Ўзбекистoн республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд давлат чет тиллар институти

Таълим бериш шакллари: 
Оммавий, гуруҳ бўлиб ўрганиш. 
Таълим бериш воситалари: 
Ўқув қўлланма, проектор, электрон доска. 
Таълим бериш шароити: 
ЎТВ билан ишлашга мослаштирилган 

---

76 
аудитория. 
Мониторинг ва баҳолаш: 
Оғзаки назорат: савол- жавоб. 
 
Машғулот 
босқичлари ва 
вақти 
Фаолият мазмуни 
Ўқитувчи 
Талабалар 
1.Ташкилий 
дақиқа 
(5 дақиқа) 
Мавзу номини , мақсади ва вазифаларини, 
маъруза 
машғулотидан 
кутиладиган 
натижаларни, мавзу бобларини эълон қилиб, 
уларнинг ҳар бирида қандай методик 
вазифалар ҳал этилишини тушунтиради . 
Тинглайдилар 
ва 
ёзиб оладидар. 
2 
- 
Асосий
босқич 
(70 дақиқа) 
2.1. Мавзуни ҳар бир қисмини тушунтиради. 
1.Ўқиб 
тушунишга 
ўргатиш 
дарсига 
қўйиладиган методик талаблар. 
2.2. Ўқиб тушунишга ўргатиш дарсининг 
босқичлари. 
2.3.Ўқиб тушунишга ўргатиш дарсининг 
технологик харитаси. 
2.4 
Ҳар бир боб якунида блиц саволлар 
уюштирилади . 
2.5.Ўқувчилар 
берган саволларга жавоб 
беради. 
2.1-2-3 
Тинглайдилар 
ва 
ёзиб оладилар. 
2.4Жавоб 
берадилар 
2.5.Савол 
берадилар 
3.Якуний 
босқич 
(5 дақиқи) 
3.1. Мавзу бўйича эришилган натижаларни 
баён қилади. 
3.2. Мавзу бўйича мустақил ишлаш учун 
савол ва топшириклар беради, уларни 
бажариш йўлларини кўрсатади. 
Тинглайдилар. 
Вазифани 
ёзиб 
оладилар. 
Мавзу бўйича маъруза машғулотининг матни: 
1. Ўқиб тушуниш дарсини ташкил қилишга қуйиладиган методик 
талаблар.
Ўқиб тушунишга ўргатиш дарслари муайян мавзу бўйича 
талаффуз, лексик, грамматик, мулоқат ва тинглаб тушуниш малакалари 
шакллангандан кейин ташкил қилинадиган мулоқотга ўргатиш дарсларининг 
таркибий қисми ҳисобланади. Машғулотдан кутиладиган асосий мақсад ва 
натижа матндаги ахборотни ўқиб тушуниш ва уни оғзаки нутқ жараёнида 
қўллай билишга ўргатишдир. Бу ўринда ўқиб тушиниладиган матн 
ўрганилган лексик грамматик материални мустаҳкамловчи функцияни ҳам 
бажаради. Хорижий тилни мутахассислик сифатида ўрганаётган ўқувчилар 
учун ўқиб тушунишга ўргатиш дарслари барча ўқувчилар учун бир хил 
танланган бадиий матн орқали, бошқа олий юртлари ўқувчилари учун 
мутахассисликка доир махсус танланган матнлар орқали ташкил қилинади. 
 
Бундай дарсни режалаштиришда ўқитувчи қўйидаги ишларини 
олдиндан пухта режалаштириши лозим:
 

---

77 
1.Ўқиб тушунишга мўлжалланган матннинг ўқувчиларнинг лексик-
грамматик тайёргарлик даражасига, қизиқишларига, нутқ эҳтиёжларига 
мослигини аниқлаш. 
2. Ўқиб тушунишга мўлжалланган матннинг таълим босқичига кўра 
ҳажмини белгилаш. Бунда матн ҳажми таълим босқичларга ва ўқувчиларнинг 
тайёргарлик даражаларига кўра ҳар дарсда кўпайтирилиб борилади.
3. Ўқиб тушиниладиган матндаги нотаниш сўзлар миқдори ҳаддан 
ташқари кўп бўлмаслиги. 
4.Матндаги ўқувчилар томонидан ўзлаштириб олинган пассив 
лексиканинг миқдорини аниқлаш. 
5. Матндаги маъно ташувчи сўз ва ибораларни белгилаб олиш. 
6. Ўқиб тушунишга мўлжалланган матн мазмуни гапириб бериш учун 
саволлар тузиш. 
8. Ўқиб тушунишни мустаҳкамлаш учун бажариладиган машқларни 
олдиндан режалаштириш. 
9. Гуруҳ ва жуфт бўлиб ишлайдиган ўқувчиларни олдиндан белгилаб 
олиш .