Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги омонов акром

жорий операциялар
баланси
ни ташкил этади, унинг деярли 70 фоизи савдо 
баланси ҳиссасига тўғри келади. 

---

344 
Тўлов балансининг иккинчи гуруҳи 
капиталлар ва кредитлар 
ҳаракати баланси
ҳисобланади. Ушбу балансда мамлакатга давлат, хусусий 
капитал ва халқаро кредитлар нисбати ифода этилади. Халқаро 
иқтисодиётнинг глобаллашуви ва жаҳон молиявий – иқтисодий инқирози 
шароитида тўлов балансининг ушбу бўлимининг аҳамияти ортиб боради. 
Тўлов балансини тузишда қўлланиладиган статистик усуллар ва 
маълумотларни қайта ишлашни доимий равишда такомиллаштириб 
боришига қарамасдан унинг ноаниқлик даражаси юқорилигча қолмоқда. 
Шунинг учун тўлов балансида 
“Хатолар ва ҳисобга олинмайдиган” 
алоҳида 
моддаси мавжуд. Ушбу моддада аниқлаб бўлмайдиган ёки ҳисобга олишни 
имконияти бўлмаган операциялар акс эттириб борилади. Бундай ҳолат 
халқаро молиявий – иқтисодий инқирозлар шароитида давлатлар ўртасида 
инвестиция, кредит ва бошқа операциялар кўринишда ноқонуний ёки 
норасмий равишда кўчиб юрган валюта маблағларининг суммаси кабиларни 
киритиш мумкин.
Масалан, мамлакатимиз аҳолиси ҳисобидан пул ўтказмалари орқали 
хорижий давлатлардан ҳар йили жуда катта миқдорда валюта маблағлари 
кириб келади. Статистик маълумотларга қарагандан 2007 – 2010 йилларда 
ушбу манба ҳисобидан мамлакатимизга ҳар йили 2,5 млрд доллардан 3,5 
млрд долларгача валюта тушумлари келиб тушган, уларни мамлакатимиз 
тўлов балансида акс эттириш мумкин. Бироқ, хорижда ишловчи аҳоли ўзи 
билан олиб келган валюта маблағларининг, шунингдек, айланма йўллар 
орқали 
давлат 
божини 
тўламасдан 
киритилган 
товар 
моддий 
қимматликларнинг аниқ ва тўлиқ ҳисоби мавжуд эмас. Айнан шу каби 
операциялар тўлов балансининг