Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирининг

2.3.2. Барвақт эякуляцияни баҳолаш учун сўровномалар 
Барвақт эякуляцияни объектив баҳолаш зарурияти бемор тавсифлаган оқибат 
(БТО)дан фойдаланишга асосланган бир қатор анкеталарни ишлаб чиқишга олиб келди 
[305]. Фақат иккита сўровнома БЭ ва унинг мавжуд эмаслигини фарқлаш имконини 
беради: 

Барвақт эякуляцияни ташхислаш воситаси (Premature Ejaculation Diagnostic Tool – 
PEDT) - АҚШ, Германия ва Испаниядаги фокус-гуруҳларда ва интервьюларда 
ажратиб кўрсатилган 5та саволдан иборат сўровнома. Улар бошқарув даражаси, 
частотаси, 
стимуляциянинг 
минимал 
даражаси, 
дистресс, 
шахслараро 
муносабатлардаги қийинчиликларни баҳолашга имкон беради [313, 314]. 11 балдан 
юқори умумий кўрсаткич БЭнинг мавжудлигини, 9–11 балл – БЭнинг эҳтимолий 
мавжудлигини, 8 дан кам балл эса БЭнинг паст эҳтимол билан мавжудлигини 
кўрсатади.

Барвақт эякуляцияинг араб индекси (Arabic Index of Premature Ejaculation — AIPE) 
- бу Саудия Арабистонида жинсий истакни, самарали жинсий алоқа учун 
эрекциянинг ригидлилик даражаси, эякуляциягача бўлган вақт, назорат даражаси, 
бемор ва шерикнинг қониқиш даражаси, ҳавотирлик ёки тушкунлик даражасини 
баҳолаш учун ишлаб чиқилган 7та саволдан иборат сўровнома [315]. 30 балл 
чегараси (эҳтимолий 7 дан 35 балгача кўрсаткич ичидан) БЭни аниқлашда энг 
юқори сезувчанликка эга. БЭнинг даражалари оғир (7-13 балл), ўртача (14-19 балл), 
енгил/ўртача (20-25 балл) ва енгил (26-30 балл) турларга тавсифланади.
Кўпинча клиник амалиётда PEDT сўровномасидан фойдаланилади. Бироқ PEDT 
асосида қўйилган ташхис ва бемор тавсифлаган ҳолат ўртасида паст корреляция 
аниқланади. Яқинда ўтказилган тадқиқотда БЭни PEDT бўйича аниқланган беморларнинг 

---

246 
40 фоизигина БЭни тавсифлашган, 19 фоиз беморлар эса «БЭнинг эҳтимолий 
мавжудлигини» кўрсатишган [316]. Ушбу воситалар БЭни дори-дармонлар билан 
даволашни ўрганиш методологиясини соддалаштириш жараёнида муҳим босқич бўлди 
[317], аммо уларни бошқа минтақаларнинг ахолиси орасида тасдиқлаш зарур. Бундан 
ташқари, БЭни тавсифлаш ва даволаш самарадорлигини аниқлаш учун бошқа 
сўровномалардан фойдаланилади, шу жумладан Барвақт эякуляция профили (Premature 
Ejaculation Profile – PEP) [307], Барвақт эякуляция индекси (Index of Premature Ejaculation 
– IPE) [318], Эркакларда эякулятор дисфункцияга нисбатан жинсий саломатликни 
баҳолаш учун сўровнома (Male Sexual Health Questionnaire Ejaculatory Dysfunction – 
MSHQ-EjD)дан ҳам [319]. Ҳозирги вақтда уларни кундалик клиник амалиётда қўллаш 
шарт эмас.