Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон республикаси соғЛИҚНИ

ТИББИЁТ ОТМЛАРИДА ТАЪЛИМ ОЛАЁТГАН ТАЛАБАЛАРНИНГ 
КАСБИЙ ЛИНГВИСТИК КОМПЕТЕНЦИЯСИГА ҚЎЙИЛГАН 
АСОСИЙ ТАЛАБЛАР 
 
Давлетярова Назокат Ижодовна 
Чет тиллар, педагогика ва психология кафедраси 
 
Долзарблиги:
―Ўзбекистон Республикасининг кадрлар тайѐрлаш 
миллий дастури‖да қўйилган талаблар даражаида олий маълумотли тиббиѐт 
ходимларини тайѐрлаш масаласини бўлажак мутахассисларнинг касбий 
нутқи устида ишламай туриб, тасаввур этиб бўлмайди. Зеро, шифокор 
зиммасига юклатилган ўта мураккаб ва маъсулиятли вазифаларни 
муваффақиятли амалга ошириш тиббий билим, тажриба ва шарт-шароит 
билан бир қаторда, улардан врачлик эткаси ҳамда нутқ маданиятини ҳам 
талаб этади. Шифокорнинг ширин, ѐқимли, кўнгилга далда берувчи сўзи ҳам 
бемор учун шифодир. 
Мақсад ва вазифалар:
ТОТМлари талабаларининг касбий нутқини 
ривожлантириш кўп жиҳатдан тиббиѐтга оид терминларнинг маъносини 
билиш ва нутқий фаолиятда уларни тўғри ҳамда ўринли қўллаш билан 
боғлиқ. 
Кулланилган 
усуллар.
Тилда қадим-қадимда қўлланилаѐтган 
сўзларни термин сифатида қўллаш. Ҳалқимизда бош оғриғи, уйқусизлик, 
калла суяги, мия, тутқаноқ, фалаж, зотилжам, сил, юрак хасталиги, жигар 

---

67 
хасталиги сингари сўз ва сўз бирикмаларидан узоқ даврлардан бери 
фойдаланилади. Уларнинг ҳар бири ўз этимологиясига эга.
Олинган натижалар:
Чиройли сўзлаш, фикрни баѐн қилишда сўздан 
фойдаланиш, кам сўзлаб, кўп маънони ифодалаш, равшан фикрлаш, фикр 
маҳсулини нутқ шароитига мос равишда оғзаки ва ѐзма шаклларда тўғри, 
равон ифода эта билиш жуда мухим. 
Мухокамаси:
Замонавий тиббиѐт терминшунослигининг хаддан 
ташқари кенглиги илмий тушунчалар категориясининг турли туманлиги, 
улар бир қатор илмий фанларнинг тадқиқот манбаи бўлганлиги сабабли улар 
мураккаб макротерминтизимни ташкил этади. 
Хулоса:
ТОТМларида инглиз тили ўқитишнинг амалий мақсадига 
биноан талабалар (1) танланган мутахассислик бўйича ижтимоий-маиший, 
маданий ва ўқув-таълимий, шу билан бирга, махсус соҳавий адабиѐтларни 
ўқиб тушуниши, (2) университет дастурий талаби доирасида инглиз тилида 
оғзаки ва ѐзма мулоқот қила олиш малакаларини эгаллаган бўлишлари зарур 
деб топилган. Чет тил ўқитиш методикасида амалий (коммуникатив), 
умумтаълимий, тарбиявий, ривожлантирувчи ва касбий мақсадлар эътироф 
этилган. Мазкур мақсадлар барча ўқув юртларига тегишли ҳисобланади. 
Бироқ, улар ТОТМ учун ўзига хос тарзда талқин этилди.