Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги тошкeнт тиббиёт акадeмияси

Ижтимоий шартномаларнинг Интеграл назарияси.
Томас Доналдсон ва Томас Данфи интеграл назария деганда амалий, кенг қамровли ва бизнес этикаси назарияси" каби ижтимоий шартномалар тушинилади, биз ушбу назарияни умуман ишбилармонлик муносабатларидаги қарорларни баҳолаш учун таклиф қилишимиз керак деб таъридлаган. Ушбу назария турли маданиятларнинг маънавий хилма-хиллигини ҳисобга олади ва шу билан бирга маълум бир умумбашарий меъёрларни билан таъминлайди. Хуллас уларга нисбатан бу бағрикенглик этномарказий, ғарбпарастлик тарафдорлари, кўплаб замонавий этика ишларида намоён бўлди.
Ижтимоий шартнома -расмий ёзиш шартномаси эмас. Бу одамлар ёки жамоа гуруҳлари ёки жамоалар гуруҳларининг умумий мақсадлари, эътиқоди ва позитсиялари асосида норасмий келишувидир. Доналдсоннинг сўзларига кўра, тадбиркорлик ёки ишлаб чиқариш фаолияти билан шуғулланадиган компаниялар жамият билан ижтимоий шартномаси орқали аҳоли билан муносабатни ўрнатади. Cнунки ижтимоий шартнома, шунингдек, ишлаб чиқариш ташкилотининг самарадорлигини ўлчаш воситасидир. Бу шуни англатадики, бундай ташкилотлар шартнома шартларини бажарсалар, улар тўғри жамият манфаатларини ҳимоя қиладилар. Агар, улар шартнома шартларига риоя қилмаса, жамият ушбу ташкилотларни ахлоқий қоралашга ҳақли.
Гипермеёрлар (гипернормалар) универсалдир ва шунинг учун ҳар қандай бизнес фаолиятига маълум талабларни тақдим этади. Жаҳон миқёсида макросотсиал шартнома мавжуд, улар микросотсиал контрактлари пайдо бўлиши мумкин бўлган ўзига хос шароитларни таъминлайди. Микросотсиал шартномалар-бу бизнесни бошқарадиган ва тартибга солувчи макросотсиал шартнома билан таъминланган бўш майдонда шаклланган, жамиятга хос бўлган "шартнома мажбуриятлари"дир. Шундай қилиб, ахлоқий тамойиллар муайян жамоаларнинг эҳтиёжларига мослаштирилиши мумкин.
Гипернормалар (меёрдан юқори).
Доналдсон ва Данфи, бир қатор меёрдан юқори, бутун дунёда барча инсонлар учун тааллуқли бўлган универсал меёрларни ишлаб чиқди. Гипермеёрлар бошқа барча стандартларни баҳолаш учун диний, сиёсий ва фалсафий ва тафаккур базасини таъминлаш, шунингдек яқинластириш ушун асосий фундаментал тамойилларни ўз ичига олади. Гипермеёрлар ўз ичига олади:
- шахсий эркинлик ҳуқуқлари, шахс хавфсизлиги, фаровонлиги, сиёсий ҳаётда иштирок этиш розилиги тушунча асосида, мулкий, тирикчилик эгалик, шу жумладан, асосий инсон ҳуқуқлари;
- ҳар бир шахснинг қадр-қимматини ҳурмат қилишга мажбурдирлар.
- Гипернормлар асосий хулқ-атвор тузилмазини беради ва ижтимоий шартномаларнинг пайдо бўлиши учун асос бўлиб хизмат қилади.