Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон республикаси қишлоқ ва сув хўжалиги

 

---

342 
27-БОБ. ПАРРАНДАЧИЛИКНИНГ 
САМАРАДОРЛИГИНИ ОШИРИШ ИМКОНИЯТЛАРИ 
 
1.Паррандачиликнинг халқ хўжалигидаги ахамияти 
 
Паррандачиликнинг асосий махсулотлари - тухум ва парҳезли 
парранда гўшти аҳоли учун ўта фойдали озиқ-овқат ҳисобланади. 
Тухум таркибида инсон организмида 100 % ҳазм бўладиган оқсил
ҳамда витамин, мой ва бошқа моддалар бор, у энг юқори калорияли 
парҳез таом ҳисобланади.
Парранда, айникса жўжа гўшти таркиби ҳам инсон организми учун
тез ва тўлароқ ҳазм бўлувчи мой, оқсил, витамин ва бошқа
моддаларга бой. Ғоз ва ўрдак гўштларида инсон организми учун
фойдали мой, оқсил ва бошқа моддалар ҳам мавжуд. Улар катта
калория бўйича чўчқа ва қорамол гўштларидан юқори .
Паррандалар тез кўпаювчи ва етилувчи ҳайвондир. Товуқ, ўрдак,
курка, ғоз 5-7 ойлик бўлиши биланоқ тухум бера бошлайди. Бир
товуқдан йилига максимум 300 дона тухум ва ундан жўжа очириб
гўшт учун боқилса, тирик вазнда 4 ц. гўшт олиш мумкин. 
Жўжалар жадал озиқлантирилса 50-55 кунда 1,5-2,0 кг, ўрдаклар
эса 3-3,5 кг оғирликка эга бўлади. Паррандачиликнинг бошқа 
ҳайвонларга нисбатан самарадорлиги шундаки, уларга сарфланадиган
озуқалар бирлигига анчагина кўпроқ фойдали маҳсулот ишлаб 
чиқарилади. Масалан, 1 кг жўжа гўшти ишлаб чиқариш учун 3,5-4 кг, ғоз 
ва ўрдак гўшти учун 4,5-5 кг озуқа бирлиги сарфланади; 1кг чўчқа 
гўшти ва мол гўштларига эса мос равишда ўртача 6,5-8,5 кг сарфланади; 
1кг тухум оқсилига мол гўшти оқсилига нисбатан 4-5 марта кам озуқа
бирлиги сарфланади.
Паррандачиликнинг қолдиқ маҳсулоти - гўнгдан ўсимликчилик
тармоқларида, айниқса, ёпиқ майдон сабзавотчилигида фойдаланиш
уларнинг ҳосилдорлигини сезиларли даражада оширади. Паррандаларни 
сўйишдан олинган пардан ёстиқ, кўрпа ва бошқалар тайёрланади. 
Паррандачиликни саноат асосида ривожлантириш маҳсулдорлик ва
мехнат унумдорлигини ошириш ҳамда йил давомида барқарор миқдорда
тухум ва гўшт ишлаб чиқариш ҳамда сотиш учун қулай шароит
яратилади, капитал қўйилмаларнинг қайтиш муддатини тезлаштиради
ва ҳоказо.