Даврий атестацияни шу маҳсулотни ишлатувчи ташкилотнинг синов бўлинмалари вакиллари, шунингдек, метрология хизмати вакилларидан ташкил топган комиссия ўтказади. Агар синов ускунаси буюртмачи мақбуллиги билан етказиладиган маҳсулот синови учун ишлатиладиган бўлса, унда комиссия таркибига буюртмачи вакиллари кириши керак.
Навбатдан ташқари аттестация ўтказилиши керак бўлса, унда комиссия таркибига ташкилотнинг синов хизмати вакиллари ва ташкилот раҳбари томонидан тасдиқланган методика ва дастурлар бўйича метрология хизмати вакиллари киради. Агар ташкилот текшириши “Ўзстандарт” агентлиги кўрсатмаси билан ўтказилаётган бўлса, унда аттестацияни “ Ўзстандарт ” агентлигининг методика ва дастурлар бўйича “ Ўзстандарт ” органлари томонидан тасдиқланган органлар ўтказади.
Аттестация турига қараб аттестацияни ўтказувчи комиссия таркиби 25.2, 25.3. расмларида тақдим этилган.
Аттестациянинг дастурларини ва методикаларини ишлаб чиқиш. Мазкур босқичнинг мақсади аниқ синов ускуналарга мўлжалланган аттестациянинг дастурлари ва методикаларини ишлаб чиқиш. Кўрсатилган ҳужжатлар бажарилиши мажбурий ҳисобланади ва аттестацияни ўтказиш методалри ва тартибини аниқ белгилашади.
Синов ускунаси аттестациясининг методика ва дастурларининг асосий таркиби 25.4. расмида кўрсатилган (ГОСТ 16504-81 бўйича).
Синов ускунаси аттестациясининг методика ва дастурларини СЖни тайёрловчи ёки ишлаб чиқувчи ташкилот ёки улранинг метрологик хизматлари иштирокидаги синов ташкилотлари ишлаб чиқишади.
“Аттестация методлари” ва “Аттестация методикалари” бўлимларининг қисқача таркибини кўриб чиқамиз.
“Аттестация методлари” бўлими синов ускунаси турига қарамасдан 25.5 расмда тақдим этилган қатор саволларга жавоблар бериши керак.
Синов ускунасининг аттестация методлари давлат ва соҳавий стандартларда фақатгина агар аттестация ўтказиш учун зарур бўлган саноатда серияли ишлаб чиқариладиган ўлчов воситаларига ва СЖга аниқ талабларни белгиловчи умумсаноат ва соҳавий ишлатилиш синов ускуналарига ГОСТ бўлган ҳоллардагина ўрнатилади. Қолган ҳолларда умумсаноат ва соҳавий ишлатилиш синов ускуналари аттестация методлари МУ, РМ ёки тавсияномаларда ўрнатиш лозим.
Кўриб чиқилган синов ускуналари синфланишига мувофиқ у ташқи таъсир омилларининг (ТТО) ёки фаолият юритиш режимларининг (ФР) бир гуруҳини ёки комплексини амалга ошириши мумкин.
ТТО гуруҳи ёки ФРни амалга оширувчи СЖга стандартларни ёки бошқа ҳужжатларни ишлаб чиқиш ҳолларида алоҳида ТТО гуруҳи ёки ФРни амалга оширувчи ускунлар аттестацияси методларини ишлаб чиқиш эҳтимолдан ҳоли эмас. СЖ ТТО комплексини ва ФРни амалга оширган ҳоллар учун стандартларда ва бошқарувчи ҳужжатларда ускуна аттестацияси методлари ишлаб чиқилган хужжталрга ҳавола тарзидаги изоҳлар ҳужжатларини кўрсатиш зарур. Изоҳлар ГОСТ 1.5-85 га асосан берилади.
Стандартларга ва бошқарувчи ҳужжатларга иловаларда зарур ҳолларда талаб этилаётган аниқлик билан аниқ тавсифномаларни аниқлаш имконини берувчи ўлчовларни амалга оширилиш методикаларини қўшиш лозим.
“Аттестация методикалари” ускуна аттестацияси дастурига киритилган бўлиши мумкин ёки ускуна аттестацияси методлари ўрнатилган ташкилот стандарти кўринишида ишлаб чиқилган бўлиши мумкин:
Махсус ишлатиладиган ва ностандартлаштирилган ускуна;
Ускунага ҳужжатларнинг йўқлигида;
Ускунанинг текширилаётган тавсифларини аниқлаштириш заруриятида; ёрдамчи ускуналар ва мосламаларининг ишлатиладиган ўлчов воситлари ва методлари, ўрнатилган ўлчов воситларини текшириш воситалари ва методлари, ускунанинг аниқ тавсифларини аниқлаш учун синов методлари, ускунанинг ва унинг таркибий қисмларининг иш қобилиятини текшириш методлари, мазкур ташкилотда маҳсулотларни синаш учун ишлатишга яроқлилигини баҳолаш усуллари.
Мазкур бўлимнинг таркибий қисмини ташкил қилувчи бошқа томонлари аттестация ўтказишнинг кейинги босқичида кўриб чиқилган.
Синов ускуналарининг аттестация методикалари ва дастурлари таркиби, шунингдек, ўтказиладиган аттестацияларнинг турли турларида ўтказиладиган тадқиқотлар сиғими билан аниқланади: бирламчи, даврий ёки навбатдан ташқари.
25.6 расмида аттестацияларнинг турларига қараб синов ускуналари аттестациясида ўтказиладиган тадқиқотлар сиғими тақдим этилган.
