Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд давлат университети

фоиз асосида
энг юқори кўрсаткич 100: 
Иш сифати – 25 
Меҳнатнинг мураккаблик даражаси – 20 
Касбий маҳорат – 20 
Мослашувчанлик – 15 
Меҳнат интенсивлиги – 10 
Меҳнатга муносабат – 10. 
Мазкур меҳнат сифатини ифодаловчи фоизли кўрсаткич ўзида 
6 та муҳим меҳнат кўрсаткичини ифода этиб, меҳнат натижасидаги 
муносабатларда намоён бўлади.
Ишлаб чиқариш корхоналарида ишчи томонидан бажарилган 
меҳнатнинг сифат миқдорини қўшимча моддий рағбатлантириш 
асосида баҳолашда баллик тизимда амалга оширилади. Меҳнат 
сифати миқдорини баҳолашда қўйидаги баҳолаш баллари асосида 
таснифланади: 
балл асосида энг юқори кўрсаткич 100: 
Аъло - 86-100 
Яхши - 71-85 
Қониқарли - 56-70 
Қониқарсиз - 41-55 
Ёмон - 25-40. 
Мавжуд ҳисобланган баллар асосида ишчиларнинг асосий 
меҳнат ҳақига: агар ишчи 71-85 баллга эга бўлса асосий меҳнат 
ҳақига нисбатан 3 фоиз миқдорида, 86-90 баллга 7 фоиз миқдорида 
ва 91 баллдан юқори бўлса 12 фоиз миқдорида қўшимча ҳақлар 
тўлаш мақсадга мувофиқдир. 
Мазкур меҳнат сифатини баҳолаш услубини корхона 
фаолиятида кенг қўллаш мумкин. Меҳнат сифатини баҳолаш 
услуби нафақат мавжуд ишчилар меҳнатини ривожлантириш ва 
рағбатлантириш мақсадларида балки ишга ёлланувчи номзод ишчи-
хизматчиларни танлов (суҳбат, тест) асосида қабул қилишда ҳам 
қўллаш имконини беради. 
Саноат ишлаб чиқариш корхоналари фаолиятида меҳнат 
сифатини баҳолаш учун “нормал меҳнат натижаси” кўрсаткичидан 
фойдаланилади. Ушбу кўрсаткич меҳнатни баҳолаш учун асос 
бўлиб хизмат қилади. “Нормал меҳнат натижаси” кўрсаткичи ишчи 
томонидан бажарилиши мумкин бўлган меҳнат натижасини ифода 

---

83 
этиб, мавжуд билим ва тажриба асосида меҳнатни бажариш чоғида 
ўз соғлиғига путур етказмайдиган ва ортиқча меҳнат сарф қилмаган 
ҳолда бажариш имконини берувчи меҳнат ҳолатидан иборат. 
Меҳнатни баҳолашнинг икки асосий кўриниши мавжуд: а) 
номзодларни бўш иш ўринларига қабул қилишда ёки персонал 
таркибининг иш ўрнига мос келишига кўра баҳолаш; б) ходим-
ларни маълум вақт давомида мунтазам баҳолаб бориш (аттеста-
циядан ўтказиш) 2.2.1-расм.