Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги термиз давлат университети

Ёш анорзорларни парвариш қилиш . Суғориш, озиқлантириш ишлари баҳорда олиб борилади. Анор усти баҳорда очилгандан 10-15 кун ўтиб кўчатларга шакл бериш ва буташ ишлари олиб борилади, синган, шикастланган навдалар олиб ташланади, кўчат тик ҳолатга келтирилиб, қозиққа маҳкамланади. Усти очилган анор кўчатлари бир мавсумда 10-12 марта суғорилади, апрелда 1, майда 1-2, июнда 2-3, иююлда 2, августда 1-2, сентябрда 1 марта. Ҳар суғоришдан сўнг эгатлар юмшатилади бегона ўтлардан тозаланади. Ҳар ўсимликка соф модда ҳисобида 80-120 г азот, 40-50 г фосфор ва 40 г калий берилади. Анор дарахти 3 йилга кирганда ўсиши ва ривожланиши янада тезлашади. Бунда кучли ўсаётган навдаларнинг 3 дан бир қисми, ўртача ўсаётган навдаларнинг 4 дан бир қисми кесилади. Бачки навдалардан тозаланади. Анор бутун мавсум жавомида гуллаб, мева тугиб туради. Шунинг учун асосий гуллаш фазасида ҳосил бўлган мевалар қолдирилиб кейинги гуллари, мевалари олиб ташланади. Чунки бундай кечки мевалар бизгача тўлақонли пишмай асосий ҳосилнинг яхши ривожланишига халақит беради. Иссиқ ислимли вилоятларда хонадонларда анор етиштиришда анор мевасини тўғридан тўғри тушаётган қуёш нуридан ҳимоя қилиш муҳим тадбир ҳисобланади. Бунинг учун анор мевалари қоғозлардан фойдаланиб ўраб қўйилса, мевалар яхши пишиб сершира, мазали бўлади. Анор 7-8 йилдан cўнг энг юқори ҳосил бериш даври бошланади. Бу даврда 6-8 мартагача суғорилади, озиқлантириш меъёри 1,5 бароварга оширалади. Тегишли агротехника ишлари давом эттирилади. Анор ҳосили октябр ойининг ўрталарида йиғиб териб олинади. Йиғиб терилиб олинган анор 1-2 кун қуруқ хонада шамоллатилади ва катта кичиклигига қараб сортларга ажратилади, 1-2 сортлари келишилган муассасаларга, сотишга берилади. 3-сорти қайта ишлаш корхоналарига юборилади.

15-МАЪРУЗА. АНЖИР ЕТИШТИРИШ ТЕХНОЛОГИЯСИ
Анжир тутдошлар оиласига мансуб бўлиб, Ўзбекистоннинг барча жойларида учрайди. Қадимдан ўстириб келинади. Ўзбекистонда етиштирилаётган анжирнинг 70 % дан кўпроғи Фарғона водийсига тўғри келади.
Анжирни экиш учун жой танлаш. Анжирни экиш учун энг қулай ер ер ости сизот сувлари 2-4 м чуқурликда жойлашган енгил қумоқли бўз тупроқлар ҳисобланади. Қадимдан суғориб келинаётган бўз ва ўтлоқи тупроқлар ҳам анжир учун яхши ерлар ҳисобланади. Барча ўсимликлар каби анжирни экиш учун ҳам аввало ер экишга тайёрланади. Ер ҳайдашга тўсқинлик қиладиган турли унсурлардан ва бегона ўтлардан тозаланади. Анжир 5х4 схемада экилганда яхши натижа беради ва анжир ораларига яхши ишлов бериш бир мунча қулай бўлади. Ер кузда заржирли таракторлар билан 40-45 см чуқурликда ҳайдалади. Ҳайдашдан олдин гектарига 30-40 т чиритилган гўнг, 300-400 кг суперфосфат, ёки 250-300 кг аммофост, 80-100 кг калий берилади. Ҳайдалган ер чизилланади, баҳорда текисланиб борона қилинади. Анжирни экишдан олдин унинг кўчатлари тайёрланади. Етилиб ҳосил бераётган бир йиллик навдалардан қаламчалар тайёрланиб, кўчатзор петомнигида экилиб кўчат қилинади. Кўчатзорда қаламчаларни экиш учун 60 см эгатлар олиниб суғорилади. Эгатлар тупроғи тобга келиши билан тупроқ юмшатилиб ҳар 30 см оралиқда, 10-12 см чуқурликда қаламчалар экилади, cўнгра изидан суғорилади. Қаламчалар яхши тутиб кетиши учун баҳордан кузгача 10-15 марта суғорилади. Кўчатзорда тайёрланган бир йиллик кўчатлар янаги йили ери режаланган боғларга экилади. Бунда ер 5х4 схемада режаланади яъни тақсимланади. Боғ учун ажратилган даланинг ўртасидан узуна ва кўндалангига ингичка мустаҳкам иплар тортилади ва даланинг чеккасидаги қозиқчаларга маҳкам боғланиб қўйилади. Узуна ипларнинг ҳар 4 м га кўндаланг ипларнинг хар 5 мга қозиқчалар ўрнатиб чиқилади ва ана шу чуқурчалар ўрнида эни ва чуқурлига 60 см ер кавланади, ерни кавлашда чуқурнинг устки 30 см унумдор қатлами бир томонга, пастки 30 см тупроғи иккинчи томонга ташланади. Кўчатни чуқурчага ўрнатишда илдиз бўғзини тупроқдан 2 см юқори қилиб қўйиб чуқурчаларга тупроқ ташланади. Юқорига тупроқ чуқурчанинг тагига, пастги тупроқ унинг пастига ташланади ва сув қуйилади, кўчатларга шакл берилади. Барча кўчатлар схема бўйича ўрнатиб бўлингандан сўнг кўчатлардан 25-30 см узоқликда икки томонлама суғориш эгатлари олинади. Иложи бўлса шу куниёқ, бўлмаса эртасидан қолмай кўчатлар суғорилади. Ер тобга келиши биланоқ 8-10 см чуқурликда юмшатилади. Кўчатларнинг яхши тутиб кетиши учун биринчи йили вегетация даврида 10-15 марта суғорилади, мартда 1 марта, апрелда 2 марта, майда 2-3 марта, июнда 3 марта, июлда 3 марта, августда 2 марта, сентябрда 1 марта суғорилади. Октябр ойидан суғориш тўхтатилади. Баҳор келиши билан анжир кўчатларига шакл берилади ва буталади, парвариш ишлари бошланади. Ҳар ўсимликка ўсимликка соф модда ҳисобида 80-120 г азот, 40-50 г фосфор ва 40 г калий берилади. Анжир тўла ҳосилга кирганда озиқ моддаларининг миқдори оширилади. Озиқлантириш асосан гуллаш даврида амалга оширилади.