдамида, айни бир вақтда оҳанг воситасида юзага келади.
آیا ойо юкламаси сўроқ гапда баён қилинган фикрга нисбатан шубҳа, ишончсизлик маъносини беради.
این مداد است آیا ойо ин мэдод аст? – Бу қаламми?
این در است آیا ойо он дар аст? – У эшикми?
مگر این میز است магар ин мизаст? – Бу столми? 
Сўроқ юкламалари ҳар доим гап бошида келади ва кичик пауза билан ажратиб талаффуз этилади. Бундай сўроқ гапларнинг жавоби одатда بلی бали, آریори – ҳа ёки نخیرнахэйр – йўқ сўзидан иборат дарак гап бўлиб, унинг сўнгидан яна тўлиқ жавоб бўлувчи гап келтирилади. Бу гап тасдиқ ёки инкорни билдирувчи сўзлар англатган маънони тўлдиради, тасдиқлайди ёки инкор қилади. Инкор маъно англатувчи гап охирида نیست нист (эмас) сўзи келади.
این کیف است آیا ойо ин киф аст? – Бу портфелми?
این کیف است بلی балэ ин киф аст – Ҳа, бу портфелдир.
این دفتر است آیا Ойо ин дафтар аст? – Бу дафтарми?
این دفترنیست نخیر Нахэйр ин дафтар нист – Йўқ, бу дафтар эмас. 

Маруза-4