Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги термиз давлат университети архитектура ва қурилиш факултети “Қурилиш материаллари ва буюмлари” фани бўйича

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ОЛИЙ ВА ЎРТА МАХСУС ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ
ТЕРМИЗ ДАВЛАТ УНИВЕРСИТЕТИ АРХИТЕКТУРА ВА ҚУРИЛИШ ФАКУЛТЕТИ
“Қурилиш материаллари ва буюмлари” фани бўйича
ЛАБОРАТОРИЯ МШҒУЛОТЛАРИ
26 Лаборатория иши: ЁҒОЧ МАТЕРИАЛЛАР ВА БУЮМЛАР. ЁҒОЧ ХОССАЛАРИ – СИҚИЛИШГА ВА ЭГИЛИШГА МУСТАҲКАМЛИГИНИ, ҚУРИБ КИЧРАЙИШИ ВА БЎКИШИНИ АНИҚЛАШ АНИҚЛАШ.

ТерДУ Ўқитувчиси: Танрикулов Абдусаттор Артикович
Термиз-2021
26-Лаборатория иши.
Ёғоч материаллар ва буюмлар. Ёғочнинг хоссалари–сиқилишга ва эгилишга мустахкамлигини, қуриб кичрайиши ва бўкишини аниқлаш. Ёғочни чириш ва ёнишдан сақлаш.

• 
  1. ЁҒОЧ НАМУНАСИ ТОЛАСИ БЎЙИЧА СИҚИЛИШГА МУСТАҲКАМЛИК ЧЕГАРАСИНИ АНИҚЛАШ
  

Асбоб ва ускуналар: 5 тоннали гидравлик пресс, штангенциркуль, ёғоч намуналари.
Ишлаш тартиби: Тайёр рейкадан ўлчамлари 20х20х30 мм ли 5 та намуна 0,1 мм аниқликда арралаб олинади. Уларнинг томонлари буйи a, эни b ўлчаб, намунанинг юзаси S=a·b аниқланади. Арралаб олинган намуналар биттадан гидравлик пресс плиткаларни орасига тик қилиб қўйилади ва аста-секин куч берилади. Синаш намуна сингунча давом эттирилади. Сиқилишга синашдан аввал, намуналарнинг намлиги аниқланган бўлиши керак. Табиий намликдаги ёғочнинг толалари бўйлаб сиқилишга мустаҳкамлик чегараси (R_сиқ) қуйидаги формула билан аниқланади.
R _сиқ = МПа:
бу ерда: Р – намунани бузувчи куч, Н(КгС).
S – намунанинг куч таъсир этаѐтган юзаси, см²
Ёғоч жинси -_________________Ҳаво ҳарорати -________Ҳаво намлиги - ________
Сифатли ёғочнинг толалари бўйлаб сиқилишга бўлган мустаҳкамлик чегараси 300 МПа дан кам бўлмаслиги керак. Синаш натижасида аниқланган қийматлар қуйидаги жадвалга ёзиб борилиши керак.

№	Кўндаланг кесими ўлчамлари, см.		Бузувчи куч, КгС	Намлик, %	Толаси бўйича сиқилишга мустахкамлик, МПа (КгС/см^2
	а	b
1
2
3
4
5
Ўртача қиймати

•