Ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги тошкент тиббиет академияси

Туғруққача парвариш мақсади:
-болани соғлиги
-ота-оналик вазифасини бажариш кўникмаларини эгаллашда ҳомиладор аёл унинг шериги ёки оиласини қўллаб қувватлаш
-Бу шуни билдирадики тиббиёт ходимлари нафақат туғруққача парваришни ташкил этишни балки уларни ўқитишни ҳам билишлари керак
Оилавий поликлиника ва ҚВПларидаги тиббиёт ходимларининг ўрни.
Саломатликни тиклаш ва касалликларни профилактикасига қаратилган чора-тадбирларни ўтказиш
Керакли даволашни таминлаш
Махсус парвариш ва туғруққача ўқитишда бошқа тиббиёт ходимлари билан ҳамкорликда ҳаракат қилиш зарур
Аёлга ўз соғлиги устида қайғуришни ўргатиш
Ҳомиладорлик туғруқ ва чилла даврини кечиши билан боғлиқ чўчишларни бартараф этиш ва тушунтириш ишларини олиб боришда иштирок этиши зарур
Режали кўрик учун тавсия этиладиган муоалажалар:
Қон босимини ўлчаш
Сийдик анализи
Бачадон туби баландлигини динамикада ўлчаб бориш
Шиш ва вена томирларининг варкоз кенгайиши бор йуқлигини аниқлаш учун оёқларни кўздан кечириш
Резус-факторни аниқлаш
Қон анализи (қон гурухи, гемоглобин миқдори)
Бир маротаба ҳомилада патологик ҳолатлар бор йўқлигини аниқлаш мақсадида (18-20 хафталикда) УТТ ўтказиш
Биринчи маротаба келганида тана вазни индексини (ТВИ)аниқлаш
Ҳомила ўсишини мониторинги
Ҳомиладор аёлларга ҳар бир келганида ҳомила ўлчамлари ҳомиладорлик муддатига мос ривожланаётганлигини аниқлаш мақсадида ҳомила ўсишини аниқлаш ўтказилади. Бунинг учун бачадон туби баландлиги ўлчаниб гравидограммага ёзиб борилади ҳомиладор ҳар сафар оилавий поликлиникага келганида
Тавсия этиладиган текширувлар
- эр-хотинни Rh –мослиги
-ОИТС, захм, токсоплазмоз, В ва С гепатитлари, қизилча ва сил инфекцияларига текширув
- Экстрагенитал патология аниқланса – керакли мутахассисга йулланма берилади
- Генетик патология хавфи мавжуд бўлганда эр-хотинга генетик маслахатхонага йўлланма берилади.
Туғруққача бўлган даврда кузатувнинг мақсади – аёлнинг соғлом бўлишига, шу билан бирга, туғилмаган чақалоқнинг соғлиғини сақлаб қолишга ёрдам беришдан иборат. Бундан ташқари, туғруқдан олдинги кузатув ҳомиладор аёл ва унинг турмуш ўртоғи ёки оиласини қўллаб- қувватлашга, оналик ва оталикка ўтишга ёрдам беради.
Она ва болага ҳомиладорлик ва туғруқ пайтида малакали ёрдам кўрсатиш учун самарали тартиб ўрнатилиши муҳим, чунки ҳомиладорлик даврида, туғруқда ва туғруқдан кейинги асоратларни олдиндан билиб бўлмайди. Бундай асоратлар қўққисдан пайдо бўлиб, уларнинг кейинги таъсирлари ҳатто она ва бола ҳаётига таҳдид солиши мумкин. Кўпинча бундай асоратлар кўзга кўринарли белгиларсиз пайдо бўлиб,тез орада ривожланиши мумкин. Шу муносабат билан эҳтимол тутилган асоратларни илк даврида аниқлаш ва чора-тадбир кўриш учун малакали тиббиёт ходимларига тезкорлик билан юбориш зарур.
Туғруқдаги аралашувлар фақат тиббий кўрсатмалар бўлгандагина амалга оширилади. Тиббий аралашув фақатгина она ва чақалоқнинг аҳволи талаб қилсагина ўтказилади. Туғруқ вақтида аёл жуда сезгир бўлиб қолади, атрофдаги кишиларнинг хатти- ҳаракатлари, ўзларини тутишлари унга ўз таъсирини ўтказади. Туғруқ вақтида аёлга ҳамроҳ танлаш имконини бериб, биз туғруқнинг натижаларини яхшилаймиз. Ҳамроҳ аёлга жисмоний ёрдам бериши мумкин (масалан, орқасини силаш, ёки терини артиш), лекин унинг асосий вазифаси руҳан ёрдам бериш ва аёлни қўллаб-қувватлаш, кайфиятини кўтаришдир. Онага ўзи учун энг қулай бўлган ҳолатни эгаллашига рухсат бериш керак. Стерил эмас, балки покиза туғруқ тавсия этилади. Иложи борича қалпоқ ва ниқобдан воз кечиш керак, махсус кийимни эса фақат тиббий ходимлар кийимини ҳимоя қилиш учун кийилади. Шуни ёдда тутиш керакки, она ва янги туғилган чақалоқ орасидаги биринчи дақиқалар ва соатлардаги контакт улар ҳаётидаги энг муҳим лаҳзалар бўлади. Бу аёлнинг бутун умри давомида эсидан чиқмайдиган таъссурот қолдириши мумкин. Бу вақтда пайдо бўлган ҳис-туйғулар узоқ йиллар давомида она билан бола орасидаги муносабатларга таъсир этиши мумкин. Шунинг учун тиббий ҳодимлар бу лаҳзага диққат билан ёндошиб оилани қўллаб-қувватлаб, руҳлантириб ва рағбатлантириб туришлари керак. Бундай пайтларда қаттиқ гапиришлар ва танқид қилишлар ноўрин.
Кўкрак билан боқиш – янги туғилган чақалоқ ва боланинг соғлиғи ва ривожланиши учун энг муҳим омил. Туғруқдан кейин биринчи соатда эмизиш бошланса, бунинг фойдаси янада ошади. Булар боланинг озиқланишга тайёр эканлигининг биринчи белгилари (сўлак ажралиши, она кўкрагини олиш рефлекси, оғиз ҳаракатлари, қўлини сўриши ва бошқалар) пайдо бўлганда амалга оширилиши керак. Ҳозирги пайтда туғруқ ва ундан кейин кечадиган жараёнга иложи борича кам аралашиш, аёл ҳаётидаги бу муҳим даврни унинг ўзи бошқаришига имкон бериш кераклиги таъкидланмоқда. Туғдиришнинг кўп ҳолларида идеал ёндошиш – бу кузатиш ва кутиш (фақат зарурат бўлгандагина аралашиш) ҳисобланади.