|
9. Кўчадаги мулоқотлар:
А) Ўткинчини гапи: “ Шундай ҳам қўрқинчли бўладими”
В) Автобусдаги йўловчи: “ Ўтир, зўрға оёқда турибсан..”
С) Вагондаги (метро) йўловчи: “Шунақа ҳам эзма бўласанми?
Фақат сен бошқаларга ўргатишни яхши кўрасан”
D) Дўкондаги сотувчи: қўлингни торт бу сен учун қиммат.
E) Кино залдаги орқада ўтирган томошабин: “Ҳар хил қаланғи-
қасанғиларга тўлиб кетди”
F) Китоб дўконидаги сотувчи: Бу китоб сен учун эмас. Унга
кучинг етмайди.
G)Метрода кираверишдаги ўткинчи: “Мени ўтказиб юбор,
кўрмаяпсанми шошилаяпман!”
Эҳтимоли бўлган жавоб ва баҳолар 2-жадвал
Сўзлар ёки ҳаракатлар
|
Ҳис –туйғулар
|
Баҳо
(балл)
|
А
|
В
|
Хафа қилган шахсга нисбатан тажо-вузкорлик хатти-ҳаракатлари:
Ўлдираман!
Йўқ қиламан!
Тинчитаман!
Кўрсатаман!
Жағингни синдираман!
|
ғазаб, жаҳл
|
6
|
Сўкиниш, жаҳлини чиқарганга нисбатан айбловлар:
Йўқол бу ердан...!
Сеними, ярамас!
Ўзинг ахмоқсан!
Олдин ўзинга боқ!
Сенинг ишинг эмас!
|
Дарғазаб бўлиш
|
5
|
Айбни рад этиш:
Унақа эмас!
Ёлғон!
Ҳеч ҳамда!
Бу сўзингизга қўшила олмайман!
|
Жаҳилдорлик, хафагарчилик
|
4
|
Ўзини оқлашга ҳаракат қилиш ёки айбини енгиллаштирувчи шароитларга суяниш:
Балки бу шундайдир бошқача бўл-маяпти.
Ҳа, аммо бунинг сабаблари бор.
Яхши эмас, аммо нима қилайлик.
Шунақа бўлди, аммо бу- менинг айибим эмас.
|
Ноқулайлик
|
3
|
Айбини тан олиш:
Ҳа, яхши бўлмади!
Тан олишга тўғри келади, бу менинг айбим.
Мени кечиришингизни сўрайман. Сиз ҳақсиз.
|
Уялиш, тортиниш
|
2
|
Ўзини айблаш, ўзидан хафа бўлиш:
Аммо менинг ишим бошқалардан кейин юради!
Бу менинг пешонам!
Менга ўзи шу керак!
Мен айбдорман!
Кечир!
|
Ўзидан нафратлик, айибдорлик ҳиссини баён қилиш
|
1
|
Регистрация варағи
|
Фрустрацияни баҳолаш
|
Фрустрация манбаи бўйича ўртача баллар
|
|
A
|
B
|
C
|
D
|
E
|
F
|
G
|
1 ота
|
а в
|
|
|
|
|
|
|
|
2 она
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 ўртоғи
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 дугона
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 синфдош (ўғил)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6 синфдош (қиз)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7 ўқитувчи (эркак)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
8 ўқитувчи (аёл)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
9 кўчадаги мулоқот
|
|
|
|
|
|
|
|
|
а ва в кате-гориялар бўйича ўртача балл
а в
n* n
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ҳар бир баҳо-лаш ўртача балл
А + В
2n
|
|
|
|
|
|
|
|
|
«Мавжуд бўлмаган ҳайвон» проектив тести
Мақсад: Боланинг ички ҳис-туйғуларида кечаётган салбий ҳусусиятларни юзага чиқариш. Уларнинг характер хусусиятларида шаклланиб бораётган агрессивлик, ўжарлик, қайсарлик, келажакка ишончсизлик каби иллатлар мавжудлигини аниқлаш.
Керакли жиҳозлар: Оддий ўрта юмшоқликдаги унча қаттиқ бўлмаган қалам ва оқ қоғоз. (Рангли қалам ишлатилмайди).
Кўрсатма: Биринчи навбатда психолог ўқувчилар билан умумий тарзда самимий савол-жавоб ўтказиши, яъни уларни топшириқни эркин бажаришга ҳозирлаши лозим. Сўнг болаларга «Оламда мавжуд бўлмаган ҳайвон расмини тасвирлаб беринг ва унга мавжуд бўлмаган исм беринг. “Мавжуд бўлгану, лекин йўқ бўлиб кетган ҳайвонларнинг расмини чизиш мумкин эмас“- деб мурожаат этилади. Машғулот олиб борувчи эса ўзи топшириқнинг бажарилиш жараёнини диққат билан кузатади.
Расм чизиб бўлингандан сўнг – савол-жавоб орқали тўлиқ маълумот олиш. Жинси, ёши, …….. аниқланади. Агрессив характерга эга бўлган деталларнинг ишлатилиши ва нима учун чизилгани ҳақида маълумот олишга ҳаракат қилинади. Ҳайвонларнинг яшаш шароити, овқатланиши, кўпайиши ва душманлари билан муносабатлари ҳақида суҳбат уюштирилади.
Агар тадқиқ қилинувчи жавобга тайёр бўлмаса, ҳайвоннинг бир куни ҳақида гапириб бериш таклиф этилади.
Агар тадқиқ қилинувчи қанчалик ўзи яратган ҳайвонга юқори баҳо берса, демак у шунчалик ҳайвонни ўзига яқинлаштиради ва ўзида бор хусусиятларни ўзи сезмаган ҳолда чизган расмига мўлжалланган ва маълумотлар тўплашга қаратилган бўлиши керак.
Биринчи таасуротларда – тадқиқланувчининг эмоционал ҳолати, ички ҳис-туйғусидаги бази бир ҳолатлар, етишмовчиликларнинг мавжудлиги.
Бу тадқиқотдан олинган маълумотлар тўла идрок қилиниши ва махсус анализ қилиниши зарур. Анализ қилинаётган ва идрок объектга айланган расмдаги барча деталлар катта аҳамиятга эга ва қимматлидир. Умумий таасуротда тадқиқ қилинувчини ўзи чизган расмга бўлган муносабати ҳам аҳамиятлидир.
Расмнинг анализ объектлари:
Формалиги:
а) Фазодаги семантик жойланиши расмдаги барча деталлар катта аҳамиятга эга ва қимматлидир. Умумий таасуротда тадқиқ қилинувчини ўзи чизган расмга бўлган муносабати ҳам аҳамиятлидир.
Расмнинг анализ объектлар:
Формалиги:
а) фазодаги семантик жойланиши
б) графологик хусусиятлари
чизиқлар анализи ва характери
фазовий-символик аспект
Мазмуни :
фигура қисмларининг марказий маъноси
фигуранинг таянч қисмлари
фигурадан юқорироқда жойлашган қисмида
Тематика :
ўзига хос деталлар
номланиши
Расмнинг фазодаги жойланиши семантикаси
Расмнинг хусусиятлари
|
Интерпритацияси (жойланиши)
|
а) расм ўртада жойлашган
|
норма
|
б) варақанинг юқори қисмига яқин
|
Қанчалик юқори бўлса ўз-ўзига берилган баҳо ҳам шунчалик юқори жамиятдаги ўрнидан қониқишининг йўқлиги, мақтов, обру-эътиборга эга бўлишга эҳтиёжнинг мавжудлиги.
|
в) варақанинг пастки қисмига яқин
|
Ўз-ўзига баҳо бериш паст, ўзига ишонч кам, нимадандир сиқилган, шу билан бирга қаъийлик кам. Қандайдир тўсиқларни мавжудлигини сезади.
|
г) расм ўнгроқда жойлашган
|
Келажакка бўлган интилиши ўз-ўзини назоратга интилиши Экстраверт жудаям ўнг бурчакка жойланиши исёнкорлик, бўйсинмаслигини англатади.
|
д) расмни чапга жойланиши
|
Ўтмишга эътибор бериш, фаолиятсизлик, уятчанлик, интраверсия
|
е) расм варақанинг 2-3 қисмини ташкил қилса
|
Семантик қонуниятларга бўйсунишликнинг йўқлиги
|
ж) чап бурчакнинг юқори қисмида жуда кичик жойлашган
|
Юқори хавотирланиш, фантазияга интилиш, ўтмишга интилиш, янги ҳис-туйғулардан қочиш, ўз «мен» ва идеалдаги «мен» орасидаги мавжуд дисгармониянинг мавжудлиги.
|
Do'stlaringiz bilan baham: |
