Zbekiston respublikasi oliy

Oraliq relening tuzilishi

Koʻp hollarda oralik relelar buraluvchi yakorli sistemada bajariladi. Ular iste’mol kilgan kichik kuvvatda katta elektromagnit kuch hosil boʻladi. Oralik relesini yig’ish jarayonida tortiluvchi yakorli sistemalar ham qoʻllaniladi.

21. 
    – rasm. РП-23 oraliq relesining: a)-oraliq relesining tashqi koʻrinishi; b)-ichki ulanish sxemasi
    

Oraliq relesining ishlash vaqti

Relening chulg’amidagi kuchlanish turg’un qiymatga birdaniga erishmaydi. U tok noldan ma’lum bir qiymatga ma’lum bir vaqt mobaynida yetadi. Relening ishlashi uchun ketgan vaqt rele chulg’amidagi ishlash tokining oshish vaqti bilan yakorning harakatlanish vaqti yig’indisiga teng. Tez ishlovchi oraliq relelari uchun vaqtni kamaytirish kerak, ya’ni relening teskari ta’sir qiluvchi prujinasini boʻshatish kerak va tokning karraliligi oshiriladi. Releni ulagan paytda uning oʻzagida uyurma toklar hosil boʻladi. Bu toklar magnit oqimining oshishini
sekinlatadi va ish vaqtini oshishiga olib keladi. Ishlash vaqtini kamaytirish tez ishlovchi relelarda asosan harakatlantiruvchi qismni yengillashtirish va ishqalanishni kamaytirish hisobiga erishiladi.

Koʻrsatkich relelari

Koʻrsatkich relelari tegishli himoyalarni ishlaganlari toʻg’risida xabar berish uchun moʻjallangan. Bu relelar boshqa rele va apparatlarning zanjirlariga kema-ket (5.22-rasm, b) va parallel (5.22-rasm, a) ulanadi.

1. 
   b)
   

5.22-rasm. Koʻrsatkich relesining ulanish sxemalari
5.23-rasmda koʻrsatgich rele KH oʻchirgichning himoya ishlashi natijasida oʻchishi xaqida signal beradi. Koʻrsatgich relelarining ishini koʻrsatuvchi signal bayroqchasi (blinker) va kontaktlari xizmat koʻrsatuvchi shaxs orqaga qaytarmagunicha ish holatida boʻladi. Ketma-ket ulanuvchi koʻrsatkich relelar qulay va shuning uchun koʻp ishlatiladi.
РУ-21 turdagi koʻrsatkich relelar oʻzgaruvchan va oʻzgarmas toklarda xam ishlatilishi mumkin.



5.23 – rasm. РУ-21 turidagi koʻrsatkich relesi: a) tashqi koʻrinishi; b) ichki ulanish sxemasi; 1- sokol; 2-chulg’am; 3-yakor; 4 – zub zashelki; 5 – kontakt koʻprik; 6-yuk; 7 – old podshipnik; 8 –
skobani old devori; 9 – qoʻzg’almas kontakt; 10 – plankalar; 11 – skoba; 12-prujina (qarshilik qiluvchi); 13 – skoba; 14 – qaytaruvchi prujina;