Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон республикаси соғЛИҚНИ

Тўртинчидан, 
жамиятнинг 
ижтимоий-маънавий 
янгиланиши 
зарурлиги ва моҳиятини фалсафий идрок этмасдан туриб уни амалга 
ошириш йўлларини билиш қийин кечади. 
Бешинчидан, фалсафий фикр талаба ёшлармизда одамларга ҳурмат 
ва муҳаббат билан қарашни, уларга нисбатан самимий, хайрихоҳ ва 
адолатли муносабатда бўлишни шакллантиради.
Ҳозирги 
замон 
ёшлари 
ақлий 
камолотининг 
ривожланиб 
бораётганлиги, уларнинг илм ўрганишга чанқоқлиги, мустақил фикрлаши 
ва илмий-ижодий изланишлари, янгиликлар ва кашфиётларга нисбатан 
чексиз қизиқиши ва таълим мазмунига талабчанлиги, ўқитувчининг ўз 
устида ишлашга, малакасини ошириб боришига ва онгини янада 
ривожлантиришига, таълим тизимидаги барча янгиликлардан бохабар 
бўлиб бориши кераклигига асосий мотив бўлиб хизмат қилади. Ўқув 
тарбиявий жараёнларни бошқаришда фалсафий дунёқарашининг ўрни 
каттадир. Дунёқарашнинг ўзига хослиги ва бетакрорлиги унда 
интеллектуал асос билан бир қаторда эмоционал ва руҳий асосларнинг 
узвий боғлиқлиги ва уларнинг жамулжам ҳолда ҳар бир инсон учун 
мутлақо муайян, индивидуал хусусиятлар сифатида амал қилишидир.
Бу эса ўз навбатида ёш авлодга замонавий таълим бериш билан бирга 
уларни умуминсоний ва миллий қадриятлар, юксак инсоний фазилатлар 
руҳида тарбиялаш, онги ва қалбини мафкуравий, маънавий ва ахборот 
таҳдидларидан ишончли ҳимоя қилиш, уларда ғоявий иммунитетни 
шакллантириш масалаларига алоҳида эътибор қаратиш лозимлигини 
кўрсатмоқда. Жумладан: сўзлашиш маданиятига эътиборни қаратиш 
ҳозирги куннинг муҳим масалаларидан биридир. Муомала маданиятига 
доир адабиётларда ёритилишича “
ii
шуни таъкидлаш керакки, ширинсўзлик 
фақатгина чиройли гап, эркин фикр билан белгиланмайди, ҳар қандай 

---

185 
чиройли сўз ва эркин фикрда инсон зийнати намоён бўлавермайди. Гоҳида 
чиройли сўзларга ўралган ёлғонлар, эркин фикрга асосланган риёлар ҳам 
мавжудлигини унутмаслик зарур”дир деган фикрга асосланадиган бўлсак,
ҳаётимизда 
муомала 
маданиятига 
риоя 
қилиш 
билан 
бирга 
ҳақиқатпарварликни ҳам ҳаётимиз дастурига айлантирмоғликни даврнинг 
ўзи таклиф хамда талаб қилмоқда. 
Ҳозирги вақтда ахлоқсизликни маданият деб билиш ва аксинча, асл 
маънавий қадриятларни менсимасдан, эскилик сарқити деб қараш билан 
боғлиқ ҳолатлар бугунги тараққиётга, инсон ҳаёти, оила муқаддаслиги ва 
ёшлар тарбиясига катта хавф солмоқда ва кўпчилик бутун жаҳонда 
бамисоли бало-қазодек тарқалиб бораётган бундай хуружларга қарши 
курашиш нақадар муҳим эканини англаб олмоқда. 
Ҳозирги кунда таълим тизимида янги педагогик технологияларни 
киритиш, талабаларни мустақил, ижодий ишлашга, эркин фикрлашга 
ўргатиш, педагогик жараёнларда ноанъанавий, қизиқарли, фаол, янги-
инновацион усулларни қўллашни мақсадга мувофиқ деб ўйлайман. 
Ўқитиш жараёнида биз педагоглар талабаларга шахс сифатида қарашимиз, 
турли педагогик технологиялар мақсадли қўлланилиши уларни мустақил, 
эркин фикрлашга, изланишга, ҳар бир масалага ижодий ёндошиш, 
масъулиятни сезиш, илмий тадқиқот ишларини олиб бориш, таҳлил 
қилиш, илмий адабиётлардан унумли фойдаланишга, энг асосийси, 
ўқишга, фанга ўзи танлаган касбига бўлган қизиқишларини ортишига олиб 
келиши шубхасиздир. 
Бу эса ўз навбатида ёш авлодга замонавий таълим бериш билан бирга 
уларни умуминсоний ва миллий қадриятлар, юксак инсоний фазилатлар 
руҳида тарбиялаш, онги ва қалбини мафкуравий, маънавий ва ахборот 
таҳдидларидан ишончли ҳимоя қилиш, уларда ғоявий иммунитетни 
шакллантириш масалаларига алоҳида эътибор қаратиш лозимлигини 
кўрсатмоқда. Айни шу сабабли фалсафанинг вазифаси инсонга мулоқот 
қилишни ўргатиш, у ўз шахсиятининг аҳамиятини кўрсатишга эмас, балки 
ҳақиқатнинг тагига етишга ҳаракат қилишига эришишдан иборатдир.