Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университети

Hulosa. 

 

Tarjima  san'ati  bilan  yaqindan  tanish  bo'lgan  kishida:    har  bir  tarjima 

tarjimonning  tarjimani  qanday  tushunishi  mahsulidan  iborat,  degan  taassurot 

tugiladi.  Haqiqatdan  ham,  ayni  bir  adib  asarining  bir  nechta  tarjimon  qalamiga 

mansub  tarjimalari  bir  biridan  jiddiy  tarzda  farqlanadi.  Boshqacha  aytganda, 

muayyan  bir  ob'ektning  bir  nechta  tarjimasi  hech  qachon  bir  biriga  teng  bo'lishi  

mumkin  emas.  Hatto  ayni  bir  shahs  ma'lum  bir  asarni  o'z  haytining  turli  davrlari 

(mavsumlarida ) tarjima qilganida ham, uning tarjimalari bir biridan tafovut ilishi 

mumkin. Shunday ekan, tarjimada , hususan, sub'ektiv omil juda muhim ahamiyat 

kasb  etadi.  Biroq  bunday  sub'ektivlik  tarjima  qorishmasini  “nazariy”  oqlash, 

originalni (asl nusha) hohlagancha talqin qilishga asos bo'la olmaydi. Tarjimadagi 

subektivlik san'at va ijodiy yaratuvchilikka hos sub'ektivlikdir.  

Tarjimaga  qo'yiladigan  talab,  uning  principlari  tadrijiy  ravishda  o'zgarib 

boradi.  Vatan  adabiyotining  o'zi  ham  doimo  bir  ravishda  turmaydi,  o'sib  ulgayib, 

rang  barang  janrlar,  yangi  formalar  va  uslublar  hisobiga  boyib,  jahon  adabiyoti 

yutuqlarini o'zida singdirib, unga uygunlashib boraveradi. Demak, shunga muvofiq 

tarzda , begona adabiyotni tarjima qilishning xarakteri, bosqichlari ham o'zgaradi.  

Biz  izlanisharimizdan  shuni  bildikki,  tarjima  asarga  yangi  lisoniy  qiyofa 

bagishlab,  ona  tilining  badiiy  tasviriy  quvvatini  namoyish  etuvchi  adabiy  hodisa 

bo'lib qolaverar ekan, tarjimonning mahorati, san'atkorligi ham ko'proq ana shu til 

sohasidagi ijodkorlikda ko'zga yaqqol tashlanir ekan. 

Shunday  qilib,  ushbu  ishimizda,  xitoyda  tarjimonlik  ancha  oldin  paydo 

bo'lganligini  ,  yahshi  rivojlanganligini  ko'rishimiz  mumkin.  Tarjimonlar  ham 

---

izlanishlardan  to'htamay  harakat  qilishgan.  Va  shu  orqali  tarjimonlik  sohasining 

yangi yangi qirralarini ochganlar.  

Foydalanilgan adabiyotlar. 

1. G. Salomov “Tarjima nazariyasi asoslari” Toshkent  “O'QITUVCHI” 1983 

2. Karimov I.A. Yuksak ma'naviyat-engilmas kuch. -T.: “ma'naviyat”, 2008.- B.7-           

8, 10. 

3 ?.Musaev. tarjima nazariyasi. - Toshkent: “Fan”, 2004. 

4. .  A. Parshin  - “ Obshaya teoriya i praktika perevoda” 

5. V.F.Shichko- uchebnoe posobie, kitayskiy yazik - «Teoriya praktika perevoda»