Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги термиз давлат университети архитектура ва қурилиш факултети

21 – 30

Ж4	31 – 50
Ж5	50 дан катта

Расм. Бетон қоришмасининг бикрлигини аниқлаш учун техник вискозиметр. а–умумий кўриниш; б–қирқими; 1–идиш; 2–ички халқа; 3–конус кўринишидаги бетон намуна; 4–штангали диск; 5–штатив
Қулай жойлашув-чанлик:
Қўзғалувчанлик:
Бикрлик (қаттиқ-лик).
Бетон қоришма-сининг бикрлиги – титратиш таъсирида унинг ёйилиши ва
қолипни тўлдириш хусусиятидир. Бетон қоришмасининг бикрлик даражаси бетон қоришмасининг олдиндан қолипланган конуси-нинг бикрлиги аниқланадиган асбобда текислаш ва зичлаш учун зарур бўлган титратиш вақти (секунд ҳисобида) билан белги-ланади. Асбоб дискаси, штангаси ва шайбаси умумий массаси 2750 ± 50 гр. ни ташкил этиш керак. Бетон аралашмасининг бикрлигини аниқлаш учун амалдаги бошқа, масалан, техник визкозиметр, вебе стандарт асбобларидан фойдаланиш мумкин
Боғланувчанлик(қоришманинг қатламлашмаслиги) хоссаси – транспортда ташилаётганда, ётқизилаётганда ва зичлаш жараёнида, бетон қоришмаси таркибий тузилмасининг бир жинслилигини сақлаб қолиш яъни қаламларга ажралмаслик хусусиятини кўрсатади.
Боғланувчан бўлмаган бетон қоришмаси қатламларга осон ажраладиган, бир жинслигини йўқотадиган ва қолиплашга яроқсиз бўлиб қоладиган сув қаттиқ тўлдиргичларнинг механик аралашмаларидангина иборат бўлади.
а – янги тайёрланган қоришма;
б – қатламларга ажралган қо-ришма:
1 – сув харакатининг йўналиши;
2 – цемент қум қоришма;
3 – йирик тўлдиргич;
4 – сув.

Бетон қоришмасининг боғланувчанлигини (қатламларга ажралмаслигини) таъминлаш учун, қоришма таркиби тўғри (биринчи навбатда цемент қоришмасининг зарур бўлган миқдори) танланади. Етарли даражадаги боғланувчан бўлмаган бетон қоришмаси билан стандарт конусни тўлдирганда ва уни зичлаганда цемент сути ажралиб чиқади. Металл қолип олингандан кейин эса бетон конус одатда тўкилади ва қулайди. Цемент сарфи ортиши ва сув-цемент нисбати камайиши билан бетон қоришмасининг боғланувчанлиги ортади. Цементнинг ортиқча сарфланмаслигини таъминлаган холда талаб этилган боғланувчанликни таъминлаш учун, тўлдиргичларнинг оптимал гранулометрик таркибини танлаш, яъни хар хил ўлчамдаги йирик тўлдиргич(шағал ёки майдаланган тош) ва майда тўлдиргич(қум) доналари (зарралари) орасидаги нисбатни тўғри танлаб олиш керак. Шулар билан бирга сув-цемент нисбатини хам тўғри танлаш зарур.