Ўзбекистон Республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Тарих факультети Ижтимоий фанлар кафедраси

Ижтимоий хизмат 
кўрсатишнинг амалий тизими ҳозирги қисмли ва номуқобил 
тизимдан жиддий равишда фарққилиши керак. Янги тизим принципиал 
жиҳатлар қаторида тавсифланиши керак. Баланслилик ва яхлитлик 
тизимнинг тангликларни самарали енгиб ўтиш имконини берадиган 
зарур хусусиятларидир». 
Россиялик тадқиқотчиларнинг асарларида ҳам умуман ижтимоий ишнинг, 
ҳам ижтимоий хизмат кўрсатишнинг алоҳида турлари, шакллари ва 
методларининг тизимли хусусияти кайд этилади. Тизимлилик тамойили, 
уларнинг фикрича,маълумотларнинг катта базасидан фойдаланиш, ижтимоий 
иш учунзарур бўлган фанлараро алоқадорлик хусусиятига эга ахборотни 
тартибга солиш, ижтимоий мавуд бўлишни инсон тизими томонидан 
4
1 Социальная работа. - Ростов-на-Донў: Феникс. 2002. -- С. 66. 
: Социальная работа. - М.: Юристъ. 1998. - С. 151. 

---

бажариладиган вазифалар йиғиндиси сифатида қараш, муаммоли вазиятни 
баҳолашда роль тушунчасини қўллаш имконини беради
5
. 
Тизим фақат элементлар йиғиндиси бўлмаганлиги учунунда мақсадли, 
тизим хосил қиладиган қиём албатта бўлиши зарур. Фаолиятпипг етакчи 
мақсади, яъни ҳаётий муҳим муаммоларни ҳал қилишлар мижозга ёрдам 
кўрсатиш ижтимоий иш тизими учун шундай қиём ҳисобланади. 
Ижтимоий 
иш тизимида қ Уйидаги миллий, минтақавий, муниципал, маҳаллий 
даражаларни ажратиб кўрсатиш қабул қилинган. 
Давлат ва жамият муассасалари ва ташкилотлари миллий даражани 
ташкил этади, уларумуммиллий миқёсда мижознинг ҳаётий муҳим 
муаммоларини ҳал қилиш учун шарт-шароитларни белгилаб беради ва 
яратади. Минтақавий даража минтақанинг ўзига хослиги, унинг табиий-
иқлим,иқтисодий, демографик ва бошқа кўрсаткичлари билан белгиланади. 
Муниципал даража шаҳар даражасида ижтимоий ҳимояни бошқаришнинг 
турли соҳалари ўзаро ҳамкорлигини акс эттиради. Маҳаллий даража аниқ 
олинган кичик бир жамиятнинг хусусиятлари ва унинг ижтимоий-маданий 
ўзига хослиги билан боғлиқ. Ижтимоий иш тизимининг асосий 
ҳаракатлантирувчиси инсон ҳисобланади. Шу сабабли тизимнинг барча 
элементларидан у ёки бу маданий муҳитнинг ажралмас қисми сифатида 
инсон ни ўрганиш учун фойдаланиш керак. Буунинг камол топишини ва 
характерли муаммоларини белгилаб беради. Ижтимоий иш тизимида бир 
қанча таркибий элементлар ўзаро муносабатда бўлади. Булар - объект, 
субъект, моҳият, бошқарув, функцилар ва мақсадлар.