Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги термиз давлат университети архитектура ва қурилиш факултети “Қурилиш материаллари ва буюмлари” фани бўйича

Б_хаж=

Бўкиш коэффициенти К_Б қуйидаги формула бўйича хар 1% намликка 0,01% аниқликда хисоблаб чикарилади:

К_Б =
бу ерда; Б—намунанинг тангенциал ёки радиал йўналишда чизикли бўкиши, %;
W—намунанинг 0,1% гача аниқлик билан хисоблаб чиқарилган дастлабки намлиги, %.
Намуналарнинг қуриб кичрайиш ва бўкишини аниқлаш натижалари лаборатория ишлари дафтарига ёзиб қўйилади.

• 
  5. Ёғочни чиришдан ва ёнишдан сақлаш.
  

Ёғоч қурилмалар ва буюмларнинг чидамлилигини оширишга ёғочни емирилишдан сақлаш борасидаги ишончли усуллардан фойдаланиш йўли билан эришилади. Бундай усулларга ёғочни қуритиш, уни антисептиклаш (кимёвий моддалар билан зарарсизлантириш), сиртига оловдан ҳимоялайдиган чидамли таркиблар бериш, фойдаланиш жараёнида қурилмалар намланишининг олдини олиш бўйича конструктив чора-тадбирлар қуриш, шунингдек, елимланган ёғоч қурилмаларни ишлатишдан иборат.
Ёғочни қуритиш: Одатда ёғоч 18-20 % намликдан юқори бўлса хар хил замбуруғ тушиб чиритади. Арраланган бинокорлик материалларини қуритиш асосий чора-тадбирлардан бири хисобланади. Шундай қилинса ёғоч қурилмалар ва буюмларнинг хизмат қилиш муддати анча узаяди ва сифати ортади. ёғочни табиий ва сунъий усулда қуритиш мумкин.
Табиий усулда қуритиш очиқ хавода, бостирмалар остида ёки ёпиқ хоналарда қуруқ хавода амалга оширилади. Бундай қуритиш учун кўп вақт (хафта ва хатто ойлар) талаб қилади, бу усул ёғочни синчиклаб ва узоқ вақт сақлаш бўлганда ёки иш хажми унча катта бўлмаганда қўлланилади.
Ёғочлар сунъий усулда ёғоч - тахта қуритиш камераларида қиздирилган хаво, газ, буғ ёки юқори частотали ток ёрдамида, шунингдек қиздирилган петролатумга ботириб қуритилади. Ёғочни камерали қуритгичларда сунъий равишда қуритиш энг кўп тарқалган усул бўлиб, қуритиш камералари эшиклари герметик ёпиладиган, хавонинг харорати ва нисбий намлигини ростлашга хамда ёғочдан буғланиб чиққан намни чиқариб юборишга имкон берувчи асбоб-ускуналар билан жихозланган. У узлуксиз ва тўхтаб-тўхтаб ишлайдиган қурилмалардир.
Табиий қуритишга нисбатан сунъий қуритиш бир қатор афзалликларга эга. Бунда қуритиш муддатлари анча қисқаради, охирги намлиги кам бўлади (6-8%) ва қуритилган ёғоч сифати хам юқори бўлади. Замбуруғ инфекциялари ва зараркунанда хашаротлар йўқ қилинади, шунингдек, ёғоч тахта штабеллари қўйиладиган майдонлардан тежамли фойдаланилади, чунки камерали қуритиш майдонлари чекланган бўлади.