Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд давлат чет тиллар институти

ўқувчиларнинг яқин катта дўсти - ўқувчиларни турли хил фаолиятларга 
киришишларига кўмаклашади, ўкувчиларга бўлган ғамхўрликнинг бир қисмини ўзига олади 
(гуруҳда жамоавий ижодий фаолиятни ташкил қилишни шакллантириш, ўқувчиларга ўзини-
ўзи тушунишида, ўзига-ўзи баҳо беришида, бирон-бир фаолиятга, жумладан, суҳбат, 
тренинг, ўйинлар ўтказиш, ўқувчилар билан яккама-якка ишлашга ўз имконияти ва эътиборини 
қаратишига ёрдамлашиш. 
Тарбиячининг ўқувчилар ва ўқувчилар гурухи билан иш олиб боришида турли ролларда 
бўлиши ундан юқори савиядаги ташкилотчилик қобилиятига эга бўлишини талаб этади. 
Ташкилотчилик қобилияти - шахс индивидуал хусусиятларининг мажмуаси бўлиб, 
кишига у ёки бу ишни тез, ишончли, ўзига ишонган ҳолда ташкил этишга имкон беради. 

---

141 
Ташкилотчи сифатида тарбиячининг умумий шахсий сифатларига қуйидагилар 
киради: 
чуқур билимга эгалик - талаб этилаётган ишни ташкил этишни билиш; 
фаоллик амалий вазифаларни бажаришда ғайрат-шижоат билан ҳаракат қилиш; 
ташаббускорлик - алоҳида ижодий фаоллик кўрсатиш, ғоя ва таклифлар киритиш; 
киришимлилик - ўзгаларга ошкоралик, мулоқотга тайёрлик, кишилар билан алоқага 
киришиш эҳтиёжи; 
зийраклик - ҳодисаларнинг моҳиятига етиш қобилияти, уларнинг сабаб ва 
оқибатларини кўра олиш, асосийсини белгилаш; 
қатъият - ирода кучи, тиришқоқлик кўрсатиш, ишни охирига етказиш маҳорати; 
ўзини тута билиш - мураккаб вазиятларда ўз ҳиссиётини, хулқини назорат қила олиш 
қобилияти; 
ишчанлик - чидамлилик, жиддий ишларни бажариш қобилияти, узоқ муддат 
чарчамаслик; 
кузатувчанлик - узоқни кўра олиш маҳорати, йўл-йўлакай диққатга сазовор 
ҳолатларни белгилаш, хотирада тафсилотларни саклай олиш; 
мустақиллик - мустақил ҳал этиш, вазифани ўзи томонидан бажариш йўлларини топиш 
маҳорати, жавобгарликни ўзига ола билиш; 
ҳамжиҳатлик (уюшқоқлик) - ўз ишини зарур тартибига бўйсундира олиш қобилияти, 
ўз фаолиятини режалаштириш, изчиллик, ихчамликни намоён этиш. 
Ташкилотчилик қобилияти барча тарбиячиларда етарли даражада мавжуд деб айтиш 
қийин, чунки ташкилотчилик истеъдоди ўзига хос бўлган хусусиятларга эгадир. 
Ташкилотчилик истеъдодининг ўзига хос хусусияглари, индикатори қуйидагилардан 
ташкил топади: