Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирининг



Download 6,79 Mb.
Pdf ko'rish
bet144/383
Sana13.05.2023
Hajmi6,79 Mb.
#938176
1   ...   140   141   142   143   144   145   146   147   ...   383
Bog'liq
f4e0cef0d17340703943a4ef29102e91 (1)

Сийдик кўрсаткичи
Референс ва чегаравий қийматлар
pH 
Доимий даража > 5,8 (БКАга шубҳаланиш) 
Доимий даража > 7,0 (инфекцияга шубҳаланиш) 
Доимий даража < 5,8 (кислоталарнинг ортиқчалигига 
шубҳаланиш) 
Солиштирма оғирлиги 
> 1010 
Креатинин 
7-13 ммоль/сут – аёллар учун 
13-18 ммоль/ сут – эркаклар учун 
Кальций 
> 5,0 ммоль/сут 
> 8,0 ммоль/сут
Оксалатлар 
> 0,5 ммоль/сут (ичак гипероксалуриясига шубҳаланиш) 
> 1,0 ммоль/л (бошланғич гипероксалурияга шубҳаланиш) 
Сийдик кислота 
> 4,0 ммоль/сут (аёллар), 5 ммоль/сут (эркаклар) 
Цитрат 
< 2,5 ммоль/сут 
Магний 
< 3,0 ммоль/сут 
Анорганик фосфат 
> 35 ммоль/сут 
Аммоний 
> 50 ммоль/сут 
Цистин 
> 0,8 ммоль/сут 
10-жадвал. Бир марталик сийдик порциясининг лаборатор кўрсаткичлари 
нормалари: катталарда (бир марталик сийдик порциясида) эриган модданинг 
креатининга нисбати 
[230]
 
Кўрсаткич/бемор ёши
Тузларнинг креатининга нисбати 
Бирлик 
Кальций 
Моль/моль 
мг/мг 
< 12 ойлик 
< 2,0 
0,81 
1-3 ёш 
< 1,5 
0,53 
1-5 ёш 
< 1,1 
0,39 
5-7 ёш 
< 0,8 
0,28 
> 7 ёш 
< 0,6 
0,21 
Оксалатлар 
Моль/моль 
мг/мг 
0-6 ойлик 
<325-360 
288-260 
7-24 ойлик 
< 132-174 
110-139 
2-5 ёш 
< 98-101 
80 
5-14 ёш 
< 70-82 
60-65 
> 16 ёш 
< 40 
32 


69 
Цитрат 
Моль/моль 
г/г 
0-5 лет 
> 0,25 
0,42 
> 5 лет 
> 0,15 
0,25 
Магний 
Моль/моль 
г/г 
> 0,63 
> 0,13 
Сийдик кислота 
> 2 ёш 
< 0,56 мг/дл (КФТ га 33 мкмоль/л (қондаги 
креатинин даражаси х нисбати)) 
11-жадвал. Болаларда суткалик сийдикнинг референс кўрсаткичлари 
[230, 231]

 
Калций
экскрецияси 
Барча ёш гуруҳлари
 
< 0,1 ммоль/кг/24 соат
< 4 мг/кг/24 соат
 
Цитрат 
экскрецияси 
Ўғил болалар
 
> 1,9 ммоль/ 1,73 м
2
/ 24 соат 
> 365 мг/1,73 м
2
/24 соат
 
Қиз болалар 
> 1,6 ммоль/ 1,73 м
2
/24 соат 
> 310 мг/1,73 м
2
/24 соат
 
Цистин 
экскрецияси
10 ёшдан кичик 
< 55 мкмоль/1,73 м
2
/24 соат 
<13 мг/1,73 м
2
/24 соат 
10 ёшдан катта 
< 200 мкмоль/1,73 м
2
/24 соат 
< 48 мг/1,73 м
2
/24 соат 
Оксалатлар 
экскрецияси 
Барча ёш гуруҳлари 
< 0,5 ммоль/ 1,73 м
2
/24 соат 
< 45 мг/1,73 м
2
/24 соат 
1 ёшгача 
< 70 мкмоль/кг/24 соат 
< 13 мг/кг/24 соат 
Уратлар 
экскрецияси
1-5 ёш 
< 65 мкмоль/кг/24 соат 
< 11 мг/кг/24 соат 
5 ёшдан катта 
< 55 мкмоль/кг/24 соат 
< 9,3 мг/кг/24 соат 
* Кунлик сийдик кўрсаткичлари беморнинг овқатланиши, жинсига боғлиқ ва географик 
вариацияларга эга.
4.1.5. Хавф индекслари ва ташхислашнинг қўшимча усуллари 
Кальций оксалат ёки кальций фосфатнинг сийдикда кристалланиш эҳтимоллигини 
баҳолаш учун бир нечта хавф индекслари таклиф қилинган [232, 233]. Шу билан бирга, 
рецидив ёки даволаш самарадорлигини прогнозлаш учун ушбу хавф коэффициентларини 
клиник баҳолаш ҳали якунланмаган. 
4.2. 
Метафилактиканинг умумий жиҳатлари
СТК билан касалланган барча беморлар, уларнинг индивидуал хавфларидан қатъий 
назар, 12-жадвалда кўрсатилган умумий профилактика чора-тадбирларига риоя 
қилишлари керак. Уларнинг асосий вазифаси – беморнинг одатдаги овқатланишини ва 
турмуш тарзини «нормаллаштириш»дир. Тош ҳосил бўлиши хавфи юқори бўлган 
беморларда рецидивнинг специфик профилактикаси ўтказилиши керак, бу одатда, 
медикаментоз профилактика бўлиб, у тош таркибининг таҳлилига асосланади. 


70 
12-жадвал. Умумий профилактика чора-тадбирлари 
 
Суюқлик истеъмол қилиш 
(ичиш тартиботи бўйича 
тавсиялар) 
 
Суюқлик миқдори: 2,5-3,0 л/сут 
Кун давомида бир маромда суюқлик истеъмол қилиш
Нейтрал pH қийматли ичимликлар
Диурез: 2,0-2,5 л/сут 
Сийдикнинг солиштирма оғирлиги: < 1010 
Мувозанатлаштирилган 
овқатланиш бўйича 
тавсиялар
Мувозанатлаштирилган овқатланиш* 
Сабзавотлар ва клетчаткани кўп миқдори 
Кальцийни истеъмол қилиш нормаси: 1000-1200 мг/сут
Натрий хлоридни истеъмол қилишни чеклаш: 4-5 г/сут
Ҳайвон оқсилларини истеъмол қилишни чеклаш: 0,8-
1,0 г/кг/сут 
Диққат! Оқсилларга бўлган эҳтиёж ёшга боғлиқ, шунинг учун болаларда оқсил истеъмолини 
чеклашда жуда эҳтиёт бўлиш керак. 
* Витамин препаратларини меъёрдан ортиқча истеъмол қилмаслик керак. 
4.2.1. Суюқлик истеъмол қилиш 
Тадқиқотларда тош ҳосил бўлиши ва кўп суюқлик истеъмол қилиш ўртасидаги 
тескари боғлиқлик бир неча бор кўрсатилган [234-236]. Мева шарбатларининг таъсири 
асосан улар таркибидаги цитратлар ёки бикарбонатлар миқдори билан боғлиқ [237]. Агар 
улар таркибида водород ионлари бўлса, якуний натижа бўлиб нейтралланиш бўлади. 
Аммо, агар калий мавжуд бўлса, рН ва цитрат даражаси ошади [238, 239]. Катта 
рандомизацияланган тадқиқотда сийдик-тош касаллигининг биттадан кўп эпизоди бўлган 
(тошнинг ҳар қандай таркиби) ва 160 мл/сут миқдордан ортиқ енгил ичимликлар истеъмол 
қиладиган беморлар суюқлик истеъмоли камайтирилган ёки даволаш ўтказилмаган 
гуруҳга киритилган. Даволаш гуруҳида тошнинг симптоматик рецидиви хавфи бўйича 
статистик жиҳатдан сезиларли пасайиш (НХ 0,83, ИИ 0,71-0,98) кузатилган бўлса-да, 
ушбу натижаларнинг тасдиқланиш даражаси паст, чунки улар фақат битта тадқиқотда 
олинган [236, 240]. 

Download 6,79 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   140   141   142   143   144   145   146   147   ...   383




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish