Ўзбeкистон рeспубликаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

Трикуспидал атрезия. 
Трикуспидал атрезия (ТА) – ўнг бўлмача ва ўнг қоринча орасида 
боғланиш йўқлиги билан, шунингдек ўнг қоринчанинг турли даражадаги 
гипоплазияси ва БАТН мавжудлиги билан тавсифланадиган нуқсон. Ушбу 
юрак аномалияси барча ЮТНларнинг 5% ни ташкил қилади ва цианоз билан 

---

412 
кечадиган нуқсонлар орасида учраш тезлиги бўйича 3–ўринда туради (Фалло 
тетрадаси ва МТТдан кейин). 
Клиник кўриниши
.
ТАнинг икки асосий гемодинамик варианти бор: камайган (70%) ва 
кучайган ўпка қон айланиши. Бу ҚАТН ѐки стенозга ѐндош келган ўпка 
гипертензияси борлигига, ўпка артерияси атрезиясида эса артериал йўл 
мавжудлигига боғлиқ. 
Болаларнинг энг катта ўлим ҳолати ҳаѐтнинг биринчи ҳафталарида 
кузатилади: гипоксиядан (ўпка қонининг камайишида) ва юрак 
етишмовчилигидан (ўпка қонининг кўпайишида). 
Ташхислаш
. 
ЭКГда одатда ифодаланган чап тури аниқланади. Ушбу белги цианоз 
билан биргаликда юракнинг УТТ ўтказишга мажбур қилади, бунинг асосида 
ташхис қўйилади. 
Бундай нуқсонли болалар кўпинча эрта операцияга муҳтож, ҳатто янги 
туғилганлик даврида ҳам. Биринчи операция одатда паллиатив бўлади. 
Фалло тетрадаси. 
Фалло тетрадаси (ФТ) – цианоз билан кечадиган нуқсонларнинг энг кўп 
тарқалган тури. Унинг учраш тезлиги барча ЮТНларнинг 10% ни ташкил 
қилади, «кўк» нуқсонлар орасида 75% гача. ФТ кўп компонентли ЮТН, ўз 
ичига ўпка артерияси стенозини, ҚАТНни, аорта дектрапозициясини (аорта 
нуқсони “устида ўтирган”), ўнг қоринча гипертрофиясини олади. 
ФТда қоринчалараро тўсиқ нуқсони катта, тўсиқнинг мембраноз 
қисмида жойлашган ва ўзининг ўлчамлари бўйича аорта диаметрига тўғри 
келади. Нуқсон ўнг қоринча томон силжиган аорта клапани остида 
жойлашади, бу систола вақтида иккала қоринчалардан қоннинг аортага 
йўналишини юзага келтиради. Веноз ва артериал қонларнинг аралашиши 
бола тери қопламларининг цианотик рангига олиб келади. 

---

413 
Гемодинамик бузилишларнинг оғирлиги ва 
хусусияти ўпка 
стенозининг оғирлиги билан ҳам боғлиқ. Болаларнинг учдан бирида фақат 
инфундибуляр стеноз мавжуд. Кўпгина беморларда стеноз мураккаб бўлади, 
ўз ичига ўпка артерияси клапани стенозини, клапаннинг фиброз ҳалқаси 
гипоплазиясини, ўпка артерияси поясининг гипоплазиясини, ўпка артерияси 
шохларининг гипоплазиясини олади.